30 Aralık 2020 06:36

5 soruda yılbaşında ev partileri | Polis, evde sayım yapıp ceza yazabilir mi?

Yılbaşında ev partilerine baskın yapılıp ceza kesilebilir mi? Evde kaç kişi olduğunu tespit etmek için polis eve girebilir mi? Cezalar hukuki mi? Avukat Kamil Tekin Sürek yanıtladı.

Fotoğraf: Shkumbin Saneja/Wikimedia Commons(CC BY-SA 3.0)

GÜNCEL

Paylaş

Koronavirüsle mücadele kapsamında yılbaşında ek tedbirlerin olup olmayacağına ilişkin konuşan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, “Bütün güvenlik güçlerimiz yılbaşında oteller, konaklama alanlarına ilişkin denetimleri sıkılaştıracak. Biz bu gibi topluluklara asla izin vermeyeceğiz. Bu tür partiler otellerde, villalarda olsun, güvenlik güçlerimiz her türlü tedbiri alacak. Bunlara müsaade etmemiz mümkün değil” demişti. Peki, yılbaşını evde kutlamak isteyenler için süreç nasıl işleyecek? “Ev partileri”ne baskın yapılıp ceza kesilebilir mi? Avukat Kamil Tekin Sürek’e sorduk.

Yılbaşında "ev partilerine" müdahale hukuka uygun mu?

İktidarın “Yılbaşında evleri basarım” tehdidi hukuki değil. Hiç bir hukuki dayanağı yok. Bu karar tamamen ideolojik. Yılbaşı kutlamalarını İslam’a aykırı diye yasaklamak istiyor. Koronavirüsü kılıf yapıyor. Gözdağı vererek evlerdeki kutlamaları azaltacaklarını düşünüyorlar.

Nasıl ceza uygulanacak? Polisin eve girme ve arama yetkisi var mı?

Polis yılbaşında evde ev halkından fazla kişi var diye baskın yapamaz. Şöyle bir şey olabilir. Bir komşunuz sizi polise şikayet edebilir. Polis de çok gürültü yapılıyor, komşular rahatsız ediliyor diye tutanak tutup sizi karakola ifadeye çağırabilir. Ev ahalisinden fazla birileri var diye kimse ceza yazamaz. Hakim dahi böyle bir karar veremez. Polis eve giremez. Evde arama yapamaz. Ceza kanununa göre bir suç varsa hakim ve acil durumlarda da savcı kararına göre eve girilebilir.

Polisin eve girmeyip kapıdan da olsa ceza yazma yetkisi var mı?

Halk sağlığına aykırı davrandı diye polis ceza yazamaz. Halk sağlığı ile ilgili yasakları Hıfzıssıhha Kurulu yerel veya bölgesel olarak verebilir. Örneğin maske takmadı diye verilen cezalar Kabahatler Kanununa göre veriliyor. Bu cezalara itiraz ettiğinizde yüzde sekseni iptal ediliyor. Çünkü yanlış ceza kesiyorlar. Yılbaşında evde arkadaşları ile eğlendi diye kimseye Kabahatler Kanununa göre ceza veremezler. Kabahatler Kanununda böyle bir ceza yok.

Ceza kesilirse ne yapılabilir?

Kabahatler Kanununa göre ceza kesilenler 7 gün içinde, bulundukları ilçenin Sulh Ceza Hakimliğine itiraz dilekçesi verebilir. Aslında yılbaşı yasağı konusunda resmi bir yazılı yasak da yok. Öyle bir durum olursa idari yargıya iptal ve yürütmenin durdurulması davası da açılabilir. Sadece sözlü tehdit yapıyorlar. Kabahatler Kanununa göre, “Yetkili mencinin emrine karşı çıkmak” diye ceza kesmek isteyebilirler. Dediğim gibi, bu cezalar da sulh ceza mahkemesi tarafından iptal edilir.

Bizde iktidar ve polis halkın hak arama bilinci konusundaki zaafından yararlanıyor. Nasıl olsa kimse itiraz etmez, etse de sonuna kadar takip etmez diyor. İtiraz edenler, takip edenler, konuyu AİHM’ye kadar götürenler kazanıyor. Ses çıkarmayıp boyun eğenler haklarından vazgeçmek durumunda kalıyor.

Koronavirüsle mücadele açısından bir anlamı var mı yılbaşı baskınlarının?

Koronavirüs salgınıyla mücadele için insanların bir araya gelmesi sakıncalı ise önce camilerde namaz, parti kongreleri, toplu taşıma, fabrikalarda çalışma gibi şeyler yasaklanmalı. Yani topyekün bir kapanma yapılmalı. Bir an önce herkes aşılanmalı. (İstanbul/EVRENSEL)