Pandemiyi bir nebze keyifli geçirmek için öneri: Anime

Zeynep ARI

Manisa Güzel Sanatlar Lisesi

Geçtiğimiz günlerde “Pandemide öğrenciler eğitim alamadı, işçi gençler vakit bulamadı” başlığıyla Evrensel Gazetesi'nde yayınlanan röportajda, 20 yaş ve altı olarak yalnızca 13.00-16.00 arası dışarı çıkabildiğimiz, bu saatler arasında ise yapabilecek hemen hemen hiçbir etkinlik olmadığı için bunaldığımızı okumuştuk. Ben de bu dönemde kendisine yeni uğraşlar arayanlar için animeler hakkında genel bilgiler verdiğim ve birkaç anime önerisinde bulunduğum bir yazı yazmak istedim.

ANİME/MANGA NEDİR?

Öncelikle “Anime nedir?” sorusunu yanıtlayalım. Anime kimi zaman mangalardan uyarlanan, Japonlara özgü, kendine has bir üslubu olan animasyon film ya da serilerdir. Peki Manga nedir? Manga kısaca Japon çizgi romanıdır. Japonlara özgü çizim tarzıyla yapılan, sağdan sola, yukarıdan aşağıya doğru okunan kitaplardır. Japon çizgi romanı olarak nitelendirilebilen “Manga”, geleneksel Japon kültürünün bir parçası ve dönemin aynası halindeyken 20. yüzyılın ortalarına doğru bu görevi “Anime”lere bırakmıştır. Anime kavramı Türkçeye de “animasyon” şeklinde giren İngilizce kelimeden türemiştir. Yapacağımız önerilerde de görüleceği üzere, genelde Japon mitlerinin inançlarını yansıtan animeler, siyaset ve ekonomiden aile ilişkilerine kadar birçok konuyu ele almaktadır.

İLK ANİMENİN ORTAYA ÇIKIŞI

1600’lerden itibaren başlayan Shogun (Büyük General anlamına gelen, Japonya’da askeri lider) yönetimi altındaki Edo Çağı’nda Japonya, “Kapalı ülke” olarak adlandırılıyordu. Yaklaşık 200 yıl süren kapalılık halinden sonra gelen Meiji İmparatorluğu döneminde ise Rusya, İngiltere, ABD ile kurulan ilişkilerle beraber bu kapalılık hali değişime uğradı. İlk anime de tabii ki zamanın koşullarına bağlı olarak bu dönemde ortaya çıktı. 1907 yılında ortaya çıkan, bilinen ilk amatör anime “Katsudou Shashin”dir. Bu anime film çok kısa sürmektedir; bir çocuk tahtaya bir şeyler yazar, sonrasında bizlere dönüp selam verir. Animeler tür bakımından çok geniştir; tarih, romantizm, komedi, fantastik, macera, korku, günlük hayat, psikoloji, dram gibi aklınıza gelebilecek her tür vardır. Bence bu yüzden herkes istediği türde bir animeyi kolaylıkla bulabilir. Ayrıca hitap ettiği yaş kitlesi de çok geniştir. Diğer animasyon filmlerinin aksine animelerin büyük bir kısmı çocuklara değil, gençlere, hatta yetişkinlere hitap eder. Çünkü belli bir kısmı çocukların anlayamayacağı karmaşıklıkta/derinlikte konular işler. Anime izledikçe aslında eğlence için başına oturduğum bu kaynaktan zaman zaman birçok bilgiyle ayrıldığımı fark ettim. Örneğin animeler, içerisinde Japon kültürüne ve mutfağına dair birçok bilgi barındırıyor, edindiğim bilgileri birçok kez Japon arkadaşıma sordum ve doğru olduklarını gördüm. Ayrıca animelerde gördüğüm iştah açıcı yemekleri birkaç kez yapmayı denedim, bu da keyifli zaman geçirmemi sağladı. “Arte” isimli Rönesans döneminde geçen bir sanat animesinden, sonrasında sanat dersinde de alacağım birçok bilgi edinmişim meğer. 

ÖNERİLERİM

Biraz da anime denince akla ilk gelen isimlerden biri olan Hayao Miyazaki' den bahsetmek istiyorum. Hayao Miyazaki, en önemli anime stüdyolarından biri olan Ghibli stüdyosunun kurucusudur, yazıp yönettiği filmlerle birçok ödül kazanmıştır. En önemli Ghibli filmlerinden biri olan Ateşböceklerinin Mezarı filmini izlemenizi öneririm. Ghibli stüdyosunun kurucularından biri olan Isao Takahata'nın yazıp yönettiği 1988 yapımı film Akiyuki Nosaka'nın yazdığı “Hotaru no Haka” isimli kısmi otobiyografik romanından uyarlandı. Film İkinci Dünya Savaşı'nın sonuna yakın bir dönemde bombalanan, Japonya' nın Kobe şehrinde hayatta kalmış 14 yaşındaki Setia ve 4 yaşındaki kardeşi Setsuko'nun hayatta kalma çabalarını anlatır, başarılı bir dram filmidir. Kısacası bence anime izlemek; gerek sadece keyifli zaman geçirmek için, gerek eğlenirken birkaç cümle bir şey öğrenmek için harika bir aktivite. Yazımı hiç anime izlememiş ve izlemiş ama yeni seriler/filmler arayan kişiler için birkaç öneriyle daha bitirmek istiyorum; Komşum Totoro (Film-Aile/Fantastik), Dün Gibi (Film-Günlük hayat/romantizm), Küçük Cadı Kiki (Film-Fantastik), Ponyo (Film-Arkadaşlık/Fantastik), The Promised Neverland (Seri-Korku/Fantastik), Saiki K. (Seri-Komedi, Fantastik, Okul hayatı), Anohana (Seri-Dram, Arkadaşlık), İnuyashiki (Seri-Fantastik, Macera), Erased (Seri-Gizem, Gerilim, Fantastik)