Finlandiya moda şirketi Makia, Neo-Nazilere tavır aldı

Murat KUSEYRİ

Finlandiya'da moda ve giysi markası Makia, Neo-Nazilerle ilişkisi olduğu gerekçesiyle mağazalar zinciri Kärkkäinen'le yaptığı işbirliğini durdurma kararı aldı. Neden olarak da şirketin müdürü ve kurucusu Juha Kärkkäinen'in sosyal medyadaki ırkçı söylem ve paylaşımlarını gösterdi. Yazılı bir açıklama yapan Makia'nın kurucusu ve marka şefi Joni Malmi, hoşgörünün şirketleri için büyük bir önemi olduğunu belirterek “Yaşından, etnik kökeninden, dininden, cinsiyet veya benzeri faktörlerden bağımsız olarak herkes aynı değerde ve eşit önemdedir” dedi. Haber ajansı Yle'nin konu hakkındaki sorularını yanıtlamayı reddeden mağazalar zincirinin sahibi ve genel müdürü Juha Kärkkäinen'in ırkçı ve faşist bir örgütlenme olan Kuzey Direniş Hareketi ile olan ilişkileri pek çok kez kamuoyunun gündemine gelmişti.

YAPTIĞI BİLİM DIŞI AÇIKLAMALAR TEPKİYLE KARŞILANMIŞTI

Özellikle de koronavirüsünün yaygınlaşmasından sonra pandemi hakkında yaptığı bilim dışı açıklamalar tepkilere yol açmıştı. Kärkkäinen, Facebook hesabından koronavirüsünün daha önce planlanarak yaygınlaştırıldığını, Grönland'daki buzların büyümekte olduğunu ve maske takmanın insan sağlığına zararlı olduğunu iddia etmişti.

Kärkkäinen'in geçmişi de pek temiz değil. Bir dönem Magneettimedia adlı basın kuruluşunun genel müdürlüğü görevini yapan Kärkkäinen, yazdığı Yahudi karşıtı ve ırkçı makalelerden dolayı  halk gruplarını aşağılamak suçundan cezaya çarptırılmıştı.

BİRÇOK ŞİRKET KÄRKKÄINEN'LE İŞBİRLİĞİNİ DURDURMUŞTU

Tepkiler üzerine Magneettimedia'dan ayrılmak zorunda kalmış ve Nazilerle ilişkisini kestiğini açıklamıştı. Bu arada Fiskars, Finlayson, Joutsen'in de aralarında bulunduğu bir çok şirket de  Kärkkäinen'le işbirliğini durdurduğunu açıklamıştı. Makia, uzun yıllardan beri şirketlerinin Kärkkäinen'le yaptığı işbirliğinin nedenini anlatmaya zorlandıklarını ve özelikle de sosyal medyada  Kärkkäinen'le işbirliği yaptıkları için yoğun tepkiler aldıklarını açıkladı.

Moda ve Giysi firması Makia'nın yaratıcılık bölümü Şefi Totti Nyberg,  Kärkkäinen'e çalışmalarını iyileştirme ve kendisini düzeltme imkanı verdiği halde bunu değerlendiremediğine “Özür de dilemedi, açıklamalarından pişmanlık duymadı, sorumsuzca düşüncelerini düzeltmedi” ifadeleriyle dikkat çekti. Makia'nın ürünleri 2013 yılınden bu yana  Kärkkäinen'in sahibi olduğu mağazalar zincirinde satıldığını hatırlatan Nyberg, Kärkkäinen'le yapılan işbirliğinden vaz geçmelerinin küçük bir şirket olan  Makia'yı güç durumda bırakacağını söyledi.

NEO-NAZİLERİN MAĞAZALARINA MAL TEMİN ETMİŞTİ

2017 yılında Kärkkäinen'in Finlandiya Direniş Hareketi'nin internet üzerinden satış yapan mağazalarına mal temin ettiği açığa çıkmıştı.  Kärkkäinen'in mağazalarında sattığı malların aynısının Kuzey Direniş Hareketi'le ilişkisi olan Pohjoinen perinne tarafından satıldığı anlaşılmıştı. Kuzey Direniş Hareketi'ne bağlı olan Pohjoinen Perinne adlı dernek Magneettimedia adlı dergiyi çıkarıyordu.  Kärkkäinen, dergide çıkan Yahudi karşıtı yazı ve yorumlarından dolayı halk gruplarına karşı kışkırtıcılık yapma suçundan mahkum olmuş ve 45 bin avro para cezasına çarptırılmıştı. Daha sonra Kärkkäinen, Magneettimedia ile ilişkilerini kestiğini açıklamıştı.

NAZİ ÖRGÜTÜN YASAKLANMASI İÇİN ONBİNLER MEYDANLARA ÇIKMIŞTI

Kärkkäinen'in yakın ilişki içinde olduğu Pohjoinen perinnes derneğinin eski başkanı 2016 yılının eylül ayında Nazilerin Helsinki Garı'nda bildirilerini dağıtmasına karşı çıkan 28 yaşındaki bir genci döverek katletmişti. Gencin katledilmesinden sonra aralarında parlamentoda grupları bulunan partilerin gençlik örgütlerinin de bulunduğu 22 örgüt ve kuruluş, Kuzey Direniş Hareketi'nin kapatılması için bir kampanya başlatmış ve pek çok yerleşim biriminde meydanlara çıkan on binler, Nazi örgütün kapatılmasını talep etmişti. Geçtiğimiz yılın eylül ayında Kuzey Direniş Hareketi davasını ele alan Finlandiya Yüksek Mahkemesi örgütün kapatılmasını ve faaliyetlerinin yasaklanmasını kararlaştırmıştı.