TCMB, yerli dijital paranın altyapısını yıl sonuna kadar tamamlayacak
Merkez Bankası, dijital paranın ekonomik, teknolojik ve hukuki altyapısını yıl sonuna kadar tamamlayacak.
Fotoğraf: Pixabay
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), dijital paranın ekonomik, teknolojik ve hukuki altyapısını yıl sonuna kadar hayata geçirecek.
Anadolu Ajansı (AA) muhabirinin derlediği bilgilere göre, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan "Ekonomi Reform Paketi" çerçevesinde, dijital paranın ekonomik, teknolojik ve hukuki altyapısının oluşturulmasına yönelik çalışmalar, aralarında TCMB ve Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi'nin de bulunduğu sorumlu kurumlarca yapılacak.
Özel dijital paralara geçiş, paranın tanımını, merkez bankalarının rolünü, finansal aracılık modelini ve para politikasının aktarımını zorluyor. Merkez bankaları da kripto para birimlerinin dramatik gelişmelerine yanıt verme ve ödeme sistemlerinin verimliliğini artırma konusunda çalışmalar yürütüyor.
Dijital para birimleri, finansal sistemin geleneksel yapılarına meydan okuyor. Bu da merkez bankalarının para politikasında oynadıkları geleneksel rol için büyük bir tehdit olarak görülüyor.
İstanbul Ticaret Üniversitesi İşletme Fakültesi Finans ve Bankacılık Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ayben Koy, AA muhabirine yaptığı açıklamada, merkez bankaları tarafından blokzincir (blockchain) tabanlı Merkez Bankası Dijital Parası (CBDC) projelerinin son birkaç yılda hız kazandığını ifade etti.
Koy, "Geçmişte kripto paralara yönelik kısıtlamalar ön plandayken, günümüzde aynı teknolojiyi kullanan CBDC'lerin gelişmiş ve gelişmekte olan ekonomilerce hızlıca projelendirildiği görülüyor" dedi.
IMF ve Dünya Bankası'nın 2019 yılında blokzincir teknolojisini daha iyi öğrenmek ve uygulama alanlarını araştırmak amacıyla "Learning Coin" adı verilen yarı kripto para niteliği taşıyan bir para birimi ile ilgili girişimler başlattığını hatırlatan Koy, "2020 yılında İsveç, dijital para birimi e-krona'yı test etmeye başlarken, Japonya, Ocak 2020'de dijital yen için çalışmalara başladığını duyurdu" bilgilerini paylaştı.
"DÜZENLEMELER ÇOK YÖNLÜ OLARAK HAYATA GEÇİRİLMELİ"
Mevzuatta kripto paralar ve ödeme sistemleri açısından düzenlemeye ihtiyaç olduğunu aktaran Doç. Dr. Ayben Koy, "Visa, Mastercard ve Paypal'ın ödeme sistemlerinde kripto para kullanımına yönelik yapmış oldukları açıklamalar ve aldıkları destekleyici kararlar, düzenlemelerin kaçınılmaz olduğunu gösteriyor. Her geçen gün blokzincir teknolojisinde yeni kripto paraların işlem görmeye başlıyor olması ve yatırımcıların yoğun ilgisi bu ihtiyacın diğer bir boyutu" diye konuştu.
Bankalara kripto para saklama izni veren ekonomilerin bu gelişmelerde öncü olmalarının avantajlarını yaşayacağını ifade eden Koy, şunları kaydetti:
"Hesaplarında kripto para bulunduran işletmelerin muhasebe süreçleri ise ayrı bir tartışma konusu. Özetle, mevzuatta gereken düzenlemeler çok yönlü olarak hayata geçirilmeli. Yalnızca yatırım, vergi gibi konularla sınırlı olmamalı. Kripto para piyasasındaki fiyat ve hacim yönünden gelişmeler, piyasanın hızlanarak büyüdüğünü gösteriyor. Fiyat hareketlerindeki oynaklık, yatırımınızın bir gecede katlanabileceği gibi, kaybolabileceği anlamına da geliyor. Yatırımcılar, birikimlerinin tamamını bu riskli araçlara yönlendirmemeli ve gelecekte sınırlı sayıda kripto para biriminin ödeme sistemlerinde yer alacağı beklentisi göz ardı edilmemeli."
"DİJİTAL AVRO İÇİN EN AZ 4 YIL SONRASI HEDEFLENDİ, DİJİTAL TL DE ACELEYE GETİRİLMEMELİ"
Bahçeşehir Üniversitesi Blockchain Araştırma Uygulama Merkezi Direktörü Dr. Bora Erdamar da bir stratejik plan doğrultusunda dijital para çalışmalarının resmen başlamasının önemli olduğunu söyledi.
Erdamar, Çin'de dijital yuan projesinin pilot safhasında hayata geçirildiğini, hatta halka ikramiye ile dağıtılarak kullanımının teşvik edildiğini anımsattı.
Avrupa Merkez Bankasının, "dijital euro" üzerine rapor yayımlayarak "Avrupa, inovasyonlar için bir çekim merkezi olmak istiyorsa bu proje kaçınılmazdır" şeklinde bir açıklama yaptığını da hatırlatan Erdamar, "Bu hafta, Japonya ve Tayland merkez bankaları da bu yöndeki çalışmalarını hızlı bir şekilde hayata geçirme planları yaptığını duyurdu. Dolayısıyla teknoloji alanındaki rekabet artık finansal teknoloji alanına da sirayet ediyor" dedi.
Merkeziyetsiz yapıdaki kripto paralar ekosisteminin gün geçtikçe büyüdüğünü, bu alandaki kurumsal yatırımların arttığını vurgulayan Erdamar, "Dijital avro için en az 4 yıl sonrası hedeflenmişken, dijital TL için de konunun aceleye getirilmeden dünyadaki örneklerinin iyi analiz edilerek ele alınmasını bu alandaki potansiyelin tümüyle hayata geçirilmesi açısından çok önemli buluyorum" dedi. (EKONOMİ SERVİSİ)
