Scania, Hindistan'a otobüs satmak için rüşvet verdi
İsveç Devlet Televizyonu'na konuşan bir Scania görevlisi "Rüşvet verilmeden tek bir otobüs satılmadı" diyerek yapılan yolsuzlukların boyutlarını gözler önüne serdi.
Fotoğraf: Tompen0000/Wikimedia Commons
Murat KUSEYRİ
Stockholm
İsveç Devlet Televizyonu'nun (Svt) "Görevimiz Araştırma" programındaki gazeteciler, İsveç tekeli Scania'nın Hindistan'a otobüs satmak için rüşvet ödediğini kamuoyuna açıkladı.
Şirketin internet sayfasında Scania'da çalışanların ”The Scania Way” başlığı altındaki kurallara uymaları, hile ve rüşvetlere karşı çıkmaları ve şüphelendikleri durumda konuyu yöneticilere iletmeleri isteniyor.
Ancak İsveç Devlet Televizyonu'nun araştırmaları Scania'nın 2013 ila 2016 yılları arasında Hindistan'a otobüs satmak için rüşvet ödediğini gösteriyor. Svt ile birlikte Alman ZDF televizyonu ve Hindistan'ın Confluence Media'nın yaptıkları araştırma ve elde geçirdikleri telefon mesajları, belge ve internet yazışmaları şirkette çalışan görevlilerin otobüs satmak için Hindistanlı yetkililere "hediye" ve "para" verdiklerini ortaya koydu.
Televizyona konuşan bir Scania görevlisi "Rüşvet verilmeden tek bir otobüs satılmadı" diyerek yapılan yolsuzlukların boyutlarını gözler önüne serdi.
Şirketin iç yazışmalarında o dönemde genel müdür ve ekonomi şefinin Scania'da çalışanlara Hindistan'da devlet yetkililerine ödeme yapılmasının şirket içinde olağan olduğunu görüntüsü vermek istediklerini gösteriyor.
“BELKİ BİRAZ SAFTIK AMA BÜYÜK YATIRIM YAPTIK”
O yıllarda Hindistan Scania'nın Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini yürüten şirketin şimdiki Genel Müdürü Henrik Henriksson, şirkette çalışan bazı yetkililerin ”The Scania Way”da belirlenen kurallara uymadığını söyledi. ”Belki biraz saftık ama büyük yatırım yaptık” diyen Henriksson, Hindistan'da mutlaka başarmak istedikleri için ortaya çıkacak riskleri küçümsediklerini söyledi.
Gazeteciler, rüşvetlerin nasıl verildiğini de araştırdılar. Bir şirket görevlisiyle Hintli bir bakan arasında internet üzerinden yapılan yazışmalar bakanın parayı aldıktan sonra sözleşmeye imza attığını gösteriyor. Şirket görevlisi ileride ortaya çıkabilecek ihtilafları engellemek için para verirken resim çektiriyor.
Resimde şirkette görevli bir kadın, siyah bir naylon torba içine koyduğu bir milyon rupiyi (130 bin İsveç kronu) bir bakana teslim ediyor. Daha sonra aynı bakana 210 bin kron tutarında para rupi olarak ödeniyor.
BAKANIN KIZINA ÖZEL DÜĞÜN OTOBÜSÜ YAPTIRILDI
Scania, 2016 yılında dönemin Ulaştırma Bakanı Nitin Gadkari'nın kızının düğününde kullanılması için özel olarak yaptırdığı ve dizayn ettiği otobüsü bakana hediye etti.
2017 yılında Scania'da çalışan muhasebeciler, Gadkari'ye ücretini ödemediği bir otobüs verildiğini fark ettiler. Yapılan araştırmalar Scania'da görev yapan Genel Müdür ve yardımcılarının bakana otobüs verimesinden haberleri olduğunu gösterdi.
Otobüsün doğrudan bakana verilmesinin ortaya çıkaracağı riski öngören Scania'nın yöneticileri, otobusü Gadkaris'in çocuklarının ilişkide olduğu bir şirkete kiraladı. Scania yetkilileri Svt ve ZDF'nin otobüsün kime ait polduğu ve nerede bulunduğu sorularını yanıtlamaktan kaçındı.
Merkezi Stockholm'un Södertälje ilçesinde bulunan kamyon, çekici, otobüs ve sanayi motorları üreten Scania kendi alanında dünyanın üçüncü büyük tekeli. 11 fabrikası ve 40 bin çalışanı olan şirketin dünyanın 100 üzerinde ülkesinde temsilciliği bulunuyor.