TÜİK verilerine göre ekonomi üçüncü çeyrekte yüzde 6,7 büyüdü

Türkiye İstatistik Kurumu'na göre Türkiye ekonomisi düşük faizli kredilerin etkisiyle üçüncü çeyrekte yüzde 6,7 büyüdü. 

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), üçüncü çeyrek (temmuz-eylül) büyüme rakamlarını açıkladı. Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) 2020 yılı üçüncü çeyreğinde yüzde 6,7 arttı. Türkiye ekonomisi, yılın ikinci çeyreğinde yüzde 9,9 daralmıştı.

İktisatçı Mustafa Sönmez, "Son çeyrekte ekonomi yüzde 5 dolayında küçülür ve 2020 yüzde 1 küçülme ile kapanır. Temmuz-Eylül döneminde GSYH yüzde 6,7 büyüdü ama dolar cinsinden küçüldü. 2019 3. çeyreğinde 204 milyar dolarlık katma değer üretilmişken 2020 3. çeyreğinde üretilen 197 milyar dolar oldu. Yani 7 milyar dolar gerileme ve yüzde 3,4 küçülme" değerlendirmesinde bulundu.

gsyh sı,2018’un aynı dönemine göre yüzde 6,7 arttı.
Bekleniyordu.
Devamı gelmez.
Son çeyrekte ekonomi yüzde 5 dolayında küçülür ve 2020 yüzde 1 küçülme ile kapanır

 

— Mustafa Sönmez (@mustfsnmz) November 30, 2020

FİNANS FAALİYETLERİ İLK SIRADA

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) verilerine göre bu dönemde;

- finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 41,1, 

- bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 15,0, 

- sanayi yüzde 8,0, 

- inşaat yüzde 6,4, 

- tarım yüzde 6,2, 

- diğer hizmetler faaliyetleri yüzde 6,0, 

- gayrimenkul faaliyetleri yüzde 2,8, 

- kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri yüzde 2,4,

- hizmetler yüzde 0,8 büyürken,

- mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri yüzde 4,5 daraldı.

BÜYÜME ARTARKEN GELİR AZALIYOR

Türkiye’nin yıllardır ekonomi rakamları büyümesine karşın Dünya Bankası tarafından açıklanan kişi başına düşen GSYH veriler gittikçe düşüyor. Dünya Bankası verilerine göre, 2002 yılında Türkiye ile aynı seviyede hatta Türkiye’den daha düşük seviyede olan ülkeler, 2019 yılı itibarıyla Türkiye’den daha fazla kişi başına milli gelire sahip oldu.

GSYH verilerine göre Türkiye’nin 2002’deki milli geliri 238 milyar dolar oldu. 2008 yılına kadar milli gelirinde her yıl artış göstererek ilerleyen Türkiye’nin 2009 yılında yaşanan küresel krizle beraber GSYH’si 645 milyar dolara geriledi. 2009 yılından sonra da her yıl artarak devam eden GSYH 2013 yılında son 18 yılın en yüksek seviyesine 951 milyar dolara kadar yükseldi. 2013 yılından sonra düşüşe geçen yıllık cari fiyatlarla GSYH 2019 yılında 754 milyar dolar olarak açıklandı.

MA'nın derlediği habere göre Türkiye’de Gayrı Safi Milli Hasıla (GSMH), 2013’ten 2019’a kadar 202 milyar dolar azaldı. Kişi başına düşen gelirde de 3 bin 387 dolarlık azalma görüldü

TOPLUM YOKSULLAŞIYOR

Türk-İş’in, her ay yaptığı “Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması” Ekim ayı sonuçlarına göre, dört kişilik ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken gıda harcaması tutarı yani açlık sınırı 2 bin 482 lira. Yoksulluk sınırı ise 8 bin 86 lira. 

Dünya Bankası’nın açıkladığı son verilere göre, Türkiye'de 1,5 milyonluk yeni bir yoksullar katmanı oluştu. Türkiye’de yoksul hanelerin oranı yüzde 10,4’ten yüzde 14,4’e çıktı. Oluşan yeni bir buçuk milyonluk yoksulluk katmanı içinde yer alanların yüzde 23,4’ü herhangi bir sosyal yardım almıyor. 

BORÇLANMA VE İCRA DOSYALARINDA ARTIŞ

Ekonomide büyümeye etki eden en büyük kalemlerden biri de tüketim oldu. Üçüncü çeyrek büyüme rakamları kalemleri arasında hane halkı tüketimi yüzde 9,2 artarken, büyümeye katkı sağladı. İktidarın ekonomiyi canlandırmak adına kamu bankaları üzerinde düşük faize dayalı krediye yönlendirilen yurttaşlar ve hane halkı, ciddi anlamda borç batağına girdi. Verili durumda hane halkının borç miktarı son bir yılda yüzde 20,5’lik artışla 659,2 milyar oldu. Yurttaşların borçlanıp tüketmesiyle büyüyen ekonomi böylece toplumu resmen icralık etti. En son araştırma verilerine göre, icra dairelerinde bekleyen dosya sayısı 22 milyon 986 bin.

İŞSİZLİK BÜYÜDÜ

Ekonomideki büyüme sonucu işsizlik azalması beklenirken, Türkiye’de bunun tersi seyir izleniyor. Türkiye ekonomisinin üçüncü çeyrek büyüme rakamı yüzde 6,7 olurken, işsizlikte sürekli artış kaydetti. DİSK-AR Eylül 2020 İşsizlik ve İstihdamın Görünümü Raporu’nda geniş tanımlı işsiz sayısının ve iş kaybının Haziran 2020’de 14,2 milyona yükseldiğini açıkladı. Yine DİSK-AR’ın Kasım ayında açıkladığı Ağustos ayı işsizlik verilerine göre, Ağustos 2019’da 26 milyon 657 bin kişi işbaşında iken, Ağustos 2020’de bu sayı 1 milyon 471 bin kişi azalarak 25 milyon 186 bine geriledi. İşbaşında olmayanların sayısı bir yılda 496 bin arttı.

ENFLASYON ARTIYOR

Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) yüzde 2,13 olarak açıkladığı Ekim ayı enflasyonu, Enflasyon Araştırma Grubu (ENAGRUP) tarafından yüzde 2,56 olarak açıklanması gerçek enflasyon rakamlarının saklandığını gösteriyor. Johns Hopkins Üniversitesi'nden ekonomi profesörü Steve Hanke'ye göre, Türkiye’de enflasyon yüzde 37. Hanke, bunun resmi rakamlardan üç kat fazla olduğunu belirtiyor.

"TÜİK’İN AÇIKLADIĞI BÜYÜME BİR YANILSAMADIR"

TÜİK'in büyüme rakamlarını Evrensel’e değerlendiren Ekonomi-Politikçi Prof. Dr. Mustafa Durmuş, “Bu tam bir büyüme yanılsamasıdır. Gerçek bir karşılığı olmayan, sürdürebilir olmayan bir büyümedir. Dördüncü çeyrekte sert bir daralma ile karşı karşıya kalacağız” dedi. (EKONOMİ SERVİSİ)

Bülent Falakaoğlu

Değneğin faiz ucu da kur ucu kadar boklu!

Prof. Dr. Mustafa Durmuş: TÜİK’in açıkladığı büyüme, bir yanılsamadır