TTB-MK Genel Sekreteri Vedat Bulut: Acil kullanım onayını bağımsız kuruluşlar vermeli
TTB-MK Genel Sekreteri Vedat Bulut asıl sorunun acil kullanım onayını kimlerin ya da hangi kurumun vereceği olduğunu belirterek onayın bağımsız bir kuruluş tarafından verilmesi gerektiğini söyledi.
Fotoğraf: Envato
Damla KIRMIZITAŞ
Ankara
Türk Tabipleri Birliği (TTB) Merkez Konseyi Genel Sekreteri Dr. Vedat Bulut ile Türkiye’de aşı uygulamasını konuştuk. Asıl sorunun acil kullanım onayını kimlerin ya da hangi kurumun vereceği olduğunu belirten Bulut, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumunun devletten bağımsız bir kuruluş olmadığını; yapılması gerekenin bağımsız bir bilim kuruluşu tarafından acil kullanım onayının verilmesi olduğunu ifade etti.
Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından Kovid-19 aşıları hakkında 81 ile resmi yazı gönderildi. Gönderilen yazıda; kamu, özel ve üniversitelere ait tüm hastanelerde ‘Aşı uygulama odası’ belirlenmesini, oda sayısının müracaat edecek kişi sayısına göre artırılmasını ve aşı olacak vatandaşların hastanelere randevu sistemi ile geleceği ifadeleri yer aldı.
Türkiye’ye gelen 3 milyon dozluk aşının 1.5 milyon insana yeteceğini kaydeden Bulut, buradan aşının sadece sağlık çalışanları için olduğunun anlaşıldığını söyledi. Aile sağlığı merkezlerinde, hastanelerde, muayenehaneler ve işyerlerinde çalışan sağlık çalışanlarına yapılacağını ifade eden Bulut, “Baktığımızda bu sağlık çalışanlarına yeterli duruyor fakat sorun ikinci partinin gelmesiyle 65 yaş üstü insanlara ulaştırmada başlayacak” dedi. Birinci risk grubunda sağlık çalışanlarının, 65 yaş üstü kişilerin ve birden fazla hastalığı olan kişilerin bulunduğunu belirten Bulut, “Bu yüzden o dönem geldiğinde ASM’lerde bir sıkıntı başlayacağını öngörüyoruz. Bunun en önemli nedeni yeterli personelin olmaması” dedi. Türkiye’de yeterli hemşire ve doktor olmadığını vurgulayan Bulut, “Bir hemşire, günlük yapabileceği tüm işini ayırsa bile 30’dan fazla aşı yapamaz. Çünkü bu hemşire aşının kaydını tutacak, kartlarını oluşturacak, aşılarını yapacak” dedi.
"SOĞUK ZİNCİR İÇİN YETERLİ DONDURUCU VAR MI?"
Vedat Bulut | Fotoğraf: MA
Bir önemli noktanın da binlerce doz aşının ASM’lere gittiğinde stoklayacak buzdolabı imkanlarının olmaması olduğunu belirten Bulut, “Bunlar hacim gerektiren ve soğuk zincirinin korunması gereken şeyler. O yüzden peyderpey gönderilecektir” dedi. Aşı planlamasının randevu sistemi ile olmasının da sorun yaratacağını ifade eden Bulut, “Bazı vatandaşlarımız daha acele aşı olmak isteyeceği için sağlık merkezlerinde şiddete neden olabilecek. Zaten tükenmişlik içerisinde olan sağlık çalışanları vatandaşlar tarafından büyük bir baskıya maruz kalacak. Örneğin diyecekler ki; bugün 100 aşı geldi ancak 100 aşı yapabiliyoruz. Fakat o bölgede 5 bin kişilik bir gruba hizmet veriyor sağlık merkezi. Diğer vatandaşlarımız beklemek istemeyecek ve bir sıkıştırma yaşanacak” dedi.
"SAĞLIKÇILAR TÜKENDİ"
Sağlık Bakanlığının bunları çözümlemediğini belirten Bulut, “Daha iyi uygulamalar yapılabilir. Örneğin gezici aşılamanın içeriği oluşturulup, personel yapısı da desteklenerek bu aşılar kimlik numaralarına göre insanlarımızın evine gidilerek yapılabilir. Böylece hem risk almamaları, evlerinde olmaları sağlanabilir” dedi. ASM’lerin yeterli donanımla ve insan kaynaklarıyla beslenmediği ve sağlık çalışanlarının aşırı iş yüküyle boğulduğunu vurgulayan Bulut, “Bir yandan iş yükü arttırıldığı bir yandan da bütçeleri de arttırılmadığı için büyük bir yorgunluk ve tükenmişlikle karşı karşıya kalan arkadaşlarımız bu aşı uygulamasını nasıl yapacaklar o da merak konusu doğrusu” dedi.
"14 İLE 28 GÜN ARASINDA ÖNEMLİ BİR FARK YOK"
Aşıda ikinci dozun 28 gün sonra yapılacağının açıklanması etkisi düşer mi sorusunu gündeme getirdi. Aşı uygulaması için faz 2 denemelerinde bu sürenin 14 gün ile 28 gün arasında değiştiğini ifade eden Bulut, “Aşı ve AR-GE çalışmalarını hızlandırmak için dozlar arasındaki süreyi kısa tuttular. Fakat ön çalışmalar gösterdi ki; bu 28 gün daha koruyuculuk sağlayabiliyor. Tabii iki doz süresi arasında çok da önemli farklar yok. Bundan dolayı Türkiye’de 28 günde yapılmasında herhangi bir sakıncası yok” dedi.
Ancak ikinci aşının 28 gün sonra yapılmasındaki bir amacın da diğer dozların gelişini temin edebilmek, bir süre daha toplumda süreyi yaymak olduğunu belirten Bulut, “Biliyorsunuz bunlar partiler halinde soğuk zincir konularak geliyor. Tek milyon dozun üretimi de belli bir zaman alıyor. Sonuçta Türkiye 50 milyon alacağını söylemişti, bu süreyi yaymak istiyorlar ama bilimsel açıdan bir zararı yok. Yani 14 gün 28 gün arasında önemli bir fark yok” dedi.
"65 YAŞ ÜSTÜNE YAN ETKİLERİ KONUSUNDA VERİ OLMAMASI BÜYÜK SORUN"
Bulut, “Genel olarak kovid-19 aşısı için 18-59 yaş arası gruplar oluşturuldu. Bu yüzden 65 yaş üstü kişilere aşıyı uygulamanın belirsizliğinde olan birçok bilim insanı var. Bazı çalışmaların sonuçları daha gelmedi. Aşının uygulanmasıyla 65 yaş üstü kişilerde oluşacak yan etkilerin nasıl ve ne denli ağır olacağına dair bir sonuç olmaması büyük bir sorun olarak karşımızda duruyor. Bu ön bilgilerin bilinmesi ve buna göre aşılama yapılması gerekiyor” dedi.
Sağlık Bakanlığının aşı planlamasını yeterli bulmadığını belirten Bulut, “Birkaç nedenle açıklayacak olursam; birincisi, insan kaynaklarını ihmal ettiler ve aşı yapılacaksa bunun altyapısını buna göre düzenlemeleri gerekiyor” dedi. ASM’lerin buzdolabı yapılarını desteklemeleri gerektiğini belirten Bulut, “Hızla buzdolabı üniteleri gönderilmesi gerekiyor. Burada da bir hazırlık yapıldığını görmüyoruz” dedi. Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumunun, devletten bağımsız bir kuruluş olmadığını belirten Bulut, sözlerini şöyle sürdürdü: “Buradaki soru kimlerin acil kullanım onayını vereceğidir” dedi. Çoğu ülkenin denetleme ve ruhsatlama kuruluşlarının devletten bağımsız olduğunu belirten Bulut, Türkiye’de ruhsatlandırma, satın alma, sahada uygulama ve denetlemeyi devletin yaptığını söyledi. Bunun bilimsel bir tarafı olmadığını ifade eden Bulut, bunun için bağımsız bir bilim kuruluşundan acil kullanım onayının verilmesi gerektiğini söyledi.
