Filyasyon ekibinden Hava Akcan: Var olan hasta ve temaslılara bile yetişemiyoruz
Filyasyon ekibinde çalışan sağlıkçı Hava Akcan, filyasyon oranı neye göre açıkladığını anlamadığını belirterek, "Şu an öyle bir haldeyiz ki var olan hastalara ve temaslılara bile yetişemiyoruz" dedi.
Fotoğraf: Ramis Sağlam
Ramis SAĞLAM
İzmir
Dünya çapında Kovid-19 salgınının hızla yaygınlaşmasıyla birlikte birçok kelimeyi yaygın olarak kullanmaya başladık. Anamnez, antikor testi, asemptomatik, aşı, bulaş, Kovid-19, entübe, hidroksiklorokin, karantina bunlardan sadece bazıları.
Bu kelimelere filyasyonu da ekleyebiliriz. Filyasyon kelime anlamı ile hastalığın kaynağını bulmak kaynağına ulaşmak anlamına geliyor. Filyasyon ekibinde görev yapan SES İzmir Şube Yönetim Kurulu Üyesi Hava Akcan ile sağlık emekçisinin gün içinde neler yaşadığını, nelerle karşılaştığını konuştuk.
"VAR OLAN HASTALARA YETİŞEMİYORUZ"
Hava Akcan 18 yıldır hemşire olarak çalışıyor. Buca Seyfi Demirsoy Eğitim Araştırma Hastanesinde görev yapan Akcan, depremde hastane ağır hasar görüp boşaltıldığı için Konak filyasyon ekibinde görevlendirildi. Akcan, pandemi sürecinde yaşadıklarını kısaca şöyle özetliyor: “Şu an öyle bir haldeyiz ki var olan hastalara ve temaslılara yetişemiyoruz.”
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın her akşam açıkladığı turkuaz renkli tabloları anlayamadığını belirten Akcan, “Filyasyon oranı neye göre açıklanıyor, bunu neye dayanarak açıklıyorlar anlayamıyorum. Daha ellerine gelen hastalara ulaşmaya çalışırken sisteme yeni yüzlerce vaka düşüyor” dedi.
"YENİ FİLYASYON EKİPLERİ OLUŞTURULUYOR ÇÜNKÜ YETİŞEMİYORUZ"
Filyasyon ekiplerinin tespit edilen hastaların adreslerine ulaşarak, ilaç ve vakaların temaslılarından test aldıklarını söyleyen Akcan, “Ekipler iki sağlık görevlisi ve 1 şoförden oluşuyor. İki sağlık görevlisinin içinde her sağlık alanından meslek var. Örneğin pandemi ile hizmet vermesi durdurulan diş hekimleri, hemşire, anestezi teknikeri, laboratuar teknisyeni, sağlık teknikerleri bulunuyor” diye konuştu.
Filyasyon ekiplerinin özel kıyafetler içinde en az 8 saat çalıştığını, illerdeki vaka yoğunluğuna göre çalışma saatlerinin 13 ile 15’e çıktığını ifade eden Akcan, “Her ilin ilçelerinde bulunan sağlık müdürlükleri tarafından organize ediliyoruz. Şu an tüm hastanelerden geçici görevle sağlık çalışanları gönderilerek yeni yeni filyasyon ekipleri çoğaltılmaya çalışılıyor. Çünkü yetişemiyoruz” diyerek sağlık çalışanlarının yorgun ve tedirgin olduğunu söyledi.
"SÖZEL VE FİZİKSEL ŞİDDETE MARUZ KALIYORUZ"
Vaka sayısının hızla artmasıyla şikayetlerin de artarak devam ettiğini dile getiren Akcan, “Hastalar arayıp ‘3 gündür ilacım gelmedi’, ‘6 gündür beni kimse arayıp sormadı?’, ‘Ne zaman geleceksiniz’ soruları filyasyon ekiplerinin sıkça karşılaştığı yakınmalar haline geldi. Adres taramalarından test yaptırmak istemeyen, tedaviyi reddeden kişilere kadar zorluk yaşıyoruz. Ayrıca süreçten kaynaklı gecikmeler olduğunda da gerek sözel, gerekse fiziksel olarak şiddete de maruz kalıyoruz” diye anlattı.
Akcan, “Su içmek, yemek yemek ya da diğer temel ihtiyaçlarınızı gidermek imkansız hale geliyor. Örneğin su içmek isteseniz de içemiyorsunuz. Tuvalet ihtiyacımız olmasın diye, aç kalmayı tercih ediyoruz. Ayrıca filyasyon çalışanlarına yemek verilmiyor. Her çalışan yemeğini ya cebinden karşılıyor ya da evinden getiriyor. Salgında en önde dediğiniz bizlerin, yemek gibi en insani ihtiyacı karşılanmadı. Son birkaç gündür ise çalıştığım kuruma daha 2-3 gündür kuru ekmek arası kumanya yeni geliyor” dedi.
"GÜN SONU VAKALARI ERTESİ GÜN GELEN EKİP İÇİN HAZIRLIYORUZ"
Filyasyon ekibinde çalışan sağlık emekçilerinin FİTAS uygulamasını telefonuna indirdiğini, bu uygulama ile vakaları sisteme girdiklerini anlatan Akcan, “Bu işleri yaparken kendi telefonumuzu ve kişisel veri (internet) paketimizi kullanıyoruz. Bununla birlikte sahadayken adrese dayalı filyasyon, evde izlem, laboratuvar istem gibi işlemleri yapıyoruz. Bu işleri yapabilmek için telefonunuzun şarjı yeterli olmalı, bunun içinde ek olarak power bank dediğimiz cihazın da yanınızda olması gerekiyor” diye konuştu.
Filyasyon çalışanlarının dinlenme zamanının da ancak saha çalışmasından sonra olduğunu dile getiren Akcan, “Bu zaman diliminde temel ihtiyaçlarımızı giderebiliyoruz. Gün biter iş biter mi? Bitmez… Sonra tekrar vaka araştırması, günün sonunda üzerinize atanan ya da üzerinize aldığınız vakaları ertesi gün gelen ekip için hazırlamak, eksiksiz bir şekilde ve üzerinizde olan vakaları bitirmeden işten çıkamamak filyasyon ekibinin günlük rutini halini aldı” diyerek çalışma şartlarının zorluğunu anlattı.
