Mülteci aile dolu pazar poşetini iş bulabildikçe görüyor
Eşi ve beş çocuğu ile 6 yıldır geçim mücadelesi veriyor Muhammed Hacı. Türkiye’ye geldiğinden beri düzenli bir işte çalışamamış. 840 TL'lik destek dışında geçici işlerle geçim sağlıyor.
Burcu ATEŞ
Ankara
Demetevler, Ankara’daki sosyal-ekonomik eşitsizliği en iyi görebileceğimiz semtlerinden biri. Çok katlı eski apartmanlar dar gelirli yaşamları ezen birer beton yığını görünümünde. OSTİM’e yakınlığı, semti griye boyayan eski, sobalı dairelerin ucuzluğu pek çok işçi ailesinin ve elbette göçmen ailelerin burayı çokça tercih etmesinin ana nedeni.
Evine misafir olduğumuz aile 6 yıl önce Suriye’den Türkiye’ye göç etmiş. Önce Maraş’a, oradan Antep’e, son olarak da Ankara’ya gelmişler. Sohbet ettiğimizde anne ve baba konuşulanları anlıyor ama konuşmaya gelince en büyük çocukları Salman devreye giriyor.
Salondan açılan iki odayı da ısıtan, köşedeki sobanın üstünde demlenen çay eşliğinde konuşmaya başlıyoruz. Eşi Esra ve beş çocuğu ile 6 yıldır geçim mücadelesi veren Muhammed Hacı, Türkiye’ye geldiğinden beri düzenli bir işte çalışamamış. AB fonlarından karşılanan 840 TL desteğin dışında sadece geçici işlerle evi geçindirmeye çalışan Muhammed, iş buldukça eve ekmek getirebiliyor.
Kabaca gider hesabı yapmak için faturaları sordum. Uzaktan eğitim nedeniyle internet bağlatmak zorunda kaldıklarını söyleyen Esra, “85 lira çocukların interneti, elektrik 200 lira civarında geliyor, su da 80 liraya yakın oluyor abla. Sonuçta akşama kadar 5 çocuk ile birlikte evdeyim; temizlik yemek derken faturalar fazla tutuyor” diyor. Geçen sene 300 liraya tuttukları evin kirası bu yıl 450 lira olmuş.
‘KÖMÜR GELMEDİ, 50 LİRAYA KOMŞUNUNKİNE YARDIM ETTİM’
Yakacak işini konuştuğumuzda Esra, “Bugün belediyenin kömür arabası geldi bizim sokağa ama bizim ismimiz söylenmedi. Geçen sene almıştık ama bu sene vermediler. Ben de işte olan bir komşunun kömürünü çektim 50 lira karşılığında, bütün kış ne yapacağım bilmiyorum” diyor.
Düzenli mutfak alışverişi yapamadıklarını söyleyen Esra, “Elimizde ne kadar kalırsa karnımızı doyurmaya bakarız” diyor. Esra, dolu pazar poşetini ise eşi iş bulup çalışabildikleri zamanlarda gördüklerini ifade ediyor.
Muhammed Hacı’nın düzenli bir geliri yok. Ne iş bulursa yaptığını söyleyen Hacı, “En son 20 gün önce bir inşaat işinde çalıştım. Taşıma-toplama-tadilat ne iş bulursam gidiyorum, yevmiye usulü” diyerek devam ediyor. Bugüne hiç düzenli çalışmadığı için sosyal güvence ve asgari ücretten de bihaber:
“Yani çalışamayacak kadar yaşım geçince emekli maaşım olmayacak öyle mi?”
Kısa süren sessizlik ardından devam ediyor: “5 çocuğum var birisi bakar herhalde yaşlılığımızda...”
NE EĞİTİM, NE SAĞLIK...
Sigortaları olmadığı için de sağlık hakkından yararlanamadıklarını söyleyen Esra, 3 yaşında olan en küçük çocukları Mustafa’yı göstererek, “Geçen sene bu kafasını kanattı, hastaneye gittim, ücretli baktılar. Parayı ödedik öyle dikiş attılar. O günden sonra da hiç hastaneye gitmedik” diyor.
13 yaşındaki Salman, Hacettepe Üniversitesinde okuduğumu öğrenince heyecanlanarak, “Ben de Hacettepe’de tıp okumak istiyorum, çocuklara ve engelli insanlara yardım etmek istiyorum” diyor. Ancak bu hayalin önünde de ciddi maddi sorunlar bulunuyor.
“Bazen İngilizce kitaplarımı alamadığımız için üzülüyordum, kırtasiye malzemeleri ile yapılacak ödevlerde de kardeşlerime yardım ediyorum. Bilgisayar yok, derse genellikle ben giriyorum, kardeşlerim geri kalıyor.”
Salman, kardeşleriyle kaldığı evin iki odasından birini gösteriyor. Burada biri yer yatağı olmakla birlikte 3 yatak var, 4 kardeş burada yatıyor. Odada yatakların dışında sadece televizyon masası var. ‘Çalışma masam’ diye gösteriyor ve kitaplarını düzenleyerek telefonu nasıl koyduğunu, derse nasıl katıldığını anlatıyor. Hem Arapça hem İngilizce kitaplarını ve en son yaptığı matematik ödevini gösterirken heyecanlı ama sandalyesinin olmadığını söylerken yüzü biraz düşüyor.
