Ekrem İmamoğlu'ndan Gezi Parkı açıklaması: Mülkiyet davası açıyoruz

İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, Gezi Parkı’nın Sultan Bayezid Vakfına devrine ilişkin "Mülkiyet davası açıyoruz." dedi.

GÜNCELLENDİ

Polis, Taksim Gezi Parkı'nda bekleyenleri biber gazı kullanarak dağıttı - 30 Mayıs 2013 (Fotoğraf: Bülent Doruk/AA)

ANASAYFA

GÜNCEL

Paylaş

İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, gazetecilerin Gezi Parkı’nın Sultan Bayezid Vakfına devrine ilişkin sorularına yanıt verdi. İmamoğlu "İstanbul halkına ait güzel bir parkın, akşamdan sabaha bir kararla, Vakıflar Genel Müdürlüğü adına tescil edilmesi, İstanbulluya karşı hiçbir kural dinlemeksizin, kendi bildiğini yapmaya çalışan bir aklın sonucu. Mülkiyet davası açıyoruz. İstanbul halkı lehine bir karar çıkacağını umut ediyorum, davamızı başlatıyorum" dedi. Öte yandan Vakıflar Genel Müdürlüğü, Gezi Parkı'nın mülkiyetinin devrini gerekçelendirmeye çalışan bir açıklama yayımladı. Vakıflar Genel Müdürlüğünün açıklamasına İBB Sözcüsü Murat Ongun tepki gösterdi.

İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, İzmir’de düzenlenen "Kentlerde Sürdürülebilir Su Politikaları Zirvesi"ne katıldı. İmamoğlu, zirve sonrasında gazetecilerin gündeme ilişkin sorularını yanıtladı. Gezi Parkı'nın, Sultan Bayezid Vakfına devrine ilişkin soruya, "İstanbul halkına ait güzel bir parkın, akşamdan sabaha bir kararla, Vakıflar Genel Müdürlüğü adına tescil edilmesi, İstanbulluya karşı hiçbir kural dinlemeksizin, kendi bildiğini yapmaya çalışan bir aklın sonucu. Hızlıca yasanın ışık tuttuğu şekilde, tekrar İstanbul halkı lehine bir karar çıkacağını umut ediyorum, davamızı başlatıyorum" yanıtını verdi. İmamoğlu, Cumhurbaşkanı kararıyla feshedilen 'İstanbul Sözleşmesi' ile ilgili soruyu da 'Çağdaş bir ülkede yaşama direncini, sevincini artıran böyle bir sözleşmeyi bertaraf edenlere en büyük dersi kadınlar verecektir diye düşünüyorum" diye yanıtladı.

İmamoğlu, Gezi Parkı'nın mülkiyetinin Sultan Bayezid Vakfına devriyle ilgili şunları söyledi:

"TRAJİKOMİK BİR KARAR"

“Çok trajikomik bir karar. 2008’da, yanılmıyorsam vakıflarla ilgili kanunun 30. maddesine dayanılarak yapılmış bir hamle. Ama o kanun da aslında o kadar net yazılmış ki; ‘Vakıf eliyle yapılan’ diye tarifleniyor. Geçmişte vakıf eliyle yapılan, eğer bugün İl Özel İdaresi’nde, belediyede ya da kamunun herhangi bir kurumunda mülkiyet olarak duruyorsa, bunun Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne devri, diye tanımlanmış kanun. Ama bunun Gezi Parkı ile uyan hiçbir tarafı yok. Bir kere Sultan Bayezid Vakfı diye bir vakıftan bahsediliyor. Bu vakfın da ne yazık ki temelinde çok sıkıntılı, sorunlu haller var. Ama daha da önemlisi burası Gezi Parkı, kültür varlığı değil. Yani Gezi Parkı, kültür varlığı değil. Kanun, kültür varlıkları ile ilgili. Gezi Parkı’nda 100 sene önce bir Topçu Kışlası yapılmış. Ama o Topçu Kışlası, Selim zamanında yapılmış. Bayezid Han Hazretleri Vakfı ile alakalı değil. Yani, okudukça insanın gülesi geliyor. Böyle uydurma, mesnetsiz kararla İstanbul halkına ait güzel bir parkın, akşamdan sabaha bir kararla, bir yazıyla, bekler gibi hazır halde, tapuyu da Vakıflar Genel Müdürlüğü adına tescil edilmesi, İstanbulluya karşı hiçbir kural dinlemeksizin, kendi bildiğini yapmaya çalışan bir aklın sonucu. Elbette biz, mücadelemizi hukuken veriyoruz, vereceğiz. Buna bir mülkiyet davası açıyoruz. İstanbul halkına ait, 100 senedir İBB’ye ait bir alanın, ki Bayezid Han zamanında orada park yoktu, bina yoktu, yapı yoktu… Bugün Genel Sekreter Yardımcımız güzel bir örnek verdi. Örneğin; Bayezid Camii yapılırken, vakıf onun için kurulur. Ki İstanbul’da birçok cami, birçok han, hamam böyledir. O vakfın himayesinde o cami yapılır. O cami kesinlikle, o vakıfa aittir. Ama burada böyle bir durum yok. Bildiğiniz bomboş arsa. 400 sene önce. O zaman İstanbul’da ya da bulunduğumuz İzmir’de belki de Ankara’da, el koyamayacakları yer yok, böyle bakarsak olaya. Hızlıca yasanın ışık tuttuğu şekilde, tekrar İstanbul halkı lehine bir karar çıkacağını umut ediyorum, davamızı başlatıyorum."

"BİR AVUÇ İNSANIN AKLI"

İmamoğlu, Cumhurbaşkanı kararıyla feshedilen “İstanbul Sözleşmesi” ile ilgili görüşlerini soran gazeteciye, “İstanbul Sözleşmesi ile ilgili saatlerce konuşabiliriz. Gündem yoğun. Gündemin içerisinde, hafta sonunda bizi en çok üzen konulardan bir tanesi İstanbul Sözleşmesi’nin devre dışı bırakılmasıydı. Kadını koruyan, cinsiyet eşitliğini topluma aktaran, anlatan ve bunu himayesi altına alan ve de İstanbul ile anılan uluslararası bir sözleşmenin İstanbul’da yapılıyor olması bu kadar kıymetliyken, bunu bertaraf etmeyi bir avuç insanın aklı olarak görüyorum. Bütün İstanbul, bütün Türkiye buna karşı. Bütün kadınların buna karşı bir direnç göstermesi lazım. Kadını koruyan belki de genç kız ve çocuklarımızın hayata bakışlarını, çağdaş bir ülkede yaşama direncini, sevincini artıran böyle bir sözleşmeyi bertaraf ettikten sonra bence en büyük dersi, bunu bertaraf edenlere kadınlar verecektir, diye düşünüyorum” yanıtını verdi.

GEZİ PARKI'NIN DEVRİ GEREKÇELENDİRİLMEYE ÇALIŞILDI

Vakıflar Genel Müdürlüğü, Gezi Parkı'nın mülkiyetinin devriyle ilgili bir açıklama yayımladı. Açıklamada, "Vakıflar Genel Müdürlüğümüzce yürütülen çalışmalarda Vakıflar Kanunu'nun ilgili maddeleri uyarınca evveliyat kayıtları incelenmiş ve bu taşınmazların 'Sultan Beyazıt Hanı Veli Vakfına ait taşınmazlardan olduğu tespit edilmiştir. Vakıflar Genel Müdürlüğü kuruluş amacı ve görevini yerine getirerek, yönetim ve temsilini yaptığı Mazbut Vakıflar'ın haklarını korumaktadır" denildi.

Vakıflar Genel Müdürlüğünün devri gerekçelendirmeye çalışan bu açıklamasına İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Sözcüsü Murat Ongun ve İBB Kültür Varlıkları Daire Başkanı Mahir Polat tepki gösterdi.

Vakıflar Genel Müdürlüğünün açıklamasında şu ifadelere yer verildi:

"Vakıflar Genel Müdürlüğü olarak İstanbul ili Beyoğlu ilçesi Gümüşsuyu mahallesinde bulunan tapunun 751 Ada 1,2,3 ve 4 parsellerinde kayıtlı taşınmazların 'Sultan Beyazıt Hanı Veli Hazretleri Vakfı' adına tescilinin gerekçelerini açıklama zarureti hasıl olmuştur. Sultan Beyazıt'ın 911 H. (1505 M.) tarihli vakfiyesinde İstanbul'da bulunan camii, medrese, mektep ve imaretten oluşan külliyesi için çok sayıda dükkan, ev, bostan, mera, arazi ve arsa vakfetmiştir. Vakfedilen taşınmazlardan önemli bir bölümü ise Beyoğlu, Şişli ve Galata bölgesinde yer almaktadır. Ahkamü'l-Evkaf'a (Osmanlı döneminde yürüklükte olan vakıf kanunları) göre vakıf kurucusu veya mütevellileri bu yerleri tek kira (icare), çift kira (icareteyn) veya mukataa (zemin kirası) yoluyla işletmişlerdir

Bu bağlamda; 3. Selim döneminde yukarıda bahsi geçen taşınmazlar mukataaya bağlanarak belli bir zemin kira karşılığı ödenerek, taşınmazın üzerine kışla, talimhane, mescit ve çeşmeden oluşan müştemilat yapılmıştır. Topçular Kışlası olarak uzun süre hizmet verilen bu binalar daha sonra işlevini kaybetmiştir. O dönemde yürürlükte olan Ahkamü'l-Evkaf'a göre vakfına geçmesi gerekirken taşınmazlar belediye mülkiyetine geçmiştir. (31.01.941 tarihli tapu ile İstanbul Belediyesi adına tescil ve tespit edildiği ve 18 Teşrinievvel 939 tarih ve 22 sıra numaralı tapu kaydında evsafının 'Müştemilatı malumeyi havi Topçu Kışlasından müfrez 29.079m2 mahal' olduğu, İktisap Suretinde 'Hazineye ait işbu gayrimenkul Heyet-i Fenniye'nin 939/2017 sayılı haritasında dört kısma ifraz edilerek 1,3,4 parsel numaralı kısımlarının hazine uhdesine ipkasıyla müfrez 2 parsel numaralı mahallin bina kısmı elli bin liraya ve yeri parasız olarak belediyeye terki vekiller heyetinin 7/7/939 tarih ve 11445 numara ile karar altına alındığından tespiti yapılmıştır' yazdığı ve malikinin İstanbul Belediyesi olduğu anlaşılmaktadır. Bu taşınmaz 3.8.939 tarih, 7 sıra numaralı (Cilt: 204 Sayfa:118) kayıttan ilgili kayıt ise Haziran 330 tarih ve 82 sıra numaralı (Cilt 3, Sayfa: 27) Osmanlıca Zabıt Kaydından revizyon görmüştür).

Vakıflar Genel Müdürlüğümüzce yürütülen çalışmalarda Vakıflar Kanunu'nun ilgili maddeleri uyarınca evveliyat kayıtları incelenmiş ve bu taşınmazların 'Sultan Beyazıt Hanı Veli Vakfı'na ait taşınmazlardan olduğu tespit edilmiştir. Vakıflar Genel Müdürlüğü kuruluş amacı ve görevini yerine getirerek, yönetim ve temsilini yaptığı Mazbut Vakıflar'ın haklarını korumaktadır. 2008 yılında yürülüğe giren 5737 sayılı vakıflar kanununun 30. Maddesi 'Vakıf yoluyla meydana gelip, her ne suretle olursa olsun hazine, belediye , özel idareler, köy ve tüzel kişiliğin mülkiyetine geçmiş vakıf kültür varlıkları mazbut vakfına devrolunur' (Kuruluşları Osmanlı ve Selçuklu'ya dayanan ve günümüzde yöneticisi kalmayan vakıflar "mazbut vakıf" olarak adlandırılır. Mazbut Vakıflar Vakıflar Genel Müdürlüğünce temsil ve idare edilerek vakıf sahibinin vakfiyesindeki şartlar doğrultusunda vakıfları yaşatmaya devam eder.) hükmü yer almaktadır. Kanun hükmü gereğince İstanbul özelinde ve Belediye Mülkleri ile sınırlı kalmaksızın Kule- i Zemin Vakfına ait Galata Kulesi, 3. Selim döneminde inşaa edilen Selimiye Kışlası, Sultan 1. Mahmud Vakfı adına Adile Sultan Sarayı, Beyazıt Hanı Veli Vakfından Pera Palas Otel, Vefa Lisesi, Şişli Etfal Hastanesi, Sait Halim Paşa Yalısı gibi İstanbul'da ve Türkiye genelinde 1014 taşınmaz Vakıfları adına tescil edilmiştir. Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün görevlerinden biri kendisine emanet edilen Vakıf mallarına sahip çıkmak, vakıf kurucularının bizlere emanet ettiği, her biri bir şaheser olan eserleri koruyup ihya etmek ve bu köklü mirası gelecek nesillere aktarmaktır."

İBB SÖZCÜSÜ ONGUN: PARKIMIZI GERİ VERİR MİSİNİZ?

Vakıflar Genel Müdürlüğünün bu açıklamasına Twitter hesabından yanıt veren İBB Sözcüsü Murat Ongun, "Gezi Parkı’nın vakıf kültür varlığı olmadığını ve 2. Bayezid tarafından yapılmadığını siz de belirttiğinize göre, hevesinizi de aldıysanız parkımızı geri verir misiniz" diyerek tepki gösterdi.

Gezi Parkı’nın vakıf kültür varlığı olmadığını ve 2. Bayezid tarafından yapılmadığını siz de belirttiğinize göre, hevesinizi de aldıysanız parkımızı geri verir misiniz @VGM_VAKIFLARGM ? https://t.co/DVqU704bl6
— Murat Ongun (@Mrt_Ongun) March 22, 2021

İBB Kültür Varlıkları Daire Başkanı Mahir Polat ise "Evet Topçu Kışlası 2. Bayezid Vakfı tarafından meydana getirilmedi, arsası 300 yıl sonra bir askeri yapı yapılmak için kiralandı. Tam da dediğimiz gibi. Peki, Vakıf yoluyla meydana gelmemiş ve vakıf k. varlığı olmayan parkı neye dayanarak aldınız?" ifadeleriyle tepki gösterdi.

VGM açıklama yaptı. Meali;

Evet Topçu Kışlası 2. Bayezid Vakfı tarafından meydana getirilmedi, arsası 300 yıl sonra bir askeri yapı yapılmak için kiralandı

Tam da dediğimiz gibi

Peki, Vakıf yoluyla meydana gelmemiş ve vakıf k. varlığı olmayan parkı neye dayanarak aldınız? https://t.co/zzPdBrD7Ck pic.twitter.com/0VYO7bfvoP
— Mahir Polat (@mhrpolat) March 22, 2021