"Yetmiş yaşındayım, ek işe mahkumum"
70 yaşındaki Mehmet isimli emekli yurttaş ay sonunu ek iş ile getirebildiğini söylüyor: "Emekli maaşı alıyorum, faturalarla bitiyor."
Fotoğraf: Evrensel
Ekin Temmuz SALTIK
İzmir
2021 yılı yeni zamlarla başladı. İşçi, memur, emeklinin aldığı zamlar, en temel tüketim maddesi olan gıda zamlarının gerisinde kaldı. Yapılan zamlardan sonra geçinmekte zorlanan insanlar artık aldıkları sebze-meyve gibi temel ihtiyaçlarının miktarlarını kısıyor. İzmir Bornova Atatürk Mahallesi pazar yerinde alıveriş yapan insanlara ekonomiyi ve geçimi sorduk.
70 yaşındaki Mehmet isimli emekli yurttaş ay sonunu ek iş ile getirebildiğini söyledi: “70 yaşından sonra ek bir işle ay sonunu getirebiliyorum. Emekli maaşı alıyorum, maaş yatıyor ertesinde su, elektrik, doğal gaz, kredi borçları derken maaş hemen eriyor ve ek bir işe ihtiyaç duyuyorum. Ek işi de zor buluyorum. Bugün bu ülkede milyonlarca genç işsiz var” diyerek geçinemediğini söyledi.
“BU YIL FİYATLAR TAVAN YAPMIŞ DURUMDA”
“Aylık gelirim ile giderim ucu ucuna örtüşüyor” diyerek sözlerine başlayan bir öğretmen, “Telefon, su, doğal gaz ve elektrik faturası derken, elimizde hiçbir şey kalmıyor. Sosyal hayat için yılda sadece bir hafta zaman geçirilebilecek para ayırabiliyorum. Pazar fiyatlarını geçen yılla kıyaslayacak olursam, bu yıl tavan yapmış durumda. İnsanlar daha düşük fiyattan sebze-meyve alabilmek için akşam saatlerini bekliyor veya daha geç saatlerde yerden çürük toplamak zorunda kalıyor. Pandemiden önce fiyatlar yine yüksekti, pandemiyle birlikte bu yüksek fiyatlar daha da arttı. Bunların yanında hayat genel olarak pahalı. Bana göre pazar fiyatlarının bu kadar pahalı olmasının sebebi üreticiye verilmeyen destektir. Çiftçi ürettiği malı değerinde satamıyor. Çoğu mal yüksek fiyatlarda ithal ediliyor” diye konuştu.
“HAYAT BİR AVUÇ İNSANA GÜZEL, GERİSİ SEFALET İÇİNDE”
“Eve giren aylık gelirim ve giderim zor bir şekilde denk geliyor” diyen Cavit Kaya, “Pazarda her geçen hafta fiyatlar artıyor, geçen hafta kilosunu 7 TL’ye aldığımız sebze bu hafta 8 TL oluyor. Tarladan çok ucuz fiyatlarla çıkan sebze-meyve fiyatları pazara gelene kadar çok pahalı oluyor. Sadece sebze-meyve fiyatları değil herşey pahalı. Devlet bunu bildiği halde müdahale etmiyor. Halkın şu an büyük çoğunluğu işsiz veya düşük ücrete mecbur kalıyor. Bir avuç insana hayat güzel, gerisi sefalet içinde” dedi.
ZAMLARLA BAŞ EDİLEMİYOR
5 kişilik ailesinde tek çalışan olduğunu söyleyen Emine Kaya da “Aylık aldığım maaş ile harcamalarım örtüşmüyor, harcamalarım ağır basıyor. Ailede tek bir kişi işe gidiyor ve beş kişiyiz, bundan kaynaklı harcamamız fazla oluyor” dedi. Her ay, ay sonunu nasıl getireceklerini hesapladıklarını söyleyen Kaya, “Ay içindeki fazla bir harcama bizi tökezletiyor. Pazarda kilosu 5 liradan aşağı bir sebze bulamıyoruz. Pandemide durum daha kötü oldu ama pandemiden öncede durum pek iç açıcı değildi. Maaşlara zam yapıyorlar ama gelen zam ile ihtiyaçlarımıza yaptığımız harcama örtüşmüyor. Zamlarla baş edemiyoruz. Hayat pahalılığından kaynaklı sosyal aktivite hayal olmuş durumda. Sadece temel ihtiyaçlara para harcayabiliyoruz. İnsanların belli bir raddeden sonra psikolojisi de bozuluyor” diye konuştu.
“PAZAR FİYATLARI DIŞINDA DA HER ŞEY PAHALI”
“Pandemiden önce ay sonunu getirebilmek için emekli maaşımın yanında ek işe ihtiyaç duyuyordum” diye söze başlayan Orhan Piliç ise “Şimdi pandemiyle birlikte birçok yer kapandı, ek iş de bulamıyorum. İhtiyaçlardan kısarak ayı çıkartabiliyorum. Pazar fiyatları çok pahalı, pazardan elimdeki üç poşet ile çıkıyorum. Pazar fiyatları dışında da herşey pahalı. Elektrik, su, doğal gaz kısaca hayat pahalı. Bu durumun böyle olmasının tek bir sebebi var bana göre; iyi bir yönetim şekli yok” dedi.
“PAZAR FİYATLARINDA HAFTALIK OLARAK ARTIŞ OLUYOR”
Başak İpek de “Pazar fiyatlarında maalesef haftalık olarak artış oluyor. Özellikle bu son üç hafta bayağı arttı. Bu artışa oranla aldığımız sebze-meyvenin kilosunu düşürmek zorunda kalıyoruz. Örneğin geçen hafta 2 kilo aldığım elmadan bu hafta 1 kilo almak zorunda kaldım. Pandemi genel olarak herkesi etkiledi. Birçok insan işsiz kaldı ama pandemiden önce de durum pek de iyi değildi. Yine bir artış söz konusu idi. Şu an bu durumda sosyal aktivitelere ne zaman ayırabiliyoruz ne de para! Bunları geri planda tutmak zorunda kalıyoruz” diye konuştu.
