Diyarbakır’da kiralardaki dengesiz artışa yurttaş tepkili: Bu duruma el atılmalı

Mahsum KARA
Diyarbakır

Diyarbakır’da son zamanlarda ev kiraları dengesiz bir şekilde artıyor. Yasaya göre her yıl yüzde 10 artması gereken kiralar aynı semtte bile farklılık gösteriyor. Hatta aynı mahalle veya binada benzer özellikteki evler arasında bile 500-1000 TL fark olabiliyor. Kiraların neye göre belirlendiği bilinmezken, kiralık ev arayan yurttaşlar ise mağdur oluyor. Evrensel’e konuşan yurttaşlar, “Gün geçtikçe hayat şartları zorlaşıyor. Birinin kiralara el atması lazım” dedi. 

KİRASINA YÜZDE 50 ZAM YAPILMIŞ 

’90’lı yıllarda Hazro’da köyleri boşaltılıp Diyarbakır merkeze yerleşen Halis Aslan (52),  mesleği olmadığı için geçim sorunları yaşadığını belirterek, Bağlar’da bugün kaldığı evin kirasına 250 TL zam yapılarak 750 TL’ye yükseldiğini belirten Aslan, “Mecburum ödemeye ödemesem 6 kişilik ailemle sokakta kalacağız. Benim kazancım yok çalışamıyorum, iki erkek çocuğum çalışıyor onların eve getirdikleri para ancak karnımızı doyurmaya yetiyor” dedi. 

BURADAN ÇIKTINIZ MI 2 BİN LİRADAN AŞAĞI EV YOK

Kaldıkları mahallenin kentsel dönüşüm kapsamında olduğunu dile getiren Aslan, “Bu durumda ne yapacağız hiç bilmiyorum. Buradaki kiralar biraz da olsa makul. Buradan çıktınız mı 2 bin TL’den aşağı kira yok, elektrik ve suyu saymıyorum bile” dedi. 

KİM ÖDEYEBİLİR BU PARAYI

Pandemiden önce Diyarbakır’da bir dershanede asgari ücretin atında öğretmenlik yaptığını belirten Ferit Cengiz (32) ise Ofis semtinde tek başıma kaldığı evin kirasının 800 TL’den 900 TL’ye yükseldiğini belirterek, “Diyarbakır’da düzgün bir evin kirası 1000 TL’yi buluyor. Diyarbakır’da kiralık bir ev tutmaya çalışırsanız depozitosuydu, iki kirası peşindi benzeri şeyler yüzden masraflarla birlikte 5 ile 6 bini TL’yi buluyor. Kim ödeyebilir ki bu kadar parayı, kolay kolay kimse ödeyemez maalesef. Gün geçtikçe hayat şartlarımız zorlaşıyor. Bir de bu durumdan istifade eden fırsatçılar var” dedi.

Şahin Kurt (34) ise “Eskiden maddi durumu iyi olmayanlar Bağlar’da ev  tutmak istiyordu çünkü bir evi satın almak ve kirada oturmak uygundu en azından. Ama artık böyle bir durum yok neredeyse her yerde kira fiyatları artmış” ded

Bağlar ilçesinde ikinci el eşya satıp geçimini kazanan İsmail Ersan, (41) “Pandemi var ekonomik kriz var herkes geçinmek konusunda zorluk yaşıyor. Sadece kiralar değil bugün her şeyin fiyatı artmış durumda. Birileri bu duruma el atmak zorunda, kim sorumluysa bunların üstünde durmaları gerekli, en azından herkesin kendi kafasına göre belirlediği kirayı makul bir duruma getirebilirler” dedi.

KİRA ARTIŞLARININ SEBEPLERİ ARAŞTIRILMALI

Diyarbakır’da kiralardaki artışı Evrensel’e değerlendiren Şehir Plancıları Odası Şube Başkanı Berivan Güneş, “Kiralardaki artışın sebebi, kentsel dönüşüm olayının ortaya atılmasıdır. Sadece Kaynartepe Mahallesi’nde kentsel dönüşümden dolayı 17 bin kişi göç edecek. Mecburiyetten bir göç olacağı için ev sahipleri bu durumu bir fırsata çevirmek istiyor. Kentsel dönüşüm yapıldığında kiracılara, sahiplerine TOKİ veya rezerve alanı ilan edilerek halkın gitmesi gereken yer belirlenmeli. Bu şekilde kira artışlarının önüne geçinilebilir. Kanunen her sene kiralara yüzde 10’luk bir zam yapılıyor. Bunun dışında yapılan zamlara karşı bir denetim kurulu kurulup kira artış sebeplerinin araştırılması gerekiyor” dedi.