Malatyalı esnaf: Borçlar birikti, destek görmedik, böyle giderse kapatacağız
“Destek görmedik, iş yapamıyoruz” diyen Malatyalı esnaf, böyle devam ederse dükkanlarını kapatmak zorunda olduklarını dile getirdi.
Gülabi Akgül (solda), Hasan Gemici (sağda) | Fotoğraf: Evrensel
Berfin GÜLER
Malatya
Türkiye’de ilk Kovid-19 vakasının çıkmasının üzerinden 1 yıl geçti. Çeşitli kısıtlamalarla geçen salgın döneminde Malatya’da esnafın durumunu konuştuk. Maliyetler arttı, işler düştü, kimisi işçisini çıkardı, kimisi idare etmeye çalıştı. Ek ve alternatif iş yapan bile var. Ancak borçları üst üste bindi. “Destek görmedik, iş yapamıyoruz” diyen esnaf, böyle devam ederse dükkanlarını kapatmak zorunda kalacaklarını dile getirdi.
BORÇLAR ÜST ÜSTE BİRİKTİ
Pandemiden önce toplu yemek siparişi aldıklarını ancak süreç içerisinde borca boğulduklarını anlatan Hasan Gemici, “Ben dükkanımı pandemiden 6 ay önce çok ciddi masraflar yaparak, kredi çekerek açtım. Pandemi başlamadan önce bir sürü siparişlerimiz vardı; düğün yemekleri, mevlitler vb. Çok ciddi hazırlığımız vardı, ürünler sipariş ettik ve bizim ürünlerimiz yemek üzerine olduğu için hepsi kısa sürede bozulacak ürünler. Pandemide gelen kısıtlamalar ile birlikte sebzelerimiz, meyvelerimiz hep çöpe gitti. Geçen sene aldığımız toplu yağlar bile hâlâ bekliyor, kullanamadık. Tüm bunları kredi kartıyla almıştım, ödeyemediğim için eş, dost, akrabadan borç alarak ödedim. Tekrar kredi çekmek zorunda kaldım, ekonomik olarak çok sıkıntıya soktu beni” dedi.
EK İŞLER YAPMAK ZORUNDA KALDI
İşçilerini de işten çıkarmak zorunda kaldığını belirten Gemici, “İş olursa günübirlik çağırıyorum işçileri, yevmiye olursa alıyorlar olmazsa zaten onlar da çalışmıyorlar” diye konuştu.
Bu süreçte başka işler yapmaya çalıştığını söyleyen Gemici, “Elimizde hiç kâr kalmıyor ve kendimizce ek işler yapmaya çalışıyoruz. Mesela bu süreçte kavurma yapıp, paket kavurma satmaya çalıştık. Bunu da bir süre yapabildik, 1 hafta 10 gün kadar. Bunun dışında başka bir şey yapamadık” dedi.
BÖYLE DEVAM EDERSE DÜKKANI KAPATACAK
Dükkanları kapatılan ve aylarca işsiz kalan Kuaför Gülabi Akgül yaşadıklarını şöyle anlattı: "İşyerim kira olmasına rağmen, hiç kira yardımı alamadım. Pandemiden önce iki çalışanım vardı, mecbur onları da iş yapamadığım için işten çıkarmak zorunda kaldım. Gidişat hiç iç açıcı değil.” Dükkanını erken kapatmak zorunda olduğu için iş yapamadığını söyleyen Akgül, kirasını bile karşılayamayacağını ifade ederek, “Ben iş yapamazsam, kiramı nasıl ödeyeceğim? Bu ekonomi böyle devam ederse dükkanı da kapatmak zorunda kalacağım” dedi.
İNSANLAR ARTIK MEYVEYİ TANE İLE ALIYOR
İsminin yazılmasını istemeyen bir manav ise “Biz depremden dolayı kredi almıştık, 50 bin TL. Onu öderken çok zorlandık zaten. Dükkanın açılış kapanış saatleri, sebze ve meyve fiyatlarına gelen zamlar bizi çok etkiledi. Dükkanımız kira, pandemi sürecinde zaten doğru düzgün bir para kazanamadık. Çalışan elemanlarım var, işten çıkarmadım ama ucu ucuna idare edebildim” diye konuştu. Halkın alım gücünün çok düştüğünü dile getiren manav, “Artık çoğu şeyi kiloyla değil de taneyle alıyorlar. 3 tane portakal, 5 tane elma, 2 tane kivi, 1 tane muz gibi. Bir insan her birinden 1 kilo alsa 250-300 TL vermesi lazım ki eve meyve götürebilsin” dedi.
