HDP ve CHP’den şerh: Amaç toplumu hareketsiz bırakmak yolsuzlukları örtmek
HDP, düzenleme ile demokratik hakların tamamen kaldırılmak istendiğini, CHP ise suçların açığa çıkmasının gizlenmek istediğini savundu. İki parti de düzenlemeye şerh düştü.
Fotoğraf: Aytaç Ünal/AA
Diren YURTSEVER
Derneklere kayyum atama yetkisi veren düzenlemeye şerh düşen HDP, düzenleme ile sivil toplumun tamamen ortadan kaldırılmak istendiğini belirtti. CHP ise 17 Aralık yolsuzluk ve rüşvet operasyonunu anımsatarak, suçlarının açığa çıkmasını gizleyeceğini savundu.
AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun yetkilerini genişten ve derneklere kayyum atamanın önünü açan 43 maddelik “Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Finansmanının Önlenmesine İlişkin Kanun Teklifi” Meclis Adalet Komisyonunda kabul edildi. Bu hafta Genel Kurula getirilmesi beklenen teklife, Halkların Demokratik Partisi (HDP) ve Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) muhalefet şerhi düştü.
HDP teklifin getiriliş amacının demokratik hakları engellemek olduğunu vurguladığı şerhte, teklifin komisyona alelacele getirilmesinin iktidarın bu yönlü niyetini ortaya koyduğunu belirtti. Şerhte, teklifin derneklerin rutin olarak İçişleri Bakanlığınca her yıl denetleneceğine ve bu yetkinin bir “taciz” aracına dönüşeceğine dikkat çekildi.
Ayrıca denetleme yetkisinin bakanlık ve dernek denetçileri dışında polis, jandarma, bekçiler de dahil kamu görevlisi sıfatı taşıyan herkesin bu denetimi yapmasının önünü açtığına vurgu yapıldı. Şerhte, sivil toplumun tamamen ortadan kaldırılmak istendiğine yer verilerek, “Yani amaç, gerçekten kitle imha silahları ile uğraşmak değil, dernekler vakıflar sivil toplum kuruluşlarını hareketsiz bırakmaktır. Çünkü esasen BM’nin öngördüğü düzenleme birkaç madde ile yapılabilecekken iktidar 43 madde ile toplumu dizayn etme saikini ortaya koymuştur” denildi.
Düzenleme ile Cumhurbaşkanına verilen mal varlığına el koyma yetkisinin, herhangi bir mahkeme kararı olmadan uygulanabileceği için masumiyet karinesine aykırı olduğu belirtildi.
CHP: GÜÇ ZEHİRLENMESİ
CHP ise şerhte, iktidarın “güç zehirlenmesi” yaşayarak “tek adam rejimi” altında otoriter bir anlayışla yasa teklifleri çıkardığını vurguladı.
Şerhte, Türkiye’nin, Mali Eylem Görev Gücü (FATF) tarafından 2019 tarihli raporunda kara para aklamanın, terörün finansmanının ve kitle imha silahlarının yayılmasının finansmanının önlenmesi konusunda “ciddi eksiklikler” tespit edilerek “Gri Listeye (stratejik yetersizliği olan bölgeler)” alındığı anımsatılarak, “AKP iktidarının, düzenlemeyi hızla gündeme getirmesinin asıl nedeni, teklifin gerekçesinde ifade edilen kara para aklanmasının, terörizmin ve kitle imha silahlarının yayılmasının önlenmesine yönelik uluslararası kontrol mekanizmasına uyum amaçlı olmayan, ekonomiktir. İzlediği yanlış politikalarla Türkiye’yi içinden çıkılması zor bir ekonomik buhrana sokan, bu durumun sonuçlarından birinin de iktidardan düşmek olduğunu gören AKP iktidarı, teklifle, FATF’nin gri listesine girme tehlikesini acilen bertaraf etme uğraşındadır. Ancak bu adımı bile yetersiz ve samimiyetsizdir” denildi.
YOLSUZLUK VE RÜŞVET OPERASYONU
Şerhte, 17-25 Aralık tarihinde yapılan yolsuzluk operasyonunda adı rüşvet, kara para aklama ve altın kaçakçılığına karışan dönemin bakanları Zafer Çağlayan, Muammer Güler, Egemen Bağış ile Reza Zarrab ve Halk Bankası Genel Müdürü Süleyman Aslan’ın olayına da değinerek şu ifadelere yer verildi: “Bu kapsamda FATF’nin 7 ve 12 No’lu tavsiyelerinin bugüne kadar uygulamaya geçirilmemesinin, İran yaptırımlarını, kurduğu rüşvet ve kara para trafiği sistemi ile delen Reza Zarrab ve rüşvet verdiği kişilerin korunmasının amaçlandığı yönünde yorumlanmaktadır.
Zamanında gerekli adımlar atılmış olsaydı Reza Zarrab kara para trafiğinin ve rüşvet olaylarının önlenmesi ya da zamanında tespit edilmesi mümkün olabilecekti. Tüm bu gerçekler AKP iktidarının, pragmatist anlayışla hareket ettiğinin göstergesi olmanın yanı sıra içine düştüğü sıkışıklığının da resmidir. Teklifin alelacele Türkiye Büyük Millet Meclisine sevki ve hızla yasalaştırılma çabası, kanun düzenlemeleri içinde önem açısından ilk sıralarda yer alan bütçe teklifinin, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda görüşüldüğü günlere denk gelmesinden de anlaşılmaktadır.” (Ankara/MA)
