Müzisyenler ve kafe işletmecileri: Yarına dair plan yapamıyoruz
Müzisyenler ve kafe işletmecileri pandemi döneminde yaşadığı sorunları Evrensel'e anlattı.
Ramis SAĞLAM
İzmir
Kovid-19 pandemi sürecinde birçok iş kolu olumsuz etkilenirken, belki de ilk sırayı eğlence dünyası aldı. Ne zaman sona ereceği belli olmayan kısıtlamalar sonucu müzisyenler enstrümanlarını satmak, eğlence mekanları işyerlerine kilit vurmak zorunda kaldı. Hatta bu zorlu süreçte müzisyen intiharları gündeme geldi.
Pandemi sürecinde eğlence mekanlarında yaşanan kısıtlamaları ve yaşanan sorunları Müzisyen Mertcan Titiz ve Mekan İşletmecisi Erdal Taşkıran’la konuştuk. Eğlence dünyasının bileşenleri yaşanan tüm olumsuzluklar karşısında akla gelen ilk kısıtlamanın öncelikle eğlence, sanat ve kültür dünyasını vurmasına tepkililer. Titiz, “Bu tip durumlarda en kolay vazgeçilen alan konserler ve sanatsal etkinlikler, yani bizim alan oluyor” dedi.
Kovid-19 salgın sürecinde en çok etkilenenlerin müzisyenler yani kendilerinin olduğunu söylerken, bunu sadece sahne alan müzisyenler açısından düşünmemek gerektiğinin özellikle vurgulayan Titiz, “Eğlence dünyası, çok geniş bir yelpazeyi içinde barındırıyor. Sahne alan sanatçıdan tutun da, mekan sahibine, mekan sahibinden tutun da mekanın önünde müşteri bekleyen taksiciye kadar etkilendi” diye konuştu.
"YAŞAM PLANLARIMIZ TEPETAKLAK"
Geçmiş dönemlerde yaşadıkları acı tecrübeler onlara hazırlıklı olmayı öğretmiş, ama pandemi süreci uzayınca hazırlıklar kâr etmemiş. Yaşam planlarını, hayatlarını idame edişlerini derinden sarsmış. Titiz’in deyimiyle “tepetaklak” etmiş. Eğlence dünyasında yaşananları gündeme getiriyor Titiz, “sigortasız”, “güvencesiz” çalışmayı vurguluyor. Günlük yevmiye usulüyle çalışanlar olarak bu süreçte uzun süredir gelirsiz kaldıklarını ifade eden Titiz, “Yarına dair bile plan yapamıyoruz. Bu plansızlık müzikle ve sanatla olan manevi bağımızı da sarsıyor” dedi. Titiz, “Tek geçim kaynağımız olan enstrümanlarımızı, sahne ekipmanlarımızı, sahneye çıktığımızda kendimizi ifade ettiğimiz; mikrofonumuzu, sazımızı, bağlamamızı sattık” diyerek müzisyenlerin ve sanat emekçilerinin bu süreci zorluklarla geçirdiğini söyledi.
"DESTEĞİ ALAN BÜYÜK HOLDİNGLER OLDU"
Eğlence Mekanı İşletmecisi Erdal Taşkıran, mekanların üç ay kapalı kaldığı bu dönemde hiçbir kurumdan destek almadıklarını ifade etti. Taşkıran, “Bu dönemde kiramız, vergilerimiz birikti. Bu süreçte bize destek bir tarafa borcumuz nedeniyle elektrik saatimiz bile söküldü. Birçok işletmeci benzer sorunlar yaşadı. Biz işletmeciler bu dönemde hiçbir destek görmedik. Desteği alan büyük holdingler oldu” diye konuştu.
Yıllardır aidat ödedikleri ticaret odasının da kapısı onlara açılmamış. Ticaret odasının kredi şartının işletmenin aylık 500 bin lira kazanması olduğunu söyleyen Taşkıran, “Borçlarla, vergilerle, sigorta primleriyle boğuşan işletmeciyle adeta dalga geçiliyor. Bu süreci borçlarla atlattık. Hâlâ borçla devam ediyoruz” dedi.
"ÖNLEMLERE KARŞI DEĞİLİZ"
Dünya çapında alınan önlemlere karşı çıkmadıklarını özellikle vurgulayan Taşkıran, “Neden sadece bizlere yönelik önlemler ilk akla geliyor” diye sordu. Taşkıran, TTB’nin, en az 28 günlük kapanmamız gerekiyor çağrısını desteklediklerini söylerken, sadece kafe ve eğlence mekanlarına kısıtlama uygulamasının trajikomik olduğunu ifade etti.
Fabrikalarda, işyerlerinde hız kesmeden üretim sürerken, kısıtlamanın kültür-sanat, kafe ve eğlence mekanlarına uygulanması bu alandan geçini sağlayanların tepkisini çekmiş. Bu uygulamaya sessiz kalmayan başta müzisyenler başta olmak üzere, İzmir’den başlayıp, gittikçe yaygınlaşan “Sessiz Eylem” başlattılar. Bizim duygularımıza, eğlenmemize ses olanlar bugün “Sessiz Ses” olmaya çalışıyorlar.
TALEPLER
- Sanatçılar, işletme çalışanları, işletmecilerin ortak çığlığı her kriz döneminde öncelikle kültür ve sanat dünyasının bedel ödemesini istemiyoruz.
- Halk sağlığını ve yaşam kalitesini yükseltmek yerine kısıtlamalarla belirli yaşam tarzının tasfiyesine gidilmesin
- Yaratılan mağduriyetin giderilmesi için gerekli ek düzenlemeler yapılması
- Yaşamını kültür-sanat ve eğlence üretimiyle idame ettiren işletme çalışanları, işletmeciler, sanatçılar, esnaf, taksiciler, gece işçilerine maddi destek sağlanması (İşten çıkarma ve yasağının fiilen uygulanması-Kısa çalışma ödeneğinden koşulsuz olarak tüm çalışanların yararlandırılması
- Esnafa kira yardımı yapılması, vergi ve sigorta prim borçlarının silinmesi