Çocuk ve gençlik yayıncılığına sistematik olarak sansür uygulanıyor
Günışığı Kitaplığı’ndan çıkan Christine Nöstlinger’in “Evde ve Uzakta” isimli eserinin muzır ilan edilmesine kitabın çevirmeni Suzan Geridönmez tepki gösterdi.
Görsel: khamkor/Pixabay
Christine Nöstlinger’in Günışığı Kitaplığı’ndan çıkan “Evde ve Uzakta” isimli eserinin muzır ilan edilmesine Çevirmen Suzan Geridönmez tepki gösterdi. Çevirdiği kitabın yasak kapsamına sokulmasının düşünce ve ifade özgürlüğüne aykırı olduğunu belirten Geridönmez, “Son dönemde özellikle çocuk ve gençlik yayıncılığına yönelen ve günden güne kapsamını ve boyutunu artıran sistematik bir sansür uygulaması olarak değerlendiriyorum” dedi.
‘SEÇME ÖZGÜRLÜĞÜ AİLEDEDİR’
Geridönmez “Yazar yazar, çevirmen çevirir, yayıncı da yayımlar. Hepsinin bağlı olduğu ve kendi meslek örgütleri tarafından korunan mesleki ilkeleri vardır. Düşünce ve ifade özgürlüğü demek yetişkinlerin neyi okuyacağına kendi karar vermesi demektir. 18 yaşından küçükler söz konusu olduğundaysa seçme özgürlüğü ve sorumluluğu ailededir. Ebeveynler, çocuklarına Türk ve İslam kültürüne uygun eserler okutmakta serbesttir, tıpkı çocuklarına kültürler arasında köprüler kuran, eleştirel düşünceyi teşvik eden eserler okutmaya serbest oldukları gibi. Bu özgürlüğe müdahale aslında kişisel hak ve özgürlüklere müdahaleden başka bir şey değildir. Aynı şekilde edebiyat ve sanatın yeşerebileceği yegane zemin olan düşünce ve ifade özgürlüğü de baltalanmaktadır” ifadelerini kullandı.
‘OKULLARDA KİTAPLARI ÖNERİLİYOR’
Milli Eğitim Bakanlığına bağlı birçok okulda Christine Nöstlinger’in kaleme aldığı kitapların önerildiğine ve sevilerek okunduğuna dikkat çeken Geridönmez “Tebligatta muzırın anlamı ‘edebe aykırı’, ‘terbiyesizce’ ve ‘iğrenç’ diye tanımlanmaktadır. Ben kendi duygularımdan önce, özgür seçimleri ‘iğrenç’ olarak değerlendirilen öğretmen ve ebeveynlerin duygularını ve gösterecekleri tepkiyi merak ediyorum. Tabii, hâlâ ‘Yılan bana dokunmadığı sürece…’ düşüncesiyle sessizliğini koruyan, ama yayın programlarında her an aynı şaibeli gerekçelerle sansürlenebilecek birçok eseri bulunan yayıncıların ne zaman hep birlikte, gür bir şekilde düşünce özgürlüğüne ve özgür sanata sahip çıkacaklarını da…” dedi. (İstanbul/EVRENSEL)
NE OLMUŞTU?
Helga Bansch, Heinz Janisch’in “Evde ve Uzakta”; Christine Nöstlinger’in “Bazı Günler” ve Elena Favilli, Francesca Cavallo’nun “Asi Kızlara Uykudan Önce Hikayeler 2” kitapları muzır neşriyat ilan edilmişti. Küçükleri Muzır Neşriyattan Koruma Kurulu kitapların “18 yaşından küçüklerin maneviyatı ve gelişimleri üzerinde muzır tesir yapacak nitelikte” olduğunu iddia etmişti. 1117 sayılı Kanun kapsamında eserlerin ön kapaklarına “Küçüklere zararlıdır” damgası basılması, reklam ve propaganda yapılmaması, sipariş kabul edilmemesi, okul ve benzeri yerlere sokulmaması gibi sınırlamalar getirildi.