Deprem ve pandemiden etkilenen Elazığlı esnaf: Öldünüz mü, kaldınız mı diye soran yok

Toygar KAYA
Birhat ATEŞ
Elazığ

Elazığ'da son 1 yılda hem deprem hem devam eden Kovid-19 salgını nedeniyle 3 ay boyunca dükkanı kapanan esnaf zor günler geçiyor. Evrensel’e ko­nuşan esnaflar, “Siz öldünüz mü, kaldınız mı, neye ihtiyacınız var diye arayan soran olmadı” dedi.

"KENDİ YANDAŞLARINA YARDIM ETTİLER"

Buğda pazarında esnaf olan Hüseyin Erdoğan, pandemi süresi boyunca bir bu­çuk ay dükkanının kapalı kaldığını söyle­di. “Devlet kaç kuruş yardım etti?​” diye soran Erdoğan, “Kırk üç gün boyunca kimse arayıp sormadı. Siz öldünüz mü, kaldınız mı, neye ihtiyacınız var diye. Gi­den Vali açıklama yapmıştı esnafa bu ka­dar yardım ettik diye. Kime yardım etti­ler. Kendi yandaşlarına verdiler. Partileri­ne üye olanlara verdiler. Diğerlerine kre­di vereceğiz dediler kredi de vermediler” diye konuştu.

"GÜN GEÇTİKÇE BORÇLANIYORUZ"

Gün geçtikçe borçlandığını söyleyen Erdoğan, “Genele baktığın zaman esnaf kan ağlıyor. Borcunu ödeyemiyor. Ben 18 bin lira ile Antep’e gittim mal almak için. Beş bin lira da borçlanıp geri geldim” de­di. Kendisinin bir esnaf olarak zor za­manlar geçirdiğini söyleyen Erdoğan, “Sen hep vatandaştan alıp vatandaşa bir kuruş vermezsen olacağı bu. Sarayın bir günlük masrafı ile kapanan esnafın harcı­nı ödersin. Benim içtiğim çayın bir kilog­ramı otuz beş lirayken onların içtikleri çayın bir kilogramı on bin lira. Oy veren­ler kendileri çektiği gibi bize de çektiri­yorlar” dedi.

"TALEPLERİMİZ DİNLENMEDİ"

Yıllardır Buğda pazarında esnaflık ya­pan Güngör, buraya gelip kendilerinin ta­leplerinin dinlenmediğini söyleyerek, “Be­lediye başkanı buraya gelse anlatacağımız çok sorunumuz var ama gelmiyor” dedi.

Buğda pazarında bir başka esnaf Taner Erdoğan ise, “Şu anda ülkede tek bir zih­niyet olduğu için aklına yatmasa bile on­ların dediğini yapmak zorunda kalıyor­sun. Bu tabuyu yıkmak 2-3 kişiyle yapıla­cak bir şey değil büyük bir kitlenin olması lazım” dedi.

"HİÇBİR DESTEK VERİLMEDİ"

Kapalı Çar­şı esnafı ile gö­rüştük. Kapalı Çarşı’da esnaf olan Mustafa Köse hem ya­şanılan Elazığ depremini hem de pande­minin kendile­rini kötü etki­lediğini söyle­yerek, “Pande­mi sürecinden önce bir dep­rem yaşadık. Depremden sonra kapalı çarşı 45 gün kapatıldı. Yıkımlar oldu, caddelerdeki binalar yıkıldı. Emniyet Müdürlüğü, PTT meydanının önünü ba­riyerlerle çevirdi ve kapalı çarşıya giriş kesildi. Bu olanlardan sonra kapalı çarşı esnafı çok etkilendi” dedi.

Kendisine verilen kredilerin artık geri ödemelerinin geldiğini söyleyen Köse, “Krediler verildi, kefil istendi, ipotek is­tendi. Şimdi kredi ödemeleri geldi ve es­nafın durumu berbat halde. Şimdi hafta sonu da tatil edildi. İzmir ve Giresun gibi illerde de afetler yaşandı. Söylenene göre oralardaki esnafın vergileri iptal oldu ve krediler hibe olarak verildi. Ama bana göre Elazığ’a hiçbir destek verilmedi. Bu yüzden Elazığ’ın halkı da esnafı da çok tepkili” diye konuştu.

Elazığ’da pandeminin yanı sıra esnafı zor durumda bırakan durumlardan biri­nin de deprem olduğunu söyleyen Köse, “Elazığ’dan resmi kayıtlara göre 90 bin kişinin göç ettiği söyleniyor üstelik bu dö­nemde üniversiteler de kapalı. Zaten Elazığ memur şehri, doğru dürüst sanayi­miz yok. Elazığ bitik şu anda. BAĞ-KUR’lar ertelenecek dediler, SSK’de bir problem çıktı ertelenmemiş. Bizim muha­sebecilerimiz 1 ay boyunca SSK’nin önünde yatıp kalktılar. Ona rağmen dü­zeltilemedi. Biz hâlâ onları ödüyoruz. Bu sorunların çözülmesi için öncelikle esna­fın BAĞ-KUR ve vergi borçlarının silin­mesi gerekiyor. Hibe kredilerinin Ela­zığ’a da verilmesi gerekiyor” dedi.

Kapalı Çarşı’da esnaflık yapan Aydın Şemin, “Kırk beş gün boyunca dükkanlar kapatıldı. Bu süreçte hiçbir şekilde yar­dım verilmedi. Benim burada bir sürü harcamam var, kiram var elektriğim var” diye konuştu.

Esnaf borçlu ve gelirsiz: Hepimiz kepenk kapatacağız işin sonunda

TESK, esnafa yönelik icra işlemlerine salgın sürecinde ara verilmesini talep etti

Kadıköy'de yüzlerce esnaf eylem yaptı, "Gerçekçi bir çözüm istiyoruz" dedi

Araştırma: Kovid-19 aşıları güvenli ve etkili

AB'de kullanılmayan yaklaşık 4 milyar avroluk Kovid-19 aşısı çöpe atıldı

Koronavirüsün yeni varyantı "BA.2.86" İsrail'de de tespit edildi

Pandemi döneminde 290 bin fazladan ölüm yaşandı | “Verileri gizleyerek üç yıl insanların ölümünü izlediler”