Kısa çalışma ödeneği bugün bitiyor: İşçiyi korumadı, patrona teşvik oldu
1 Nisan itibarıyla kısa çalışma ödeneği sona erecek. 4 milyondan fazla işçinin kısa çalışma ödeneği uygulaması kapsamında İşsizlik Fonundan ücret aldığı biliniyor.
Fotoğraf: Forgemind ArchiMedia/Flickr (CC BY 2.0)
Kovid-19 pandemisi nedeniyle İşsizlik Fonu kasasından işçilere ödenen kısa çalışma ödeneği uygulamasında süre bugün doluyor.
4 milyondan fazla işçinin kısa çalışma ödeneği uygulaması kapsamında İşsizlik Fonundan ücret aldığı biliniyor. Kısa çalışma ödeneğinin bitecek olması nedeniyle 1 milyondan fazla işçinin işten atılacağı tahmin ediliyor.
Kovid-19 pandemisi dolayısıyla uygulanmaya başlanan kısa çalışma ödeneği bir yılını doldurdu. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, kısa çalışma ödeneği uygulamasının uzatılmayacağını açıklamıştı. Buna göre kısa çalışma ödeneği, işçilerin hesabına son kez nisan ayında yatırılacak.
İşsizlik Fonunda 2019 yılında toplam 131,5 milyar TL olan menkul kıymet ve nakit fon varlığı, 2020 yılında 103,2 milyar TL’ye, 2021 yılında ise 101,8 milyar TL’ye düştü.
İŞÇİYİ DÜŞÜK ÜCRETE MAHKUM ETTİ
İşsizlik Fonunda iki katına çıkan harcamaların kazançlısı ise patronlar oldu. İşçiler işsizlik ödeneğinden daha az nakdi destek ve kısa çalışma ödeneği alırken, patronlar işçilere ücretli izin vermek gibi sorumluluklardan kurtarıldı. Öte yandan teşvik ve destekler ile sermayeye doğrudan kaynak aktarmaya da devam edildi. Patronlar 2019 yılında teşvik ve destek ödemeleri ile işbaşı eğitim programları yoluyla 19 milyar TL destek alırken, 2020 yılında bu 20 milyar TL’nin üzerinde oldu. İstihdam teşviki gerekçesiyle yapılan bu harcamalar, içerisinde eğitim adı altında belirli süre çalıştırılan işçilerin giderlerinin patronların cebinden değil, işsizlik fonundan karşılanmasını sağlıyor.
EMEKÇİ İÇİN ZAM YOK, DEVLET İÇİN VAR
Kısa çalışma ödeneğine yeni yılda zam yapılmadı. 2020 yılında 1618 lira kısa çalışma ödeneği alan emekçiler, 2021 yılında da aynı miktarı aldı. Ancak SGK primine asgari ücrete yapılan oranda (yüzde 21,5) zam geldi. 1618 lira net kısa çalışma ödeneği alan işçi için fondan geçtiğimiz yıl SGK’ye 353 lira ödeme yapılırken, bu miktar 2021 yılında 429 liraya çıktı.