Metal işçilerinden Türk-İş'e asgari ücret sorusu: Gücünü niye kullanmadın?

Hasan KARA
Meri KELLECİ
Ankara

Kendilerinin asgari ücretten fazla almalarına karşın geçinemediklerini anlatan metal işçileri, ek iş yapmadan geçinemediklerini söylüyor. İşçilerden biri, “Bizim mahallede poşet yapıp, maske yapıp satıyorlar” derken, bir işçi de Türk-İş Başkanı Atalay’ın “Sayımız azdı, bizi bastırdılar” sözlerine tepki gösterdi: “Kaç bin tane üyen var. Asıl güç senin elinde, niye kullanmadın?​”

Türk Traktör’de çalışan bir işçi, “Markete, pazara gidince alışveriş yapamaz olduk. Markete gidince minimum 150-200 liralık alıyorsun. Aldığın da doğru düzgün bir şey olmuyor. Yumurta, yağ, un, kıyma. Meyve sebze alabilirsen ne ala. Fabrikada herkes indirim günlerini takip ediyor, ucuza ne bulurum diye. Yemekhanede çıkan meyveyi, yoğurdu, probiyotikleri çoluğa çocuğa götürüyorlar. İnternette görmüştüm ‘Vardiyada çıkan portakalı çocuğuna götürmeyen asgari ücreti belirleyemez’ diye bir yazı. Bence çok doğru. Yaptıkları zam geçinmeye yetmez. AGİ dahil hesaplanıyor. Kaşıkla verip sapıyla göz çıkarıyorlar. Hükümet ve patronlar kendi düzenlerini çok güzel kurmuşlar. Misal bize 1800 lira yılbaşı çeki verdiler. Ama yalnızca Koç Holdinge bağlı Arçelik, Beko gibi yerlerden alışveriş için kullanabiliyorsun. Kendi verdiğini geri kendileri alıyor” dedi.

"AZ OLAN BİZ DEĞİLDİK"

Yine Türk Traktör’de 10 yılı aşkın bir süredir çalışan başka bir işçi ise “AGİ dahil hesaplanmış bir oran bu. Bence rezalet bir rakam. Bununla kim geçinecek? 500 lira zam yapmış. O 500 lira doğal gaz faturasını bile zor karşılar. Bunlar nerede yaşıyorlar? İşçi bununla nasıl geçinsin? Diğer ülkelerde asgari ücret alanlara bak, bir de bize bak. Türk-İş Başkanı da ‘Sayımız azdı, bizi bastırdılar’ diyor. Asıl güç senin elinde, niye kullanmadın diye sorarlar adama. Kaç bin tane üyen var, sayıca az olan biz değildik ki” diyor.

Man fabrikasında çalışan bir işçi, “Ben bunu bile vermezler diyordum. Beklentim açıkçası çok düşüktü. Ama yine de en az 3 bin olmalıydı. Bununla kimse geçinemez. Asgari ücretin yarısı neredeyse vergiye gidiyor zaten. Asgari ücrete yansıyanla elektriğe, suya, doğal gaza, gıdaya yapılan zamlar bile birbirini karşılamaz” diye konuştu.

"GELECEKTEN UMUDUM KALMAMIŞ DURUMDA"

Türk Traktör’de çalışan 20 yaşında genç bir işçi, “Meslek lisesini bitirdikten sonra fabrikada iş buldum, çalışmaya başladım. Asgari ücret belirlendi. Yaklaşık 500 liralık bir artış oldu ücretlerde. Bizim maaşlar asgari ücretin üstünde olsa da asgari ücret bizim maaşların ne kadar olacağı konusunda etken. Bizim fabrikada sendikanın olması, şartlarımızı, mesaiyi veya aldığımız ücreti daha da iyi hale getiriyor. Sendikanın olmasının böyle bir önemi var. Ancak kendi ailenle yaşıyorsan yine bir ihtimali var, onun haricinde bizim için de bu durumda geçinmek zor. Ben okulu bitirince attım kendimi çalışıyorum ama geleceğe baksan ne hayalin var, nasıl bir hayat istiyorsun diye umudum kalmamış durumda” dedi.

21 yaşında başka bir Türk Traktör işçisi ise “Meslek lisesinden mezun oldum ve sonra aslında kolay iş buldum. O yüzden mutluyum. Maaşı da şimdilik iyi, çünkü evli değilim ve ailemle yaşıyorum. Açıkçası asgari ücret beklediğimden fazla geldi çünkü sürekli kötüye alıştırdılar zaten. Yeter mi derseniz, elbette yetmez. Nasıl yetsin? Zammın bir anlamı yok ki ele geçen banknot sayısı fazlalaşıyor sadece. Zamlar falan derken elde bir şey kalmıyor” ifadelerini kullandı.

"MAHALLEDE EK İŞ YAPMAYAN KALMADI"

Yine Türk Traktör’de 5 yıldan fazladır çalışan bir işçi şunları söyledi: “Biz asgari ücret almıyoruz. Doğrudan bizi etkilemiyor yapılan zam. Ama yine de sözleşme imzalanırken etki edecek. Ben bekar halimle ek iş yaparak geçinmeye çalışıyorum. Babam 60 yaşını geçti hâlâ çalışıyor. Asgari ücret alan evli, çocuklu insanların bu parayla geçinmesi mümkün değil. Bizim mahallede ek iş yapmayan neredeyse bir kişi bile yok. Poşet yapıp, maske yapıp satıyorlar.”

Asgari ücret ve sonuçları