Online staj Offline eğitim

Sevgi YOKSEL

Hacettepe Üniversitesi

COVID-19 döneminde yalnızca teorik dersler değil, uygulamalı dersler ve stajlar da online olarak yapılıyor. Biz de Hacettepe Üniversitesi Sıhhiye Kampüsü’nde “Sağlık alanında eğitim gören ve staj yapacak bir öğrenci olarak pandemi döneminde stajlarınızı yapabildiniz mi?​”, “Stajınız hangi koşullarda gerçekleşiyor ve hastanelerde gerekli önlemlerin alındığını düşünüyor musunuz?​”, “Stajların eksikliğinin meslek yaşantısına etkilerinin nasıl olacağını düşünüyorsunuz?​” sorularına yanıt aradık. 

“ONLINE DOKTOR OLACAKSINIZ”

Tıp fakültesi 4. sınıf öğrencisi  Güneş Başkes dört büyük stajı aldıkları, belki de tıp eğitimi sürecindeki en önemli yıllardan biri olan dördüncü sınıfta olduğunu söyleyerek sözlerine başladı: “Klinikle tanışmamız, bilgilerimizi hastalar üzerinde pekiştirmemiz gerekiyordu ancak Hacettepe Üniversitesi Hastanesi’nin mevcut durumu sebebiyle stajlarımızı fiziksel olarak gerçekleştiremiyoruz. Hocalarımızın bizim ve yakınlarımızın sağlığı ile ilgili çekinceleri olduğu için henüz hastaneye girmemizin güvenli olduğunu düşünmüyorlar.” Okulun bu süreçte, ilk dönem teorik dersleri online olarak işleyip ikinci dönemde de pratik dersleri yüz yüze eğitim alması üzerinden planladığını söylerken ikinci dönem okula dönüşlerinin belirsiz olmasından ötürü de pratik uygulamalar konusunda arkadaşlarının ve kendisinin oldukça endişeli olduğunu da ekledi. “Büyük stajlar için olması gereken 10 haftalık süreç şu an 5 haftaya düşürüldü ve bu da dahiliye, pediatri gibi önemli stajlardan öğrenilmesi için kesinlikle yeterli bir süre değil.” Şartlar böyle olunca da Tıp Fakültesi öğrencilerinin mezun olduktan sonra hastalarla karşılaştıklarında yeterli pratik bilgiye sahip olup olmayacakları üzerine kaygı ve stres yaşadıklarına da dikkat çekti: “İlk üç yıl hastalar ile nasıl iletişim kurmalıyız eğitimleri aldık, oyuncular ile birlikte muayene canlandırmaları yaptık. Ancak bu bilgilerimizi hastane koşulları altında, gerçek hastalarla henüz deneyimle imkanımız olmadı.”  Kendi yeterliliklerini sorgularken bunun, hastaların onlara olan güvenini de zedelediğini, kendi çevrelerinden de “Online doktor olacaksınız” gibi söylemleri duyduklarını belirtti.

“YETERLİ TEORİK BİLGİ EKSİK DENEYİMDEN TEDİRGİNİZ”

Stajına online olarak devam eden ve 3. sınıf yaz stajını da online yapmak zorunda kaldığını belirten Odyoloji Bölümü 4. sınıf öğrencilerinden Esranur Kızılkaya stajın asıl amacının hasta ile birebir temasın ve iletişimin nasıl gerçekleştiğinin, hastalara yaklaşımın nasıl olması gerektiğinin öğrenilmesi ve iyi gözlem yapmak olduğunun üzerinde durdu. Mesleğin öğrenimi açısından online stajın yetersiz kaldığına da mesleği icra ederken yeterli teorik bilgiye sahip olacağını ama yeterli deneyime sahip olamayacağını da belirterek dikkat çekti.

Beslenme ve Diyetetik Bölümü 4. sınıf öğrencilerinden Mehmet Yöntem “Stajyer öğrenci olarak bu şekilde staj yaptığımı düşünmüyorum” diyerek sözlerine başladı. Online stajı online eğitim şeklinde görürken bilgisayar başında toplamda 6-7 saat geçirerek “sözde” stajını gerçekleştirdiğinden bahsetti. Geleceğe dair de “Staj yapmayınca neler bekliyor bizi? Teorik mezunlar olacağız hem de bölüm açısından Türkiye’nin en iyi üniversitesinden. Yarın iş başvurusu yaptığımızda stajını yapabilen bir adım önde olacak, hasta ilişkileri gelişmiş olacak” diyerek stajın iş başvurularında önemli bir yer tuttuğunu vurguladı.

“PANDEMİ İNSANLARI”

Pandemi sürecinde staj yerine hastane ve sağlık kuruluşlarında sıklıkla karşılaşılan vakaların çözümlemelerinin ödev olarak verildiğini belirten Çocuk Gelişimi Bölümü 4. sınıf öğrencisi Ekin de bu ödevlerin stajın yerini tutmayacağını ifade etti. Stajın mesleki anlamda deneyim kazanma, kendi iş hayatına yön verme ve uygulayarak öğrenme açısından önem teşkil ettiğinin altını çizdi. Fakat aynı zamanda verilen vaka örneklerinin de öğrenme sürecine katkı sağladığını belirtti. 

Eczacılık 5. sınıf öğrencisi Gizem Şevval Çetin ise “Merak ettiğimiz her nesneye karşı önce dokunma ihtiyacımız oluştu daha sonra onu avuçlarımızın içinde keşfetmeye ve özelliklerine hakim olmaya çalıştık. Ta ki şu ana kadar… Şu an gözlerimiz, ellerimiz oldu; bilgisayar başında olan bizler ise pandemi insanları…” sözleriyle başladı. Öğrencilik yıllarının çok büyük bir bölümünü aktif olarak laboratuvarda deneyler yaparak geçirdiğini belirtti. “Laboratuvar eğitimini tamamlamış ve stajını da yapmış biri olarak çok net bir şekilde söyleyebilirim ki mesleğimizin bize öğretmek istediği en önemli ve en köklü öğretisi iyi bir el becerisine sahip olabilmemizdir. Temellerini iyi bir teorik bilginin desteklediği pratik eğitimler sonucunda bu meslekte aranılan kişi oluyor ve öne geçiyorsunuz.” Uygun zaman diliminde gerekli şartlar sağlanarak yapılacak telafi eğitimleri ile bu kayıpların önüne geçmenin mümkün olduğunu söylerken yine sektöre donanımlı eczacılar yetiştirme misyonunu açık bir şekilde belirten okulların kısıtlanmış staj imkanları konusunda da topu öğrencisine atmamasını ve bu derya deniz ilaç sektörü içerisinde bir can simidi olarak gerekli staj imkanlarını sunarak onlara yardım etmesini beklediklerine de vurgu yaptı. “Aksi takdirde az önceki iç karartıcı pek çok soru artmaya devam ederek her zaman önümüzde bir engel olarak duracaktır” diyerek sözlerini tamamladı.