AİHM'den ilk OHAL ihraç kararı: Adil yargılanma hakkı ihlal edildi
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, KHK uyarınca idari kararla ihraç edilen Hamit Pişkin'in başvurusunda adil yargılanma hakkı ile özel hayatın ve ailenin korunması haklarının ihlal edildiğine hükmetti.
Fotoğraf: CherryX per/Wikimedia Commons (CC-BY-SA 3.0 Poland)
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, (AİHM) olağanüstü hal (OHAL) döneminde ilan edilen kanun hükmünde kararnameler (KHK) ile ihraç edilenlerin başvurularına dair ilk kararını verdi.
667 sayılı KHK uyarınca 26 Temmuz 2016 tarihinde Ankara Kalkınma Ajansındaki kamu görevinden idari kararla ihraç edilen Hamit Pişkin'in bireysel başvurusunu değerlendiren AİHM, adil yargılanma hakkı ile özel hayatın ve ailenin korunması haklarının ihlal edildiğine hükmetti. Karara göre Türkiye, Pişkin'e 4 bin avro tazminat da ödeyecek.
Pişkin, ihraç kararına karşı 14 Ağustos 2016’da iş mahkemesine başvurmuş, bu mahkemeden ve temyizden ret kararı çıkınca da dosyayı Anayasa Mahkemesine (AYM) taşımıştı. AYM, 10 Mayıs 2018 tarihinde "kabul edilemezlik" kararı vermişti. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı da Pişkin hakkında 5 Eylül 2018'de delil yetersizliğinden takipsizlik vermişti.
AYM’nin kararı üzerine Hamit Pişkin, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nde yer alan "adil yargılanma hakkı", "işkence yasağı", "cezaların kanuniliği", "etkili başvuru hakkı", "hakların kötüye kullanımının yasaklanması" ve "hakların kısıtlanmasının sınırları"na dair maddelerin ihlal edildiği gerekçesiyle Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine başvurmuştu.
Başvuruyu değerlendiren yüksek mahkeme, Pişkin'in adil yargılanma hakkı ile özel hayatın ve ailenin korunması haklarının ihlal edildiğine hükmetti.
"SÜRECE HİÇBİR CİDDİ ETKİSİ OLMAYACAK"
Kararı değerlendiren Hukukçu Kerem Altıparmak, "AİHM'in Pişkin kararı tahmin ettiğimiz gibi ne şiş yansın ne kebap kıvamında bir karar. İhraç kararnamesini ceza hükmü olarak görmüyor. Yasal öngörülebilirlik açısından iltisak, irtibat kavramlarında sorun görmemiş. İhlal kararının devam eden sürece hiçbir ciddi etkisi olmayacak" dedi.
AİHM'in Pişkin kararı tahmin ettiğimiz gibi ne şiş yansın ne kebap kıvamında bir karar. İhraç kararnamesini ceza hükmü olarak görmüyor. Yasal öngörülebilirlik açısından iltisak, irtibat kavramlarında sorun görmemiş. İhlal kararının devam eden sürece hiçbir ciddi etkisi olmayacak.
— Kerem ALTIPARMAK (@KeremALTIPARMAK) December 15, 2020
"İRTİBATLI, İLTİSAKLI OLMA" SUÇLAMASINA DAİR KARAR BEKLENİYORDU
Altıparmak, karar öncesi yaptığı açıklamada "AİHM’in vereceği Pişkin/Türkiye kararı esastan vereceği ilk OHAL ihraç kararı. Bu iltisak, irtibat meselesine ne diyeceği gerçekten büyük merak konusu. Başvurucu KHK’li değil. Ankara Kalkınma Ajansından 667 KHK uyarınca idari kararla ihraç edilmiş. Başvuruda kanunsuz suç ve ceza olmaz (md.7) ilkesinin de ihlal edildiği ileri sürülüyor. Bakalım AİHM ihraç kuralını (iltisaklı, irtibatlı olma) bir ceza hükmü sayacak mı? Sayarsa bu kuralın geri yürütülmesini ihlal sayacak mı? Bunu yaparsa tüm OHAL ihraç rejimi çöker" demişti. (HABER MERKEZİ)