Bakanlıktan Kod-29’a yeni düzenleme: Ayrı ayrı kodlar belirlendi
Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Kod-29 ile yapılan bildirimlerde değişikliğe gidildiğini duyurdu. Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hallerin tamamı için ayrı ayrı kodlar belirlendi.
Yasin Kaplan Halı işçileri | Fotoğraf: Evrensel
İşten çıkarmanın yasaklandığı pandemi sürecinde patronların işçilere karşı kullandığı Kod-29'a Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından düzenleme geldi. Bakanlık, ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hallerin tamamı için ayrı ayrı kodlar belirlendiğini açıkladı. SGK tarafından “Birbirinden farklı fesih nedenlerinin tamamının aynı kod (Kod-29) ile bildiriminin çalışma hayatında belirsizliklere yol açtığının görülmesi üzerine SGK genelgesinde yapılan değişiklikle ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hallerin tamamı için ayrı ayrı kodlar belirlenmiştir" açıklaması yapıldı. SGK ayrıca,Kod-29 kullanılarak çok sayıda çalışanın işten çıkarılmadığını da savunarak, “Fesih kısıtından önceki dönemde aylık ortalama 17 bin çalışanın işten ayrılış nedeni 'Kod-29' olarak bildirilmiş iken fesih kısıtından sonraki dönemde bu sayı daha düşük olup aylık ortalama 15 bin kişidir" diye iddia etti.
SGK'dan yapılan açıklamada, “Kovid-19 salgınının istihdam üzerindeki olumsuz etkilerinden çalışanları korumak için 16 Nisan 2020 tarihinden itibaren fesih kısıtı uygulamasının getirildiği, İş Kanunu'nda yer alan ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hallerin fesih kısıtı uygulamasının istisnaları arasında sayıldığı” anımsatıldı.
Ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hallerin görevin kasten ve sürekli ihmali, mazeretsiz işe gelmemek gibi maddelerin yanı sıra cinsel taciz, küfür, hırsızlık, uyuşturucu madde kullanmak gibi halleri de içerdiği aktarılan açıklamada, bu hallerin tamamında iş akdinin feshi durumunda işten ayrılış işlemlerinin Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirimlerinin "29 no'lu kod" üzerinden yapıldığı belirtildi.
"BELİRSİZLİKLERE YOL AÇIYOR"
Açıklamada, şunlar kaydedildi:
"Birbirinden farklı fesih nedenlerinin tamamının aynı kod (Kod-29) ile bildiriminin çalışma hayatında belirsizliklere yol açtığının görülmesi üzerine SGK genelgesinde yapılan değişiklik ile ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hallerin tamamı için ayrı ayrı kodlar belirlenmiştir. Böylelikle mazeretsiz devamsızlık hali ile hırsızlık gibi birbirinden farklı fesih sebeplerinin farklı bildirim kodları ile yapılması sağlanarak, olası sorunların önüne geçilecektir."
SGK'nın açıklamasında ayrıca, "Geçmiş dönem SGK verilerine göre işten ayrılış nedeni 'Kod-29' olarak belirtilen çalışan sayısı yıllara göre; 2018'de 233 bin 430, 2019'da 194 bin 524, 2020'de 176 bin 662'dir. Fesih kısıtından önceki dönemde aylık ortalama 17 bin çalışanın işten ayrılış nedeni 'Kod-29' olarak bildirilmiş iken fesih kısıtından sonraki dönemde bu sayı daha düşük olup aylık ortalama 15 bin kişidir” denildi.
Yeni kodlar şöyle:
Gerekli vasıflarda işverenin yanıltılması: (Kod 42) İş sözleşmesi yapıldığı sırada bu sözleşmenin esaslı noktalarından biri için gerekli vasıflar veya şartlar kendisinde bulunmadığı halde bunların kendisinde bulunduğunu söyleyerek işçinin işvereni yanıltması.
İşverenle ilgili asılsız ihbarlar: (Kod 43) İşçinin, işveren yahut bunların aile üyelerinden birinin şeref ve namusuna dokunacak sözler sarf etmesi.
Başka işçiye cinsel taciz: (Kod 44) Başka bir işçiye cinsel taciz.
İş yerine sarhoş gelinmesi: (Kod 45) İşçinin işverene yahut onun aile üyelerinden birine veya işverenin başka işçisine sataşması, işyerine sarhoş yahut uyuşturucu madde almış olarak gelmesi.
Hırsızlık ve meslek sırlarını deşifre: (Kod 46) İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi davranışlarda bulunması.
7 günden fazla hapis cezası alanlar: (Kod 47) İşçinin işyerinde, yedi günden fazla hapisle cezalandırılan ve cezası ertelenmeyen bir suç işlemesi.
İşverenden izin almadan devamsızlık: (Kod 48) İşçinin art arda iki işgünü veya bir ay içinde iki defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü yahut bir ayda üç işgünü işine devam etmemesi.
Görevini yapmaması: (Kod49) İşçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta ısrar etmesi.
İşin güvenliğini tehlikeye atmak: (Kod 50) İşçinin işin güvenliğini tehlikeye düşürmesi, makineleri, tesisatı veya başka eşya ile maddeleri 30 günlük ücreti ile ödeyemeyecek derecede hasara uğratması.
