Açlık oyunlarında gençlerin durumu

Kaan BİÇİCİ

Diren Göktepe

Avcılar

Yeşilkent; Avcılar ve Esenyurt arasında kalmış, iki belediyenin de ara sıra “yardım eli” uzattığı ancak Avcılar’ın da en kalabalık mahallesi. Genç nüfus da yoğun olarak bulunuyor. Biz de Yeşilkent’teki genç arkadaşlarla pandemi süreci, ekonomik krizde gençlerin durumu ve eğitim sistemi üzerine konuşmak istedik. Mahalle’de bir çardakta oturan 8 gençle karşılaşıyoruz. Yaşları 16-21 arasında değişiyor. Hepsi birbirinden farklı bir profilde; açıkta lise okuyan da var, açıkta üniversite okuyup çalışan da, özel bir üniversitede okuyan da… Biz gelmeden önce de benzer konuları tartıştıklarını söyledikleri için konuya girmek bizim için çok da zor olmuyor.

HİÇ KİMSE İSTEDİĞİ YERDE DEĞİL

19 yaşında sınava tekrar hazırlanan Mert ile sohbet etmeye başlıyoruz. Babasının yanında tekstil atölyesinde çalışıyormuş bu dönem, sınava da hazırlanırken. Eğitim sisteminden de pek memnun değil, ezbere dayalı olduğunu söylüyor. Okulların açılmasının da yanlış olduğunu düşünüyor. Gençlerin durumunu sorduğumuzdaysa “kötü” diyip bir süre düşünüyor ve ekliyor; “Gençler iş bulamıyor, diploma da istiyorlar. 81 ilde 81 üniversite olmuş, üniversitenin de artık bir değeri kalmadı. Hiç kimse istediği yerde değil.” Ekonominin durumunun nereden kaynaklandığını sorduğumuzda ise oldukça net bir cevap alıyoruz Mert’ten “sorun aç gözlü patronlar ve devlet.”

Mert’ten sonra Yusuf’la konuşuyoruz aynı konuları. Yusuf da 19 yaşında, açıktan adalet bölümünü okuyor, aynı zamanda da bir market firmasında satış kısmından sorumlu. Üniversite önemli diyor ama bölümüne dair pek de bir hedefi yok “diploma olsun yeter” diyor. Eğitimi sorduğumuzda benzer bir yanıt alıyoruz. “Eğitim sistemi kötü, kişinin yeteneklerine göre şekillenmeli. Yazılım mı mesela benim alanım bana ona göre eğitim vermeliler.”  Ekonomiyi sorduğumuzda ise “Sanırım yarına dair umudum yok” diyor. Gençlerin mutsuzluğunun da herkes tarafından net şekilde görülebileceğini söylerken çözümü başka partinin iktidar olmasında olduğunu düşünüyor.

Sohbetimize 17 yaşındaki Muhammet ile devam ediyoruz. O da açık öğretimden liseye devam ediyor, aynı zamanda da hafta içleri tapu dairesinde çalışıyor. Sigortası yok, aylık 1500-1600 aldığını söylüyor. Üniversite hedefi yok. Geleceğe dair de bir planının olmadığını söylüyor ancak geleceğe dair umudu da var. Sorunların iyi bir muhalefetle çözülebileceğini söylüyor. İktidardaki değişimin çözüm olacağını da vurguluyor. Gençliğin durumuna dair de sadece “Kötü” diyor.

GENÇLİĞİ TANIMAYANLAR GENÇLİĞİ RAP MÜZİKLE KAZANAMAZ

Biz sohbetimize devam ederken bir arkadaş çay getiriyor herkese. Çay 1 TL olduğundan genelde burada oturuyorlarmış akşamları. Çayımızı içerken, özel bir üniversitede reklamcılık bölümüne yeni başlamış 19 yaşındaki Görkem’le konuşuyoruz. Görkem şu anda çalışmıyor ama ailesine destek olmak için işe başlayacağını söylüyor. Geleceğe dair planı da yurtdışı. Genel duruma dair konuşunca da mevcut tüm sistemlerin kötü olduğunu söylüyor. “Eğitim sistemi çağdışı, gelişime açık değil. Ekonomik durum şu an en dipte” deyip çözümün en iktidarın değişmesinde gördüğünü söylüyor. Gençliğin durumuna dair de “Herkes gençliği rap müzikle kazanacağını düşünüyor. Gençliği tanımayan gençliğin sıkıntılarını bilm“Eğitim sistemi çağdışı, gelişime açık değil. Ekonomik durum şu an en dipte eyenler gençleri böyle kazanamaz” deyip gençliğin bugün hukuk sisteminden korktuğu için söz söylemekten de çekindiğini söylüyor. 19 yaşında üniversiteye yeni başlamış Baran’la sohbetimize devam ediyoruz. Baran eğitim sisteminin abartıldığı kadar kötü olmadığını söyleyerek söze başlıyor. “Her basamakta sıkıntılar var; öğrencilerde, öğretmenlerde, sistemde.” Sistemdeki sıkıntıya dair de gençlerin bir şey yapamayacağını düşünüyor, bunun sebebini de “Hep yukarıdan karar veriliyor, gençler ne yapsın” diyerek açıklıyor. Pandemi sürecinin de “Açlık Oyunları” gibi olduğunu söylerken okulların da açılması gerektiğini ekliyor. Gençliğe dair de umudunun olduğunu söylerken, gençlerin bilinçlendiğini söylüyor. Çözüme dair bir şey söylemezken diğer arkadaşlardan da farklı olarak “Yöneticilerin hepsi aynı” diyor.

EN KIYTIRIK ARABAYI ALACAĞIZ DİYE YAŞAMAYI UNUTUYORUZ

19 yaşındaki Mertcan da hem üniversitede uzaktan eğitime devam edip hem de tapu dairesinde çalışıyor. Onun da maaşı aynı, sigortası yok. İşyerinin de çok kalabalık olduğunu, özellikle bu dönem çok sıkıntı olduğunu söylüyor. “HES kodu diyorlar, gelip gösteriyor o kadar. Sadece prosedür. Bir işe yaradığı yok.” Eğitim sisteminin kötü olduğunu söylerken gereksiz derslerin olduğunu düşünüyor. Ekonomiye dair de “Geçim artık çok zor. Yaşamak için çalışıyoruz ama en kıytırık arabayı alacağız diye yaşamayı unutuyoruz” diyor. Gençliğe dair de “Büyük çoğunluğu sorgulamıyor, çoğunluğun fikrini doğru olarak kabul ediyor” diyor ama gençliğin de umutlu olmasını söylüyor. “Gençliğin bir şeyleri değiştirme gücü var.”

En son da 16 yaşındaki iki arkadaşla konuşuyoruz; Nesimi ve Kenan. Kenan uzaktan derslerine devam ederken, Nesimi açık lisede. Kenan babasının yanında tekstilde çalışıyor, Nesimi de işe girip çıkıyor; tekstilde, bakkalda, oto yıkamacıda çalışmış. Nesimi eğer hep çalışırsa okulu geçemeyeceğini, okula devam ederse de geçimin zor olduğunu söylüyor. Eğitim sistemine dair Kenan “18 senede 16 kez değişmiş neresi iyi olsun” derken, Nesimi eğitim sisteminin iyi olduğunu müfredatın kötü olduğunu düşünüyor. İkisi de ekonominin çok kötü olduğunda hemfikir, çözümün kendimizin üretmemizde olduğunu söylüyorlar. Bunun için iktidarın değişmesi gerektiğinde de hemfikirler. İkisi de gençlerin bir şeyleri değiştirebilme gücünün olduğunu söylerken, Nesimi bir yere vurgu yapıyor “Dayanışmak gerekiyor.”

Sohbeti sonlandırıp gidecekken Yeşilkent’e dair de en son konuşuyoruz. Çarpık kentleşmenin olduğu, imar planının olmadığı, ulaşımın da hem minibüslerdeki, otobüslerdeki kalabalık açısından hem de yollar açısından da sıkıntılı olduğunu hepsi de söylüyor. Tekrar görüşmek için sözleşip yanlarından ayrılıyoruz.