Merdeces’in kârı artarken işçinin ücreti ise eriyor
İhracat yapan Mercedes’in kârını artırdığını belirten işçiler, ücretlerinin ise gittikçe eridiğine dikkat çekti.
Fotoğraf: Instant Google Street View
Erkan SARIOĞLU
İstanbul
İstanbul’daki Mercedes Hoşdere fabrikasında çalışan işçiler pandemi süreciyle birlikte yaşam koşullarının daha da ağırlaştığını anlatıyor. İhracat yapan Mercedes’in kârını artırdığını belirten işçiler, ücretlerinin ise eridiğini söylüyor. Firmanın 2021’in ilk dört ayında kısa çalışma ödeneği kapsamına gireceğini ve kendilerinin her ay bir hafta çalışacaklarını belirten işçiler, “Pandemi olmasaydı düğün salonlarında çalışacaktık ama şimdi onu da yapamıyoruz” diyor.
Pandemiye karşı belli başlı tedbirlerin alındığını belirten işçilerden biri, “Ama binlerce işçi iş çıkışında turnikelerden omuz omuza çıkıyoruz. Salgını birbirimize bulaştırmama şansımız yok. Ailemiz, çocuklarımız için kaygılanıyoruz. Fabrikada kaç işçinin salgına yakalandığının sayısı belli değil. İşyerinde birbirine daha yakın çalışılan bölümlerde hastalanan işçi sayısı daha fazla. İşçiler arasında sayının 200’leri aştığı konuşuluyor. 4 bin civarında işçi çalışıyor. Daha sıkı tedbirlerin alınması gerekiyor. Eğer salgının yayılması engellenemezse hak kaybı yaşamadan ücretli izne çıkartılmamız gerekiyor” dedi.
‘EK İŞ YAPMA DERDİNDEYİZ’
Fabrikada günde on altı otobüs üretiminin yapıldığını ifade eden başka bir işçi ise “Aralığın ortasından ocak ayının ortasına kadar fabrika işletme tatiline çıkartılacak. Yıllık izin işletme tatilinde kullandırılıyor. Bir yandan da fabrikada 2021 yılı siparişlerinin azaldığı konuşuluyor. Azalan otobüs siparişleri nedeni ile işçilerin işletme tatilinden mayıs ayına kadar ayda bir hafta çalışacağı söyleniyor” dedi. İşçi fabrikanın kısa çalışma ödeneğine başvurduğunu, işçilerin ocak, şubat, mart, nisan aylarında bir hafta çalıştırılmasının nedeninin bu olduğunu aktardı. İşçilerin ise bu süre içerisinde ek iş yapma derdine düştüğünü belirten işçi “Bazıları taksicilik yapacaklarını, bazıları inşaata çalışacağını söylüyor: “Pandemi koşulları olmasaydı düğün salonlarında çalışacak birçok kişi vardı.”
İşçiler, pandemi koşularında tüm kaygı ve korkularına rağmen çalışmak zorunda kaldıklarını söylüyor. Geçim zorluğu yaşadıklarını ifade eden bir işçi, “Bir taraftan acı reçete lafları da ediliyor. Krizin faturasını bize kesmek istiyorlar. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın istifası ekonomiye olumlu yansıdı. Daha fazla bakan istifa etse belki durumumuz daha iyi olur. Ekonomi zaten her geçen gün kötüye gidiyor. Sekiz senedir Mercedes Benz Hoşdere’de çalışıyorum, bugüne kadar İstanbul’un içini doğru düzgün gezmişliğim yok” diyor.
‘TİS ZAMLARI ÇOKTAN ERİDİ’
2019 yılında toplu iş sözleşmesi sürecinde aldıkları zammın erdiğini ifade eden başka bir işçi de şunları söylüyor: “Kış yaklaştı. Şimdiden doğal gaz faturalarını nasıl ödeyeceğiz diye kara kara düşünmeye başladık. Eşimle çocuklarıma gerekirse iki kazak giyin ona rağmen üşüyorsanız yapacak bir şey yok kombiyi açabiliriz diyorum. Yeni TİS süreci 2021 yılında başlıyor. Şimdiden bu sürece hazırlık yapmamız gerekiyor. Patronların söyleyeceği söz belli, ‘Pandemi koşullarından dolayı düşük zam verebiliriz’ diyecekler. Sendika sürece hazırlanmak yerine temsilciler vasıtasıyla ne olacağımız belli değil diyerek işçilere korku salmaya başladı. Fabrikada pandemi süreci ile siparişlerin azalmasından kaynaklı işçi çıkarılacağı bile tartışılıyor. Sendikacılar ve işveren temsilcileri her ne kadar olumsuz bir tablo çizmeye çalışsalar da Benz-Türk, Mercedes fabrikaları içinde en fazla kâr elde ettiği ülke oldu. Bize Türk lirası ile ödeme yapan şirket araçlarını ise 300 bin avro gibi bir miktara satıyor. Bunu yanında vergi kesintileri var. Geçen ay maaş bordromda devletin benden kestiği toplam vergi 2 bin liraydı. Önümüzdeki dönem vergi kesintileri ile ilgili bir maddenin toplu sözleşmeye girmesi gerekiyor. Yılbaşında ne maaş alıyorsam yıl sonunda da o maaşı almak istiyorum.”
