IŞİD’e katılan Norveçli kadının davası Oslo’da başladı

Mahmut ALGÜNERHAN
Oslo

Norveç’ten, önce el Nusra sonra IŞİD militanı olan bir kişiyle evlenmek üzere Suriye’ye giden ve Ocak 2020’de iki çocuğuyla Norveç’e geri getirilen Pakistan-Norveç vatandaşı olan 30 yaşındaki kadının, “terör” suçuyla olarak yargılandığı dava pazartesi günü başladı. 1 yıl tutuklu kalan ve adı açıklanmayan kadın şubat sonunda tahliye edilmişti. 

Şili-Norveç uyruklu IŞİD militanı Bastian Vazquez’in “eski eşi” olan sanık, Norveçli yetkililerinin aracılığıyla iki çocuğuyla birlikte tutulduğu Suriye’deki El Hol kampından getirilmişti. 

Oslo Bölge Mahkemesinde yargılanan kadına atfedilen suçlardan altı yıl hapis cezası alabileceği belirtiliyor.

Mahkemenin ilk gününde konuşan sanık kadın, IŞİD’e katılmak için gittiği Suriye’den üç ay sonra geri gelmek istediğini söyledi. Suçlu olduğunu kabul etmeyen sanığın ifadesinin alınması için dört gün süre belirlendi. 

İfadesine 2010 Sonbaharında Oslo’daki öğrencilik dönemi ile İslam Net (İslam Ağı) ve Profetens Ummah (Peygamberin Ümmeti) örgütleriyle ile ilk ilişkilerini anlatmakla başladı.  

O dönem Oslo’da bilgisayar teknolojisi okuyan kadın, kendisinden başörtü takması istendiğini ve İslam hakkında bilgi edindiğini söyledi. Ailesinin din konusunda liberal olduğunu ve bu yüzden sorunlar yaşadığını söyleyen kadın, Bastian Vazquez ile tanışmasını anlattığı ifadesinde onun kendisini Suriye’ye çağırdığını söyledi. Vasquez’in kendisine, “Yüzme havuzlu büyük bir villada yaşayacaklarına dair söz verdiği”ni söyleyen kadın, “Onunla tanışmasaydım hiçbir yere gitmezdim” iddiasında bulundu.  

2013 yılının şubat ayında Suriye'ye vardığında kocasının cihatçı milis grubu el Nusra’ya bağlı olduğunu gördüğünde şaşırdığını ileri sürerek, “Vasquez'in kendisine siyah kıyafetler almaya başladığını” söyledi ve “Eve girdiğimizde, bana ilk söylenen şey yemek yapmaya başlamam gerektiğiydi. Ben şok oldum. Yemek yapamayacağımı söylemiştim” dedi. 

“Giysilerini yıkardım ve evi temizlerdim. Savaştaysa, ya da gündüz yollara bomba yerleştirmek için gittiğinde beni, evini ödünç aldığımız Suriyeli ailenin yanına bırakırdı” diyen kadın, kendi başına dışarı çıkmasına izin verilmediğini belirterek “Çoğu zaman konuşacak kimse olmadan evin içindeydim” dedi. 

Mayıs 2013’e geri dönmek istediğini ve bu nedenle Vasquez'in kendisine şiddet uyguladığını söyleyen kadın, savcının neden dönmek istediği sorusu üzerine, kocasının kendisini dövdüğünü, tekmelediğini ve içeri kilitlediği anlattı. Dış dünya ile iletişim kuramaması için telefonunu elinden aldığını ve ailesiyle temasın da böylece kesildiğini belirtti.  

Vasquez’in el Nusra’dan IŞİD’e geçtiğini ve kendisinin o zamanlar IŞİD hakkında çok az şey bildiğini söyleyen kadın, Vazquez’in de bir süre sonra kendisine bilgi vermeyi bıraktığını ifade etti. 

SAVCILIK: SANIK ‘NASIL BİR YERE GİTTİĞİNİN’ FARKINDAYDI

Öte yandan Savcı Geir Evanger, devlet kanalı NRK’ye yaptığı açıklamada ise, “Nereye gittiğinin farkında olduğunu düşünüyoruz. Manevra alanının sınırlı olacağını ve başkalarıyla daha az temas olacağını oldukça iyi bildiği kanısındayız” dedi. 

Sanık hakkında basına yansıyan bilgiler ise şöyle: 

Dört yaşında ailesiyle Norveç’e gelen ve Peygamberin Ümmeti grubuna katıldıktan sonra ilk evlendiği kocası Bastian Vasquez ile tanışan kadın, 2013 kışında Vasquez ile evlenerek Suriye'ye gitti ve Vasquez ile bir erkek çocuğu sahibi oldu. 

Daha sonra Suriye’de iki kez daha evlendi. Vasquez ve ikinci kocası öldü. Norveç polisi ve Dışişleri Bakanlığı çalışanlarının yardımıyla Ocak 2020’de iki çocukla Norveç’e getirildi. Norveç’e vardığında Polis Güvenlik Birimi (PST) tarafından tutuklandı ve IŞİD terör örgütüne katılmakla suçlandı. 

Mahkeme başlamadan kısa bir süre önce tutuksuz yargılanmak üzere bırakıldı. 

İddianamede, “Çocuklarına bakarak ve evde çeşitli görevlerle ilgilenerek, ilk kocasının IŞİD’de savaşa katılma koşullarını kolaylaştırdı” deniliyor. Aynı ifade, kadının diğer kocasıyla bağlantılı olarak da kullanılıyor.

IŞİD’Lİ VAZQUEZ KİMDİR?

IŞİD militanı olan Bastian Vasquez ise Norveç ve Şili vatandaşı. 9 Nisan 1990’da Norveç’in Skien ilinde doğdu. Eylül 2012’de Oslo’da Peygamberin Ümmeti adlı grupla bir gösteriye katıldı. Aynı yıl İsveç Kraliyet ailesini tehdit eden bir YouTube videosunda yer aldı. 

Suriye’ye, Ekim 2012’de gittiği tahmin ediliyor. Ocak 2013’te Vasquez ve Norveç’in Larvik ilinden olan Mohyeldeen Mohammad’in ile Suriye’de IŞİD bayrağını taşıdığı bir fotoğraf yayımlandı. Vasquez 2014 yazında da bir IŞİD propaganda filminde yer aldı. Norveç polisine göre Vasquez, Nisan 2015’te IŞİD için bomba yaparken öldü.

DİĞER EŞLERİ DE IŞİD’Lİ

Kadının Suriye’deki ikinci kocası ise Mısırlı. İddianameye göre, “Örgüt için silahlı görevlere aktif olarak katıldı ve aynı zamanda IŞİD için şeriat hakimi oldu”.  

Kadının bu kişiyle 2016 tarihinde ortak bir kız çocukları oldu. İddianameye göre bu kişi de Mart 2017’de IŞİD için savaşırken öldü.

Kadının üçüncü kocası yine Mısırlı ve “Şeriat hakimi”nin arkadaşı.