CHP’li Kadıgil de Ekmek ve Gül’ün analık ödeneği önerisini kanun teklifi olarak sundu
HDP Milletvekili Züleyha Gülüm’den sonra CHP Milletvekili Sera Kadıgil de Ekmek ve Gül'ün gündeme getirdiği hamile işçilerin analık ödeneğinin gasbına karşı Meclise kanun teklifi verdi.
Fotoğraf: Pixabay
CHP İstanbul Milletvekili ve KEFEK CHP Grup Sözcüsü Sera Kadıgil, Ekmek ve Gül’ün "Haklarımız Var" bölümünde gündeme getirilen analık ödeneği gasbına karşı kanun teklifini Meclise sundu.
Sendika Uzmanı Onur Bakır, "Acil düzenleme yapılmazsa analık ödeneği alınamayacak" başlıklı yazısında kısa çalışma ödeneği ve ücretsiz izin uygulamaları nedeniyle mağdur edilen hamile işçilerin analık ödeneklerine ilişkin kanun teklifi örneği hazırlamış ve kadın işçilerin sorunlarına duyarlı tüm milletvekillerinin desteğini istemişti.
CHP’li Kadigil, kanun teklifinde salgın döneminde AKP’nin esas olarak emekçinin değil patronun çıkarlarını muhafaza etmeye çalıştığını kaydederek "AKP’nin yangında ilk kurtarılacaklar listesinde yer alan patronlara sağlanan kıyaklar sayesinde, mart ayından bu yana birçok kadın işçi fiilen çalışmamakta ve bu kadın işçilerin sigorta primleri yatırılmamaktadır. Gebeliği pandemiden önce ya da pandemi sırasında başlayan birçok kadın işçi, analık iznine ayrılmaları gereken 32. haftaya gelmiş ya da yaklaşmış bulunmaktadır. Bu durumda olan kadın işçilerin birçoğu 'Son 1 yılda 90 gün prim' koşulunu pandemi nedeniyle karşılayamamaktadır. Kendi istek ve iradeleri dışında ücretsiz izne çıkarılan ya da kısa çalışma kapsamına alınan kadın işçiler sigorta primleri yatırılmadığı için ciddi bir mağduriyet ile karşı karşıyadır” dedi.
"90 GÜN PRİM KOŞULUNU KARŞILAYAMAYAN ANNELER NE OLACAK?"
AKP’nin analık haklarının bile gaspettiğini belirten Kadıgil, “AKP için kadını istihdam dışına itmenin enstrümanı olan 'analık' dahi sömürü düzenine peşkeş çekiliyor. 'Kısa çalışma' ödeneğiyle, işveren sözleşmede kararlaştırılan ücretin tamamını ödeme yükümlülüğünden kurtarıldı. Bu uygulamayla, işveren, işçiye, onu fiilen çalıştırdığı süre kadar ücret ödeyip haftalık çalışma süresinin geri kalan kısmı için herhangi bir ücret ödemeyeceği gibi bu geri kalan süre için işçinin sigorta primlerini yatırma yükümlülüğünden de muaf bırakıldı. Ve geldiğimiz noktada pek çok hamile işçi mağdur edildi” ifadelerini kullandı.
Kadıgil önergesinde soruna şu ifadelerle yer verdi:
“5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 18. maddesine göre sigortalı kadın işçilere ‘doğumdan önceki bir yıl içinde en az doksan gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması şartıyla’ analık istirahati sürecince geçici iş göremezlik ödeneği (analık ödeneği) verilmektedir. 2020 yılı mart ayından bu yana ise devam etmekte olan kısa çalışma ve ücretsiz izin uygulamaları nedeniyle birçok kadın işçi fiilen çalışmamakta ve bu kadın işçilerin sigorta primleri yatırılmamaktadır. Gebeliği pandemiden önce ya da pandemi sırasında başlayan birçok kadın işçi, analık iznine ayrılmaları gereken 32. haftaya gelmiş ya da yaklaşmış bulunmaktadır. Bu durumda olan kadın işçilerin birçoğu 'Son 1 yılda 90 gün prim' koşulunu pandemi nedeniyle karşılayamamaktadır. Kendi istek ve iradeleri dışında ücretsiz izne çıkarılan ya da kısa çalışma kapsamına alınan kadın işçiler sigorta primleri yatırılmadığı için ciddi bir mağduriyet ile karşı karşıyadır. Bu Kanun’la, bu mağduriyetin giderilmesi ve pandemi nedeniyle sigorta primleri yatırılmayan kadın işçilerin de analık ödeneği hakkından yararlanabilmesi amaçlanmıştır.”
KADIN MİLLETVEKİLLERİNE ÇAĞRI: TAKİPÇİSİ OLUN
Kadıgil yaratılan mağduriyetin kısmen de olsa giderilmesi için yeni bir kanuna ihtiyaç olduğunun altını çizerek tüm partilerin kadın milletvekillerine çağrıda bulundu:
”Ekmek ve Gül dergisinde Uzman Onur Bakır’ın ‘bu sorunu çözecek bir kanun teklifini emekten yana, kadın işçilerin sorunlarına duyarlı tüm milletvekillerinin ilgisine sunuyor, bu teklifi Meclise sunmaları ve teklifin takipçisi olmalarını rica ediyoruz' ifadeleriyle yapmış olduğu çağrısına, HDP’den Züleyha Gülüm ve ben yanıt vermiş olduk. Ancak sesimizin daha güçlü çıkması için tüm partilerin kadın milletvekillerinin bu çağrıya katılmasını umut ediyorum."
5510 SAYILI SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN TEKLİFİ
MADDE 1- 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na aşağıdaki geçici madde eklenmiştir:
“Bu kanunun 14. maddesinin 1. fıkrasının c bendi kapsamında sigortalı kadınların analığı halinde verilecek geçici iş göremezlik ödeneği için aranan “doğumdan önceki bir yıl içinde en az doksan gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması” koşulu 31.12.2021 tarihine kadar “doğumdan önceki son bir yıl içinde en az doksan gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olma veya kısa çalışma ödeneği ya da nakdi ücret desteğinden yararlandırılmış olma” şeklinde uygulanır. Bu koşulun uygulanmasında doğumdan önceki son 1 yılda ödenen kısa vadeli sigorta prim gün sayısı, kısa çalışma ödeneği gün sayısı ve nakdi ücret desteği gün sayısı birleştirilir ve 90 gün koşulu kapsamında bu sürelerin toplamı dikkate alınır. Bu maddenin yürürlüğe girmesinden önce analık istirahatine ayrılmış olup “doksan gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olma” şartını yerine getiremediği için geçici iş göremezlik ödeneği verilmeyen kadın sigortalılara, bu maddede belirtilen koşulun sağlanması şartıyla analık istirahati süresince geçici iş göremezlik ödeneği verilir.”
ZÜLEYHA GÜLÜM: HAMİLE İŞÇİLERİN ANALIK ÖDENEĞİ MAĞDURİYETİ GİDERİLSİN
Halkların Demokratik Partisi (HDP) İstanbul Milletvekili Züleyha Gülüm de kısa çalışma ve ücretsiz izin uygulamaları nedeniyle primleri ödenmeyen hamile işçilerin analık ödeneklerine ilişkin geçtiğimiz günlerde kanun teklifi vermişti.
Gülüm kanun teklifinin gerekçesinde, “5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 18. maddesine göre sigortalı kadın işçilere “doğumdan önceki bir yıl içinde en az doksan gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması şartıyla” analık istirahati sürecince geçici iş göremezlik ödeneği (analık ödeneği) verilmektedir. 2020 yılı mart ayından bu yana devam etmekte olan kısa çalışma ve ücretsiz izin uygulamaları nedeniyle birçok kadın işçi fiilen çalışmamakta ve bu kadın işçilerin sigorta primleri yatırılmamaktadır. Gebeliği pandemiden önce ya da pandemi sırasında başlayan birçok kadın işçi, analık iznine ayrılmaları gereken 32. haftaya gelmiş ya da yaklaşmış bulunmaktadır. Bu durumda olan kadın işçilerin birçoğu “Son 1 yılda 90 gün prim” koşulunu pandemi nedeniyle karşılayamamaktadır. Kendi istek ve iradeleri dışında ücretsiz izne çıkarılan ya da kısa çalışma kapsamına alınan kadın işçiler sigorta primleri yatırılmadığı için ciddi bir mağduriyet ile karşı karşıyadır. Bu Kanun’la, bu mağduriyetin giderilmesi ve pandemi nedeniyle sigorta primleri yatırılmayan kadın işçilerin de analık ödeneği hakkından yararlanabilmesi amaçlanmıştır” demişti. (EKMEK VE GÜL)
