Ege’nin zeytini zehir saçmasın

Zehra ERKÜN
C.Saffet YILMAZ
Balıkesir

Balıkesir’in Ege kıyılarında, bulunan iki pirina fabrikasının bacalarından atmosfere yayılan kesif kokulu buhar, yöre halkını canından bezdirdi. Pirina tesislerinin atık su biriktirme havuzlarından sızan su, toprağı zehirlerken kötü koku ise turizme zarar veriyor. Bütün bunlar yetmezmiş gibi, Gömeç’teki EGEKOK pirina yağı üretim tesisinin yasal yolları hiçe sayarak kapasite artışı için başvuru yapması Gömeç halkının tepkisine neden oldu.

Balıkesir’in Ege kıyılarında, aralarında 8 kilometre mesafe bulunan iki pirina fabrikasının bacalarından atmosfere yayılan kesif kokulu buhar, yöre halkını canından bezdirirken diğer yandan atık su biriktirme havuzlarından yakın çevredeki tarımsal alanlara sızan su, toprağın zehirlenmesine neden oluyor.

Ayvalık’taki pirina fabrikasının zeytin atık sularının depolandığı biriktirme havuzu duvarının yıkılması sonucu 4 ton siyah zeytin atık suyunun tarımsal alanlara yayılması ve Nikita Deresi’ne ulaşması ile yaşanan çevre felaketinin ardından, 8 kilometre uzaklıktaki Gömeç ilçesi de benzer tehlikeyle karşı karşıya. Gömeç’teki EGEKOK pirina yağı üretim tesisinin yasal yolları hiçe sayarak kapasite artışı için başvuru yapması Gömeç halkının tepkisine neden oldu.

İSİM DEĞİŞTİREREK ALINAN KARAR

EGEKOK’un pirina yağı ve kuru pirina üretim tesisi kapasite artışı için Balıkesir Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne haziran ayında Ege Tarımsal Enerji adıyla yaptığı başvuruya ÇED olumsuz raporu verildi. Bir ay sonra EGEKOK Tarımsal Enerji Araştırma ve Geliştirme San. ve Tic. AŞ adıyla yaptıkları başvuruya ise ÇED gerekli değildir belgesi verildi.

CHP’li Gömeç Belediye Başkanı Mehmet İrem Himam, hiçbir şirket yetkilisinin kendileriyle bağ kurmadığına dikkat çekti. Himam, işletme ruhsatının Balıkesir Büyükşehir Belediyesinden alınmış olabileceğini tahmin ettiklerini belirtti. Himam, işletmenin kapasite artırımına karşı Gömeç halkının tepkilerine duyarsız kalmayacaklarına vurgu yaptı. CHP Milletvekili Ensar Aytekin ise konuyu araştırarak gerekirse TBMM’de bir açıklama yapacağını belirtti.

İDARE MAHKEMESİNE BAŞVURU YAPILMIŞ

Gömeç Kent Konseyi Adına Hüseyin Arzık tarafından CİMER’e yapılan başvuru dilekçesinde EGEKOK işletmesinin kapasite artırımının sakıncalarına değinilmiş. Arzık dilekçesinde, tarıma ve turizme verdiği zarar nedeniyle EGEKOK’un kapasite artırım talebine izin verilmemesi yönünde talepte bulunmuş.

Gömeç halkının CİMER üzerinden kapasite artışına karşı itiraz dilekçesi vermelerine karşın tesis faaliyetini sürdürüyor. Yöre halkının başvuru dosyasında, tesisin ilçe merkezine 620 metre ve en yakın meskene yaklaşık 200 metre mesafede bulunduğu dile getirilmiş olmasına karşın EGEKOK kapasite artırımına giderek çalışmaya devam ediyor. Tesisin faaliyetini durdurması için Bölge İdare Mahkemesine açılan dava da devam ediyor.

GÖMEÇ HALKI TEPKİLİ

Nurettin Çelebi: Lodos estiğinde Gömeç merkez, Kuyualan, Karaağaç Mahalleleri ve o yöndeki sahil siteleri, doğu rüzgarı estiğinde ise Gömeç merkez ve tüm sahil pirina kokusu altında kalıyor. Pencereleri açamaz hale geldik.

Mehmet Ağa Benli: Gömeç halkı olarak, zeytinyağı fabrikalarının atıklarının yarattığı deniz kirliliği ve çöp toplama alanlarının yarattığı çevresel kirlilikle boğuşurken ne yazık ki bu kez de iktidarın gözetim ve himayesinde bu güzel ilçemizin doğasına bir darbe daha indiriliyor.

Nihal Özkan: Özellikle bahar ve yaz aylarında genellikle saat 21.00’den sonra evin içindeyken dahi boğulurcasına yayılan ağır ve keskin pirina yağı kokusundan rahatsızız. Balkonlara çıkamadığımız gibi havalandırmak için pencerelerimizi dahi açamıyoruz. Bu kokuyu Gömeç’te duymayan yok. Bir defasında, alerjisi olan bir misafirim gece boyunca boğulacak gibi oldu ve nefes almakta güçlük çekti.

PİRİNANIN YOL AÇTIĞI TEHLİKELER

Pirina, lisansa tabi tehlikesiz atık olarak kabul ediliyor ama doğaya salınan gaz ve yer altına kaçan kirlenmiş su zeytinliklere ve yakın çevresindeki tarım alanlarına zarar veriyor. Bununla birlikte, yağ atıkları denize ulaştığında sudan hafif olduğu için yüzeyi kaplıyor ve denizdeki iyotun havaya karışmasını ve deniz suyunun buharlaşmasını engelliyor. Atmosferdeki su zerreciklerinin damlaya dönüşmesi için gerekli iyot olmayınca yağmur oluşumu da engelleniyor.

Balıkesir'in ilçelerinde Dünya Çevre Günü dolayısıyla eylemler gerçekleştirildi