Doç. Dr. Özlem Kaygusuz: ABD, soğuk bir ikna-destekle karışık baskı yapıyor

Birkan Bulut
Ankara

Türkiye ile ABD-AB arasındaki ilişkilerde gelinen süreci değerlendiren Doç. Dr. Özlem Kaygusuz, ABD’nin S-400’ler konusunda Türkiye’ye ciddi bir geri adım attırmaya çalıştığını ve bunu da şu aşamada soğuk bir ikna-destek ile karışık baskı yöntemiyle yaptığını belirterek, “İkna-destek dinamiğini AB ile ilişkilerde; baskı dinamiğini de Suriye’de göreceğimizi düşünüyorum” dedi.

Türkiye’nin başta S-400, Doğu Akdeniz ve Suriye’deki tutumu nedeniyle ABD ve Avrupa Birliği ile süren siyasi gerilim, yaptırımların haziran ayına ertelenmesiyle şimdilik beklemeye alındı. Batı’nın Türkiye’ye karşı tutumu ve bundan sonraki sürece ilişkin gazetemize konuşan Ankara Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümünden Doç. Dr. Özlem Kaygusuz, sorularımızı yanıtladı.

Avrupa Birliği’nin geçtiğimiz aralık zirvesinden bu yana Türkiye ile ilgili politikalarını ABD ile birlikte belirleme kararlarında bir değişiklik olmadığını belirten Kaygusuz, “Ancak bu kararın esas uygulamalarını henüz görmediğimizi düşünüyorum” dedi. Kaygusuz, “İçinde bulunduğumuz aşamada AB yaptırımlarının hazirana ertelenmesi ya da pozitif gündemin ilerletilmesi, Türkiye’nin attığı adımlardan çok -ki bu da sadece Doğu Akdeniz ile ilgili adımlar, demokratikleşme konusunda bir şey yapılmadı- ABD’nin tercihi ile ortaya çıktığını düşünmek mümkün” dedi.

ABD’nin S-400’ler konusunda Türkiye’ye ciddi bir geri adım attırmaya çalıştığını ve bunu da şu aşamada soğuk bir ikna-destek ile karışık baskı yöntemiyle yaptığını ifade eden Kaygusuz, “İkna-destek dinamiğini AB ile ilişkilerde; baskı dinamiğini de Suriye’de göreceğimizi düşünüyorum. ABD, PYD ile iş birliğini devam ettirerek Türkiye’yi zorlamaya gayret edebilir ancak buradaki hassas nokta da Türkiye’nin Rusya’ya itilmemesidir. Bu nedenle Türkiye’nin AB önündeki kredisi epey açılmış gibi görünüyor. Ancak bu durum Türkiye’nin ABD ile S-400’ler konusunda müzakere edebilecek bir noktaya geldiği anlamına da gelmiyor. Yani AB ile ilişkilerdeki havanın ABD ile olduğunu şu aşamada söyleyemeyiz aslında” dedi.

"S-400’DE ADIM ATILMAZSA, ABD SURİYE’DE BASKIYI ARTIRACAKTIR"

Diğer yandan Türkiye ile ilişkilerin yumuşak tutulmasının özellikle göç anlaşmasının yenilenebilmesi için AB’nin tercih ettiği bir durum olduğunu vurgulayan Kaygusuz, bütün bu dinamiklerden en kazançlı çıkacak tarafın AB gibi göründüğünü söyledi. ABD-Türkiye ilişkilerinin ise hâlâ gerilime oldukça açık bir durumda olduğunu belirten Kaygusuz, ABD’nin Türkiye’den S-400’lerle ilgili CAATSA’da öngörülen çerçevede net bir adım gelmediği müddetçe Suriye’deki baskısını arttıracağını söyledi. Kaygusuz bu noktada ABD’den Türkiye’ye gelen sarı ışığı “Çok da parlak değil; mat bir ışık” olarak nitelendirdi. 

Türkiye’nin “İçeride karışmayın, dışarıda anlaşırız” politikasına devam edip etmeyeceğini sorduğumuzda Kaygusuz, “Biden yönetimi küresel ölçekte demokratik rejimlerdeki temel haklar ve özgürlüklerle ilgili gerileyişi takip edeceğini gösteren birçok metin yayımladı; son olarak Türkiye’de İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme ile ilgili eleştirisini de gündeme getirdi. Ancak bu eleştirilerin ciddi bir siyasal baskıya dönüşmesi henüz söz konusu değil. Türkiye daha çok dış politikada Batı’ya yakın adımlar atmayı tercih ediyor ve bu tercih şu anda Batı tarafından kabul edilmiş görünüyor” diye yanıtladı.

Yücel Özdemir

Kartlar yeniden karılırken: Türkiye-AB ilişkileri nereye?

İhsan Çaralan

Erdoğan yönetimi, 2021’de en çok ABD ve AB ile uğraşmak zorunda kalacak!

Türkiye ile AB neyin pazarlığını yapıyor?

Yusuf Karadaş

ABD ve AB, Erdoğan’a neden sarı ışık yaktı?

Özdemir: AB, Türkiye’yi kendine yakın ve bağımlı hale getirme stratejisi uyguluyor