Bakanlık aynı JES için iki kez ÇED olumlu raporu verdi, mahkeme ikisini de iptal etti
Aydın'ın Germencik ilçesi Izgar mevkiinde ÇED olumlu kararı iptal edilen JES projesi için dava süreci beklenmeden yeniden ÇED olumlu raporu çıkarıldı. Mahkeme bu raporu da iptal etti.
Fotoğraflar: Özer Akdemir/Evrensel
Özer AKDEMİR
İzmir
Aydın Germencik ilçesi Izgar mevkiinde yapılması planlanan jeotermal enerji santrali (JES) için verilen ikinci ÇED olumlu kararı da mahkemece iptal edildi. Mahkeme kararında, aynı proje için iki ayrı ÇED olumlu raporu verilmesinin hukuka aykırı olduğuna dikkat çekti.
DANIŞTAY "YENİ BİLİRKİŞİ İNCELEMESİ YAPILSIN" DEDİ
Gürmat Elektrik AŞ tarafından Germencik Izgar mevkiinde yapılmak istenen 50 MW gücündeki Efe-8 adlı JES için verilen ÇED olumlu kararına karşı Aydın Çevre ve Doğa Derneği dava açılmıştı. Aydın 2. İdare Mahkemesi yargılama sürecinde yapılan bilirkişi keşfi raporunu, kararına dayanak alarak ÇED olumlu kararını iptal etmişti. Mahkemenin bu kararını temyiz eden idarenin başvurusu üzerine Danıştay Altıncı Dairesi ÇED sürecinin mevzuata uygun işletilip işletilmediği, projenin çevreye ve ekolojik dengeye etkisinin tespiti amacıyla aralarında çevre mühendisinin de bulunduğu yeni bir bilirkişi heyetiyle yapılacak yeni keşfin ardından yeniden karar verilmesi gerektiğine hükmederek yerel mahkemenin kararını bozdu.
DAVA SÜRECİ BEKLENMEDEN YENİ ÇED VERİLDİ
Öte yandan JES şirketi yerel mahkemenin ÇED'i iptal etmesinin ardından Danıştayın kararındaki yeni bilirkişi keşfi ve benzeri süreçleri beklemeyerek yeni bir ÇED dosyası için Bakanlığa başvurdu. Mahkeme süreçlerinin devam ettiğini göz önünde bulundurmayan Bakanlık şirketin başvurusunu birkaç ay içerisinde karara bağlayarak şirkete yeni bir ÇED olumlu raporu verdi. Aydın Çevre ve Doğa Derneği tarafından bu ikinci ÇED olumlu kararına karşı da dava açıldı. Dernek, iptal edilen ilk ÇED ile ilgili kararı bozan Danıştayın yeni bir bilirkişi keşfi yapılarak yeni değerlendirme yapılmasına hükmetmişken bu yolun izlenmeyip şirkete yeni ÇED olumlu raporu verildiğinin altını çizerken JES projesinin zararlarına dair şu görüşleri belirtti:
"Söz konusu alan tarım arazisi içerisinde yer almaktadır. Zeytin ve incir bahçeleriyle kaplıdır. Jeotermal tesislerden doğaya salınan sıvı ve havaya salınan gazların zararları bilimsel makalelerle ortadadır. ÇED raporundaki çamur havuzları yetersizdir. Aydın ili genelinde ve Menderes Havzasında jeotermal santrallerinin etkisiyle yeraltı su kaynakları kirlenmiştir. Jeotermal suların doğal hidrolik hızlı akım şartları nedeniyle birçok alanda kirlilik etkileri yaratmaktadır. Mevcut alandaki yoğunluk değerlendirildiğinde aynı alanda şirkete ait dört jeotermal santrali varken yeni bir tane daha açılmasının buradaki yeraltı ve yerüstü su kaynaklarının kirlenmesine neden olacaktır..."
MAHKEME: AYNI PROJE İÇİN BİRDEN FAZLA ÇED OLMAZ
Aydın 2. İdare Mahkemesi yaptığı yargılama sonucunda bu gerekçeyi haklı bularak; "Söz konusu alanda ve aynı projeye ilişkin olarak birden fazla “Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu” kararı bulunamayacağı... dava konusu projeye ilişkin olarak halihazırda ilk 'Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu' kararı yürürlükte iken aynı projeye ilişkin olarak temyizen bozulan mahkememiz kararına istinaden tesis edilen dava konusu 'ÇED Olumlu' kararında hukuka uyarlık bulunmadığı" sonucuna ulaştı.
AV. AKIN YAKAN: ÇEVRE BAKANLIĞININ TAVRI DİKKATLE İNCELENMELİ
Mahkeme kararını değerlendiren davanın avukatı Akın Yakan, aynı yer, aynı proje için 2. ÇED kararı verilmesinin açıkça yasaya aykırı olduğunu belirterek; "Mahkeme, gerekçesinde bunu net olarak ortaya koymuş. Çevre Bakanlığının bu tavrı dikkatle incelenmelidir. Her ne olursa olsun bu proje gerçekleştirilecek diyerek ikinci kez aynı proje için ÇED kararı yasal dayanaktan yoksundur" dedi.
