Fiyatlarda ‘erken uyarı’ çözüm mü? | 'Çözüm denetimde değil, üretimde'

Cansu ERTAŞ 
Ankara

Gıda fiyatlarındaki artışlar nedeniyle iktidar ilgili bakanların yer aldığı Gıda Komitesi’ni toplayarak “Erken Uyarı Sistemi” kurulması kararı aldı. Bundan 4 yıl önce de gündeme getirilen sistemin detayları belli olmasa da fiyat değişimlerinin bir veri tabanı üzerinden incelenerek önlem alma imkanı yaratacağı belirtiliyor. Ancak bunun bir çözümolmadığını vurgulayan Türkiye Gıda ve İçecek Sanayii Dernekleri Federasyonu (TGDF) Başkanı Şemsi Kopuz, bu sorunun denetlemelerde ceza kesmekle çözülemeyeceğini söyledi. Kopuz, “Türk Şekerin bugün yüzde 10 zam yaptığı haberi geldi Bu gidişatı düzeltmek istiyorsak; önce üretmekten başlamalıyız” dedi. 

Gıda fiyatlarındaki artış gündemli toplanan Gıda ve Tarımsal Ürün Piyasaları İzleme ve Değerlendirme Komitesi (Gıda Komitesi) artışın sebeplerini tespit edip önlemek amacıyla erken uyarı sistemi kurulacağını duyurdu. Sistem, gıdanın üreticiden tüketiciye kadar olan fiyat değişimlerinin bir veri tabanı üzerinden inceleneceğini ve gereken önlemlerin zamanında alınacağı bir sistem olarak açıklandı. Sistemin, zamlar fiyatlara yansımadan önce harekete geçilmesine olanak sağlaması bekleniyor. 

Aslında “Erken Uyarı Sistemi” yeni değil. 2016 yılında dönemin Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek tarafından, gıda fiyatlarında erken tedbir mekanizması olarak gündeme gelmişti. O dönem Gıda ve Tarımsal Ürün Piyasaları İzleme ve Değerlendirme Komitesi'nin sekreterya görevinin Merkez Bankasına verildiğine dikkat çeken Şimşek, “Banka çok güçlü bir ekiple gıda fiyatlarında hangi ürünlerde arz fazlası veya açığı oluşabilir, önceden yapacağı çalışmalarla nerede bir takım tıkanmalar var, bizi uyaracak. Erken uyarı sistemi ve uyarıya yönelik olarak hızlı tedbir alma yöntemiyle çalışacağız" demişti. 

İktidarın erken uyarı sistemini yeniden gündeme getirmesini değerlendiren Türkiye Gıda ve İçecek Sanayii Dernekleri Federasyonu (TGDF) Başkanı Şemsi Kopuz, o dönem sistemin aktif çalıştırılamadığını söyledi. Fiyatların izlenebileceğini ama bu sorunun denetlemelerde ceza kesmekle çözülemeyeceğini vurgulayan Kopuz, “Türk Şekerin bugün yüzde 10 zam yaptığı haberi geldi Bu gidişatı düzeltmek istiyorsak; önce üretmekten başlamalıyız. Girdi maliyetlerini düşürmeliyiz. Şu anda boş olan tarım arazilerinin ekimini sağlamalıyız. Çiftçinin köylünün toprağına geri dönmesini sağlamalıyız. Tarım reformu yapılmalı gerekirse. Fiyat artışını savunmuyoruz ancak ithal alınan hammadde ve öteki girdilerle beraber ayakta kalıp üretime devam edebilmek için zam yapmak zorunda kalıyor işletmeler” dedi.

Tarımda bağımlılık ekildi, zam biçiliyor

Gıda Komitesi, zamlara dair 3 bakanın katılımıyla toplantı yapacak