Madencinin yürümesine izin vermeyen hükümet meşgul: Maden şirketlerine özel düzenleme
Elektrik, doğal gaz ve madenlerle ilgili hazırlanan torba yasada, bakan onayıyla ruhsatı biten şirketlere 12 aya kadar çalışma izni verilmesi öngörülüyor.
(Arşiv) | Fotoğraf: Evrensel
TBMM'de Sanayi ve Teknoloji Komisyonunda görüşülen elektrik, doğal gaz ve madenlerle ilgili torba yasayı eleştiren CHP Kocaeli Milletvekili Tahsin Tarhan, bakan onayıyla ‘ruhsatı biten şirketlere 12 aya kadar çalışma izni verilmesi’ düzenlemesinin doğrudan Kaz Dağlarında Alamos Gold ve Afyon Emirdağ’da TÜPRAG gibi şirketler için hazırlandığına dikkat çekti.
8 kanunu birden değiştirecek olan torba yasada getirilen düzenlemeyle birlikte şirketlerin devlete borçları olsa da yeni ruhsat ve izin başvurusunda bulunabileceklerini söyledi. Bakan onayıyla ruhsatı biten şirketlere 12 aya kadar çalışma izni verilmesinin ise doğrudan doğruya Kaz Dağlarında Alamos Gold ve Afyon Emirdağ’da TÜPRAG gibi şirketler için hazırlandığına dikkat çeken Tarhan, iktidarın Türkiye’ye silah ambargosu koyan Kanada’nın şirketlerini çıkarlarını korumak için kanun değişikliği yaptığını ifade etti.
Tarhan, “Kanun teklifinin her bir maddesi ayrı bir garabet. Taşeron firmaların ÇED zorunluluğunu kaldırarak doğanın madenlerle yoluyla katledilmesi iktidarın gözünü ne kadar kararttığını gösteriyor. Tüm doğal gaz ihaleleri ve BOTAŞ’ın tüm ihalelerini Kamu İhale Kanunu kapsamından çıkaran düzenleme kaynakları ihalesiz bir şekilde yandaşa aktarmak için yazılmış sanki” dedi.
“KANUNDA HALKIN YARARINA TEK BİR MADDE YOK”
Kanun tekliflerinin ayrıntılı bir şekilde incelenmeden acele olarak yasalaştırıldığına değinen Tarhan, “Kanunda elektrik, doğal gaz ve madenlerle ilgili vatandaşın yararına tek bir madde yok. İktidarın tek derdi bir avuç şirketin ihtiyaçlarını karşılamak. Soma işçisinin çığlığı iki gündür kamuoyunun gündeminde. İşçilerimize nispet yaparcasına maden şirketlerine yeni ayrıcalıklar getiren bir kanunun Meclis gündemine gelmesi ülkeyi yöneten kadroların halktan koptuğunun en açık göstergesi” dedi. Komisyonun önüne gelen Maden Kanunu’yla ilgili hükümlerin daha önce 23 defa değiştiğine dikkat çeken Tarhan, sözlerine şu şekilde devam etti: “Madenle ilgili hükümler görüşülüyor. Ama çevre örgütlerinin konuşmasına izin verilmemekte. Bu teklifin neden geldiğini ise biliyoruz. Amaç Varlık Fonu bünyesinde kurulan Maden Holdinge yeni enerji ruhsatları sağlamak. Ayrıca son iki ayda 68 ilde yapılan 766 maden ihalesini kazanan yandaş şirketlerin borç, izin ve ruhsat sorunlarını çözmek” diye konuştu.
ELEKTRİK PİYASASINDA ADALETSİZLİK
Kanun teklifinin elektrik piyasasındaki adaletsiz düzeni olduğu gibi devam ettirdiğini vurgulayan Tarhan, sadece bu sene sanayinin kullandığı elektriğin yüzde 21,8, hane halkının kullandığı elektriğin ise yüzde 32,3 arttığını belirtti. Tarhan “Getirilen Kanun ne TRT payını kaldırıyor ne dolarla yapılan devasa YEKDEM desteklerini ne de ulusal tarife adıyla anılan kayıp kaçak bedelini. İnsanlarımız yüksek elektrik faturası ödemeye devam edecek” dedi.
FİRMALARIN CEZA BEDELLERİ AZALTILACAK
HDP İstanbul Milletvekili Ali Kenanoğlu da ruhsat bedellerini zamanında yatırmamış olan firmaların ödeyecekleri bedellerin azaltıldığını söyledi. MAPEG tarafından şirketlere yapılacak ödemelerden önce şirketlerin varsa borçları düşürülürken ve “Borcu yoktur” belgesi aranırken düzenlemeden sonra “Borcu yoktur” belgesinin istenmeyeceğini belirten Kenanoğlu, “Borçlu şirketlerin devlete ödemeleri gereken borçları takip edilmez hâle getirilerek devlet gelir kaybına uğratılıyor, şirketler korunup kollanıyor. Redevans sözleşmeleri kapsamında yapılan devirlerde, önceki tüm haklar aynen yeni devir alana geçiyor. Şirketlerin madencilik faaliyetleri arasında mücavir alanlara taşma durumunda TCK kapsamında işlem yapılmaktayken, yeni değişiklikle ruhsat sahası dışındaki mücavir alanlara taşması hâlinde işlem yapılmaması getiriliyor. Şirketler ruhsat alanlarının tümünde madencilik faaliyetinde bulunamazlar ama bu yasayla ÇED alanı dışına, kendi faaliyet alanı dışına taşması hâlinde de ona müsamaha gösteriliyor, herhangi bir cezai işlem yaptırılmıyor” dedi.
(Ankara/EVRENSEL)
