Kıdem tazminatının “belirli süreli sözleşme” ile gasbı komisyonda kabul edildi

İşsizlik Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi'nin TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu görüşmeleri tamamlandı. Kabul edilen teklife göre 25 yaşını doldurmamış işçiler ile yapılacak belirli süreli iş sözleşmelerinin süresi, işçinin 25 yaşını doldurduğu tarihi geçemeyecek. Bu hüküm uyarınca bir defada veya yenilenerek yapılan belirli süreli iş sözleşmelerinin toplam süresi iki yılı aşamayacak. Bu düzenleme genç işçiler açısından kıdem ve ihbar tazminatı hakkının gasbnedilmesi anlamına geliyor.

Teklifle ayrıca sigortası çalıştırılan işçiye devlet pirim desteğinde bulunacak. Bu destek ise kayıt dışı çalıştırmaya meşruiyet kazandırıyor. Kısmi zamanlı çalışma da teklifle teşvik edilecek. Bu teşvik işçiler açısından güvenceli çalışma hakkına darbe vuruyor.

Teklifle Gelir Vergisi, Kurumlar Vergisi, KDV, MTV, ÖTV, bazı idari para cezaları, KYK borçları ve Hazine alacaklarını kapsayan vergi borcu yapılandırması da kabul edildi. Kovid-19 nedeniyle verilen cezalar ise kapsam dışı bırakıldı.

AA’nın aktardığına göre Teklifle, işsizlik ödeneğinden yararlandırılanların, işten ayrılmalarını takip eden 90 gün içinde işe girmeleri ve 12 ay süreyle kesintisiz hizmet akdine tabi olarak çalışmaları halinde, işsizlik ödeneğinden yararlandıkları süre için hesaplanacak uzun vadeli sigorta primleri, İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanacak.

Teklife göre, belirli süreli iş sözleşmesi, işçinin 25 yaşını doldurmamış veya 50 ve daha yukarı yaşta olma koşulunu sağlaması kaydıyla, mevcut koşullar aranmadan yazılı yapılabilecek.

İKİ YILLIK SÖZLEŞME

25 yaşını doldurmamış işçiler ile yapılacak belirli süreli iş sözleşmelerinin süresi, işçinin 25 yaşını doldurduğu tarihi geçemeyecek. Bu hüküm uyarınca bir defada veya yenilenerek yapılan belirli süreli iş sözleşmelerinin toplam süresi iki yılı aşamayacak.

İşe girdiği tarih itibarıyla 25 yaşından küçük olup, hizmet akdine tabi olarak bir veya birden fazla işverence çalıştırılan ve çalıştıkları kişi yanında ay içinde çalışma saati süresine göre hesaplanan çalışma gün sayısı 10 günden az olanlar için, çalıştırıldıkları süreyle orantılı olarak işverenlerce, prime esas günlük kazanç alt sınırının yüzde 2’si oranında iş kazası ve meslek hastalığı sigortası primi ile yüzde 7,5’i işveren; yüzde 5’i sigortalıya ait olmak üzere yüzde 12,5 oranında genel sağlık sigortası primi ödenecek.

Bu madde kapsamında çalışanların genel sağlık sigortası primlerinin 30 güne tamamlanması zorunlu olacak.

Bu fıkra kapsamına girenler, adlarına ödenen priminin ait olduğu ayı takip eden ayın sonuna kadar aynı kazancın 30 katının yüzde 20’si oranında malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi ödeyebilecek. Ödenen primlere ilişkin süreler sigortalılık süresi sayılacak.

İşe girdiği tarihten önceki son bir yıl içinde prim ödeme gün sayısı 120 günden fazla olanlar ile 25 yaşını dolduran sigortalılar hakkında bu madde hükümleri uygulanmayacak.

KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ UZATMA YETKİSİ

Cumhurbaşkanı, kısa çalışma ödeneği uygulamasının süresini 30 Haziran 2021’e kadar uzatma yetkisine sahip olacak.

Cumhurbaşkanı, kısa çalışma ödeneğinden yararlanan sigortalıların normal çalışma sürelerine dönmeleri durumunda işverene ödenen ve İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanan prim desteği süresini de 30 Haziran 2021’e kadar uzatabilecek.

KISMİ ZAMANLI ÇALIŞMAYA TEŞVİK

Tam süreli çalışıyorken 31 Aralık 2020’ye kadar kısmi süreli olarak çalışmaya başlayan hizmet erbabının ücretleri, kısmi süreli çalışmaya geçmesi nedeniyle çalışmadığı gün sayısı kadar kısmi süreli yeni bir çalışan istihdam edilmesi ve bu çalışanın en az altı ay süreyle çalışmaya devam etmesi şartıyla gelir vergisinden istisna olacak.

Bu istisnayı uygulamak suretiyle alınmayacak vergi tutarı, bu kapsamdaki her bir çalışan için aylık brüt asgari ücretin yüzde 10’unu aşamayacak. Bu istisna, 12 ayı geçmemek üzere, kısmi süreli olarak yeni istihdam edilen çalışanın çalışmaya devam ettiği sürece uygulanacak.

Kısmi süreli çalışmaya başlayan mevcut çalışanlara yapılan ücret ödemeleri nedeniyle düzenlenen kağıtların, bu madde kapsamında gelir vergisinden istisna edilen aylık brüt ücrete isabet eden kısmı, damga vergisinden istisna olacak. İstisnadan yararlanma şartları bulunmadan istisnadan faydalanılması nedeniyle eksik tahakkuk ettirilen vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın tarh edilecek.

Cumhurbaşkanı, bu düzenlemedeki 6 ve 12 aylık süreleri dört katına kadar uzatmaya ve 31 Aralık 2020 tarihini her defasında birer yıllık dönemler halinde dört kez uzatmaya, maddede belirtilen oranı bir katına kadar artırmaya yetkili olacak.

KAYIT DIŞI ÇALIŞTIRMAYA DESTEK

İşsizlerin yeniden istihdamı ile SGK’ye bildirilmeksizin çalışan kişilerin de istihdam edilebilmesi için iş veya hizmet sözleşmesi 1 Ocak 2019-17 Nisan 2020 döneminde sona erenlerle, SGK’ye bildirilmeksizin çalışanların en son çalıştıkları işyerlerine başvurmaları ve bu işverenlerce fiilen çalıştırılmaları halinde, işverenlere her ay kuruma ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek üzere günlük 44.15 lira destek verilecek.

Başvuruda bulunanlardan işverence işe alınıp ücretsiz izne ayrılanlar için günlük 39.24 lira, bu kapsamda olup başvurusunun kabul edilmediğini bildirenler için ise söz konusu şartlar dahilinde hane başına günlük 34.34 lira destek sağlanacak.

EVDE ÜRETİP SATANA MUAFİYET

Gelir Vergisi Kanunu’nda yapılan düzenlemeyle, ayrı bir işyeri açmaksızın ve sanayi tipi veya seri üretim yapabilen makine, alet kullanmaksızın oturdukları evlerde imal ettikleri malları internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden satanların bu faaliyetleri muaflık kapsamına alınacak.

Bu muafiyetten faydalanılabilmesi için vergiden muaf esnaf belgesi alınması, Türkiye’de kurulu bankalarda bir ticari hesap açılması, tüm hasılatın münhasıran bu hesap aracılığıyla tahsil edilmesi ve hasılat tutarının belirlenen tutarı aşmaması gerekecek.

‘VARLIK BARIŞI’

Yurt dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarını, 30 Haziran 2021’e kadar Türkiye’deki banka veya aracı kuruma bildiren gerçek ve tüzel kişiler, bu varlıklarını serbestçe tasarruf edebilecek.

Bu varlıklar nedeniyle hiçbir suretle vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacak

Konaklama vergisinin yürürlük tarihi 1 Ocak 2022’ye erteleniyor.

Komisyonda vergi ve SGK prim borçlarının yapılandırılmasına ilişkin madde kanun teklifine ihdas edildi. Buna göre, Gelir Vergisi, Kurumlar Vergisi, Katma Değer Vergisi (KDV), Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV), Özel Tüketim Vergisi (ÖTV), tüm idari para cezaları, KYK borçları, Hazine alacaklarını kapsayan vergi borçları yapılandırılıyor.

Kanun teklifiyle vergi borçları yapılandırılarak borçların 18 taksitle ödenmesine imkan tanınacak. Borcunu peşin ödemek isteyenlere de indirim sağlanacak.

Yapılandırmadan faydalanmak isteyenlerin, kanunun çıktığı tarihten itibaren yıl sonuna kadar müracaat etmesi gerekecek ve en fazla 18 taksit yapılabilecek. Taksitler iki ayda bir ödenecek. İlk taksit tarihine kadar peşin ödemenin yapılması durumunda, işleyen faizler silinecek. İlk taksit ödemesi, Ocak 2021’de gerçekleştirilecek.

KONFEDERASYONLAR TEPKİ GÖSTERMİŞTİ

Hak-İş, Türk-İş ve DİSK torba teklifte yer alan "belirli süreli sözleşme" düzenlemesine tepki göstermişti. Hak-İş ve Türk-iş itirazlarına ilişkin bir mektubu komisyona iletmişti. DİSK ise düzenlemenin kıdem ve ihbar tazminatı hakkını ortadan kaldırma sürecinin ilk adımı olarak niteleyip kabul edilemeyeceğini belirtmişti. Sendikalardan yapılan açıklamalarda ise kıdem tazminatı hakkının kırmızı çizgi olarak belirlendiği ve bu hakka dönük saldırıların grev sebebi sayıldığı vurgulanmıştı. (İŞÇİ-SENDİKA SERVİSİ)

Dr. Murat Özveri

İşçi haklarını sınırlandırarak, işvereni korumak için hazırlanmış bir kanun teklifi

2021’de özelleştirmeler devam edecek; otoyol ve köprüler için strateji aranıyor

Dolar 7,94 lira, avro 9,37 liradan güne başladı (23 Ekim 2020)