DİSK üyesi işçiler kıdem tazminatı hakkı için fabrika ve iş yerlerinde eylem yaptı
DİSK’e bağlı sendikalar pek çok kentte örgütlü oldukları fabrika ve iş yerlerinde kıdem tazminatının gasbını öngören torba teklife karşı eylemler gerçekleştirdi.
Cengiz Metal işçileri | Fotoğraf: Birleşik Metal İş
AKP tarafından meclise sunulan ve AKP-MHP’li vekillerin oylarıyla komisyondan geçen torba yasa teklifi ile işverenlere teşvik dağıtılırken, kıdem tazminatı, güvenceli çalışma gibi işçilerin en temel haklarının gasbedilmek istenmesine karşı DİSK'e bağlı sendikalar, pek çok kentte örgütlü oldukları fabrika ve iş yerlerinde eylemler yaptı.
METAL İŞÇİLERİ: KIDEMİ GASBETMEYE ÇALIŞANLARI AFFETMEYİZ
Birleşik Metal-İş Sendikası, Gebze, İzmir, Ankara, Eskişehir, Bilecik gibi pek çok kentte örgütlü olduğu Polkima, Voes Talpina, Cengiz Makine, Başöz Enerji, Grid, ZF Sachs, Sarkuysan, Weidmann, Fontanakalıp, Demişas, Dostel Makina ve daha birçok fabrikada basın açıklamaları ve eylemler düzenledi. Fabrikalarda yapılan ortak açıklamada “Kıdem tazminatını gasbetmek için kendilerince bir yol bulduğunu sananlar işçi sınıfını hiç tanımamışlar. Defalarca söyledik. Kıdem tazminatı bize çocuklarımızın emanetidir. Hiçbir işçi kendi çocuğunun kıdem tazminatının gasbetmeye kalkanları affetmez. Her işçi bir gün 50 yaşına geleceğini ve o yaştan sonra kıdem tazminatı olmayacağını bilir. Her işçi çocuğunun hakkı için daha da kuvvetli direnir" denildi.
BELEDİYE İŞÇİLERİ: HAKLARIMIZI TORBAYA ATANLAR, PATRONLARA TEŞVİK VERİYOR
DİSK'e bağlı Genel-İş sendikası da örgütlü olduğu işyerlerinde basın açıklamaları gerçekleştirdi.
İzmir Bornova Belediyesinde çalışan temizlik işçileri, park-bahçe işçileri; Çiğli Belediyesinde çalışan temizlik işçileri, Turgutlu Belediyesinde çalışan temizlik işçileri, Karşıyaka Belediyesinde çalışan Personel A.Ş ve temizlik işçileri işyerlerinde ve şantiyelerde kıdem tazminatını ve emeklilik hakkını tehdit eden yasaya karşı seslerini yükseltti. İşyerinde sık sık “Kıdeme uzanan eller kırılsın” ve “Direne direne kazanacağız” sloganları atıldı.
Bornova Belediyesi Temizlik İşleri biriminde çalışan işçiler “Kıdem tazminatı ve emeklilik hakkı bize çocuklarımızın emanetidir ve çocuklarımızın bu hakkını savunmak tüm işçi sınıfının görevidir” dedi.
Bayraklı Belediyesi işçileri de açıklama yaparak kıdem tazminatı hakkı için mücadele çağrısı yaptı.
Manisa Turgutlu Belediyesi’nde çalışan işçiler ise yaptıkları açıklamada yasa ile 25 yaş altı ve 50 yaş üstü çalışanların koşulsuz olarak belirli süreli sözleşme yapacakları ve kıdem ve ihbar tazminatı hakkının ve emeklilik hakkının ortadan kaldırılmaya çalışıldığına vurgu yapıldı. İşçiler "Bize 'istihdam artacak' diye masallar anlatmaya kalkıyorlar, oysa tüm işçiler şunu bilir: Belirli süreli sözleşme demek geçici işçilik demektir. Belirli süreli çalışan işçinin iş güvencesi olmaz, kıdem tazminatı olmaz, ihbar tazminatı olmaz, emekli olması zorlaşır" dedi.
İşyerlerinde okunan ortak açıklamada yasa ile işçilerin en temel haklarının gasp edilmek istendiğine vurgu yapılırken, “Kıdem tazminatımızı ve emeklilik hakkımızı torbaya atıp çalmak isteyenler, aynı torbadan işverenlere bol bol destek ve teşvik dağıtıyor” denildi.
“Torba yasa ile işverenlere vergi ve pirim teşvikleri artmakta, kayıt dışı işçi çalıştıran işverenler dahi ödüllendirilmekte, işçilerin kıdem tazminatları ve emeklilik hakları parça parça ortadan kaldırılmaktadır” ifadelerine yer verilen açıklamada, kıdem tazminatı ve emeklilik hakkı için mücadele çağrısı yapılırken işçiler torba yasaya “hayır” dedi.
October 30, 2020
ANKARA: GELECEĞİMİZİN GASBEDİLMESİNE SESSİZ KALMAYACAĞIZ
Genel-İş Sendikası Ankara 2 No'lu Şube üyesi işçiler, Meclis komisyonundan geçen torba yasaya karşı eylem yaptı. Patronlara teşvik dağıtılırken belirli süreli iş sözleşmeli adı altında işçilerin kıdem tazminatı ve emeklilik hakkının gasbedildiğini belirten Genel-İş Ankara 2 No'lu Şube Başkanı Turan Tıbukoğlu, belirli süreli sözleşmenin geçici işçilik olduğunu söyledi.
Tıbukoğlu, kıdem tazminatı ve emeklilik hakkının bir kez daha tehdit altında olduğunu belirterek "Belirli süreli sözleşme demek geçici işçilik demektir. Belirli süreli çalışan işçinin iş güvencesi olmaz, kıdem tazminatı olmaz, ihbar tazminatı olmaz, emekli olması zorlaşır. Geleceğimizin gasbedilmesine sessiz kalmayacağız" dedi.
KADIKÖY: İŞÇİLERİN BİRLİĞİ SERMAYEYİ YENECEK
İstanbul Kadıköy Belediyesi önünde basın açıklaması yapan Genel-İş üyesi işçiler, "Kurtuluş yok tek başına, ya hep beraber ya hiçbirimiz" ve "İşçilerin birliği sermayeyi yenecek" sloganları attı.
DİSK üyesi işçiler kıdem tazminatı hakkı için fabrika ve iş yerlerinde eylem yapıyor
— Evrensel Gazetesi (@evrenselgzt) October 30, 2020
İstanbul Kartal ve Maltepe belediyelerinde görevli işçiler "Kıdem tazminatıma, emeklilik hakkıma, çocuklarımın geleceğine dokunma" dedihttps://t.co/t0RYFbp1cb pic.twitter.com/sgyUgS6LJj
DİSK’e bağlı sendikalar kıdem tazminatının gasbını öngören torba teklife karşı iş yerlerinde eylemler gerçekleştiriyor
— Evrensel Gazetesi (@evrenselgzt) October 30, 2020
Kadıköy ve Ataşehir Belediyesi dış temizlik şantiyesi işçileri, "İş güvenceme, kıdemime, çocuklarımızın geleceğine dokunmayın" dedihttps://t.co/GYOoNpxeZc pic.twitter.com/G4rPaMV1lt
DİSK Genel-İş İstanbul Anadolu Yakası 1 No'lu Şube üyesi işçiler, hükümetin kıdem tazminatına yönelik saldırılarına karşı işyerlerinde eylem yaptıhttps://t.co/ENwdDHljeb pic.twitter.com/2xdSP0omic
— Evrensel Gazetesi (@evrenselgzt) October 30, 2020
DİSK: KIDEM TAZMİNATINI SAVUNMAK TÜM İŞÇİ SINIFININ GÖREVİDİR
Torba yasa teklifine ilişkin DİSK’in hazırladığı ortak metinde şu ifadeler yer aldı:
“Yıllardır gözleri, elleri kıdem tazminatımıza uzanıyor. Onlar kıdem tazminatına göz dikince, el uzatınca işçiler ayağa kalkıyor. Yıllardır defalarca kıdem tazminatına el uzattılar ama işçi sınıfı ayağa kalkınca ellerini geri çekmek zorunda kaldılar. Bu kez işçileri bölerek, yaşımıza göre ayrımcılık uygulayarak kıdem tazminatı hakkını parça parça gasp etmek istiyorlar.
Kıdem tazminatını gasp etmek için kendilerince bir yol bulduğunu sananlar işçi sınıfını hiç tanımamışlar. Defalarca söyledik. Kıdem tazminatı bize çocuklarımızın emanetidir. Hiçbir işçi kendi çocuğunun kıdem tazminatının gasp etmeye kalkanları affetmez. Her işçi bir gün 50 yaşına geleceğini ve o yaştan sonra kıdem tazminatı olmayacağını bilir. Her işçi çocuğunun hakkı için daha da kuvvetli direnir.
Torba yasa adı verilen düzenleme en çok emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) olarak bilinen işçileri etkileyecektir. Çalışma yılı ve pirim gün sayısını doldurup yaş koşulu nedeniyle bekleyen işçiler genellikle 50 yaş üzeri işçilerden oluşuyor. Bu teklif yasalaşırsa emeklilikte yaşa takılanlar belirli süreli sözleşmeyle çalışmaya zorlanacak ve daha güvencesiz koşullarda çalışmış olacaklar, kıdem ve ihbar tazminatı olmayacak.
Daha da kötüsü var. Ayda 10 günün altında çalışan 25 yaş altı gençlerin emeklilik primi bile yatırılmayacak. Yani bu çalışma süresi emekliliklerine sayılmayacak. Üç ayrı işverende, üç ayrı sözleşme ile ayda 30 gün çalışan bir gencin emeklilik hakkı da gasp edilmiş olacak.
Kıdem tazminatımızı ve emeklilik hakkımızı torbaya atıp çalmak isteyenler, aynı torbadan işverenlere bol bol destek ve teşvik dağıtıyor. İşsizlik Sigortası Fonu kaynakları yağmalanmak isteniyor. Pandemi koşullarında yaşam ve geçim savaşı veren biz işçileriz… İşsiz ve aşsız kalan biz işçileriz… Ücretsiz izin adı altında açlığa mahkum edilen yine biz işçileriz… Bize ait İşsizlik Sigortası Fonundan bol keseden destek alanlar ise patronlar. Adaletiniz batsın! Düzeniniz batsın!
İktidarın meclise getirdiği torba öyle bir torba ki adaletsizlik dolu. Kayıt dışı işçi çalıştıran işveren mevcut yasalarımıza göre suç işlemektedir. Ancak meclisteki yeni yasaya göre işveren suçunu kabul etmesi durumunda af edilmekte üstüne üslük prim teşviki ile ödüllendirmektedir.
Özetlersek; bu torba yasa ile işverenlere vergi ve pirim teşvikleri artmakta, kayıt dışı işçi çalıştıran işverenler dahi ödüllendirilmekte, işçilerin kıdem tazminatları ve emeklilik hakları parça parça ortadan kaldırılmaktadır.
Kıdem tazminatı ve emeklilik hakkı bize çocuklarımızın emanetidir ve çocuklarımızın bu hakkını savunmak tüm işçi sınıfının görevidir. Evet, tüm işçilerin 25 yaş altında çalışacak çocukları olacak ve bugünün genç işçileri de bir gün 50 yaşına gelecek.
İktidarı bir kez daha uyarıyoruz: Çocuklarımızın emanetinin ve geleceğimizin gasp edilmesine sessiz kalmayacağız!
Çocuklarımız ve geleceğimiz için direneceğiz, direneceğiz, direneceğiz!” (İŞÇİ-SENDİKA SERVİSİ)
TORBA YASA NE GETİRİYOR?
Torba yasa olarak ifade edilen ve 43 maddeden oluşan “İşsizlik Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi işçilere şöyle yansıyacak:
- 25 yaş altı ve 50 yaş üstü çalışanların iki yıl süreyle geçici işçilik anlamına gelen belirli süreli iş sözleşmeleri ile çalışmalarının önü açılacak. Kanunda belirli süreli iş sözleşmesi yapılabilmesi için getirilen şartlar ve bu sözleşmelerin üst üste (zincirleme) yapılamayacağı koşulu kaldırılacak. Çalışma çağındaki nüfusun beşte biri ve ücretli/yevmiyeli istihdamın yüzde 28’inden fazlası bu yaş grubunda yer aldığı için çalışanların dörtte birinden fazlası, kıdem ve ihbar tazminatı hakkını kaybedecek. Bu düzenleme emeklilikte yaşa takılanlar (EYT) olarak bilinen işçileri de vuracak. Bu teklif yasalaşırsa emeklilikte yaşa takılanlar belirli süreli sözleşmeyle çalışmaya zorlanacak ve daha güvencesiz koşullarda çalışmış olacaklar, tazminat hakları da olmayacak. Bu kesimin iş güvenceleri ortadan kalkacak, işe iade davası açamayacak. Ayrıca, bu tür sözleşmelerle çalışanların sendikalı olması zorlaşacak, sendikal örgütlenmenin önüne yeni bir engel çıkarılmış olacak.
- 2019 başından 17 Nisan 2020 arasında işten çıkarılan ya da kayıt dışı çalışan işçilerin söz konusu kanun yürürlüğe girdikten sonraki 30 gün içerisinde en son çalıştıkları özel sektör patronuna başvurmaları ve fiilen çalışmaya başlamaları halinde patrona her prim günü için günlük 44.15 lira teşvik sağlanacak. Bu yolla, kayıt dışı işçi çalıştıran patronlara bir idari para cezası verilmeyecek aksine Anayasa’ya da aykırı bir düzenlemeyle ödüllendirilmiş olacak.
- Ayda 10 günden az çalıştırılan 25 yaş altı gençlerin yüzde 2 iş kazası ve meslek hastalıkları primi ile yüzde 7.5’i işveren yüzde 5’i sigortalıya ait olmak üzere yüzde 12.5 oranında genel sağlık sigortası primi patron tarafından ödenecek. Ancak genç çalışanlar için ihtiyarlık (emeklilik) primi ödenmeyecek. Bu durumda, bu biçimde çalıştırılan gençlerin 25 yaşına kadar emeklilik hakları ertelenmiş olacak. Üç ayrı patrona, üç ayrı sözleşme ile ayda 30 gün çalışan bir gencin dahi emeklilik hakkı gasbedilmiş olacak.
- Torba kanunla esnek bir çalışma biçimi olan kısmi süreli istihdamı teşvik eden maddeler hayata geçirilecek. Özellikle 25 yaş altı çalışanlar için tam zamanlı çalışma zamanla bir seçenek olmaktan çıkacak. İşsizlik Sigorta Fonu’ndan yararlanma koşulları işçiler lehine genişletilmesi yerine patronlara yeni kaynaklar aktarılacak.