Kısa çalışma ödeneği (KÇÖ) bitti, TEMSA’da kesinti başladı
Kısa çalışma ödeneği uygulaması bugün son buluyor. Uygulamadan yararlanan TEMSA, işçilere yaptığı açıklamada ücret kesintisi yapacağını duyurdu.
Ekran Görüntüsü: TEMSA tanıtım videosu
Adnan KARATAŞ
Aydın YİĞİT
Adana
Kısa çalışma ödeneğinin (KÇÖ) son bulmasıyla Adana’daki TEMSA fabrikasında işçi ücretlerinden 2 ay 10’ar gün kesinti yapılacağı duyuruldu. Duruma tepki gösteren TEMSA işçileri “İki otobüsü feda edip tam ücret ödeyebilirler” dedi.
Pandemi ile birlikte uygulanma koşulları genişletilen kısa çalışma ödeneği, bugün itibariyle son buluyor. Bugüne kadar yüzlerce işletmede 3 milyon 700 bini aşkın işçi KÇÖ kapsamında çalıştırıldı. Adana’da kurulu ulaşım araçları üretimi yapan TEMSA da KÇÖ’den yararlanan fabrikalardan biri. İşçilerin yalnızca sağlık sigorta primlerinin yatırıldığı KÇÖ’nün son bulmasıyla şirket, işlerin açılmadığı gerekçesiyle işçi ücretlerinden 2 ay boyunca 10’ar günlük kesinti yapmayı hedefliyor. Bunu kabul etmek istemeyen işçilerin gözü ise kabine toplantısındaydı. Ancak Cumhurbaşkanı Erdoğan toplantı sonrası yaptığı açıklamada KÇÖ’ye ilişkin bir şey söylemedi.
‘İKİ OTOBÜS FEDA EDİP TAM ÜCRET ÖDEYEBİLİRLER’
Yapılacak kesintilere tepki gösteren bir TEMSA işçisi, “Eğer haziran ayında üretim tam kapasite olacak ise 2-3 ay için bu konuları konuşmak saçmalıktır. İki otobüs feda edip işçinin ücreti tam ödenmelidir” dedi. Fabrikanın zaten bir yıldır KÇÖ kapsamında olduğunu belirten TEMSA işçisi, “Oradan müthiş bir kâr varken daha önceki senenin satışlarının da paraları geliyordur. Bunca gelir dururken işçinin 10 günlük maaşına mı göz dikiliyor?” diye konuştu.
YASALAR HEP PATRONLARDAN YANA
Başka bir işçi de ücretsiz izin ihtimaline değindi. TEMSA işçisi, “İşçi çıkarma yasağı var ama bu bizi yanıltıyor. Çünkü ücretsiz izne çıkarmak ile işsiz kalmak arasında pek bir fark yok” ifadelerini kullandı. Hükümetin yasalarının hep patronların işine geldiğini belirten işçi, “Biz çalışanları umursayan yok. Ücret kesintilerinin de işçi çıkarmamak için yapılacağı söyleniyor ama ben bunu onaylamıyorum” diye konuştu.
Salgının tekrar yükselişe geçtiğini söyleyen bir işçi ise “Açıklanan rakamlara dahi bakarsak gidişat hiç iyi değil. Bu salgın koşullarında fabrikalar ne olacak, belli değil. Servislerde de artık bazı koltukları ikilemeye başlamıştık. Talep ettik bir büyük servis istedik, onunla gidip geliyoruz, her koltukta birer kişi otursun diye. Kabine toplantısı sonrası KÇÖ açıklamasını bekliyorduk ama maalesef o açıklama gelmedi. Salgının gidişatı hiç iyi değil, önümüzü göremiyoruz” dedi.
Başka bir işçi de “Bu süreçte en çok mağdur olanlar işçiler ve alt tabaka oldu. Zengin daha da zengin oldu. Bu kriz ortamı patronlar için fırsata çevrilmemeli. Devlet de elini taşın altına koymalı” dedi.
‘YILLIK İZİNLER DE KULLANDIRILABİLİR’
Fabrikada yetkili Özçelik-İş Sendikası Adana Şubesi geçen hafta işyerinde ziyaretler yaparak işçilere bu konuda bilgi verdi. Şube Başkanı Sedat Aydın, ücret kesintilerini kabul etmediklerini dile getirerek ne yapılacağının ise henüz tam karara bağlanmadığını söyledi. Kendilerine ‘KÇÖ bitiyor, sıkışıklık var’ denildiğini aktaran Aydın, “Bir de ücretsiz izin meselesi var, o da mayısın 17’sine kadar sürüyor. İşverenin yasadan kaynaklı işçiyi tek taraflı ücretsiz izne gönderme hakkı var. TEMSA’da yıllık izne gönderme gibi seçenekler de olabilir. İlk etapta yıllık izin hakkı olanlar yıllık izne gönderilebilir. Zaten 2 aylık bir süreç ve sonrasında tam kapasite ile üretime geçeceğini söylüyor işveren” dedi.
İŞTEN ATMALAR YASAKLANMALI, ÜCRETLER TAM ÖDENMELİ
İstanbul İşçi Sendikaları Şubeler Platformu üyelerinden Liman-İş İstanbul Bölge Başkanı Sinan Ceviz, işten atmaların yasaklanması, ücretlerin ise tam ödenmesi gerektiğini söyledi.
Pandemi sürecinin başından beri teşviklerin açıklandığını aktaran Ceviz, “Ücretsiz izin, kısa çalışma ödeneği, uzaktan çalışma, esnek çalışma adı altında sürekli patronların eli rahatlatıldı. Kod 29’dan bugüne kadar hiç olmadığı kadar işçi atıldı” dedi. Bu uygulamaların toplamına bakıldığında pandeminin patronlar tarafından fırsata çevrildiğini dile getiren Ceviz, “Bizim taleplerimiz net. İşten atmalar yasaklanmalı. İşçilerin işten atılması durumda bütün hakları ödenmeli. İşveren iddiasını ispatlamakla yükümlü olmalı. İşçi her şart ve koşul altında ücretini tam olarak almalı. Önümüzde 1 Mayıs var, bu taleplerle 1 Mayıs’ı karşılayacağız” dedi.
Öte yandan bu süre içinde işçilerin can güvenliğinin de sağlanması gerektiğini belirten Ceviz, “Bir yandan çarklar dönecek deniyor ama gerekli önlemler alınmıyor. Öncelikle bilim insanlarının söylediklerine kulak verilmeli. Evde kal deniyorsa tam kapanma sağlanmalı. Üretimin zorunlu olduğu alanlarda ise işçiler düzenli testten geçirilmeli, hızla aşılanmalı ve önlemler en ileri şekilde alınmalıdır” diye konuştu.
