Ekolojik mücadele, kültür varlıklarını koruma altına aldırdı
Ekoloji mücadeleleri altıncı şirketi geri püskürttü. Hacıbektaş ve Avanos'ta iki arkeolojik öneme sahip kültür varlığı koruma altına alındı.
Karaburç'ta ekolojik mücadele veren köylüler | Fotoğraf: Karaburç Köyü Doğayı Koruma Ve Geliştirme Platformu
Özer AKDEMİR
Anadolu bozkırlarında gelişen ekoloji mücadeleleri yaşam alanlarının talan edilmesini önlemenin yanı sıra bulundukları alanlarda yer alan kültür varlıklarını koruma yönünde de önemli kazanımlar elde ediyor. Nevşehir’in Hacıbektaş ve Avanos ilçelerine bağlı köylerde iki arkeolojik öneme sahip kültür varlığı yöredeki ekoloji mücadelelerinin ivme vermesi ile kültür ve tabiat varlıklarını koruma kurulları tarafından koruma altına alındı.
KARABURÇ TIRHAZ MAĞARASI ARTIK TABİAT VARLIĞI
Aylardır Karaburç ve Karaburna köyleri arasında işletilen bazalt-taş ocağına karşı mücadele eden Karaburç köylüleri, su kaynaklarının bulunduğu, tarımsal üretim yaptıkları tarlaların yanı başında ve evlerine çok yakın konumdaki maden işletmesine karşı direnirken, bölgelerindeki tarihi yapıları korumak için de girişimlerde bulunmuşlardı. Karaburç Köyü Doğayı Koruma ve Geliştirme Platformu tarafından yürütülen hukuki ve fiili mücadele süreçlerinde, köyün doğal ve arkeolojik zenginliği olan Tırhaz Mağarası ve Gavurhöyük Tümülüsü’nün taşınmaz tabiat varlığı olarak tescili ile koruma altına alınması için geçtiğimiz yılın son günlerinde Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğüne başvuru yapılmıştı. Uzmanların yaptıkları inceleme ve değerlendirmelerin ardından kurulun geçtiğimiz günlerde açıklanan Tırhaz Mağarası’nın “Tabiat varlığı özelliği taşıdığı”nı belirten kurul kararı; arkeolog, jeoloji mühendisi, harita mühendisi, mimar, çevre mühendisi, şehir plancısı ve hukukçu üyelerce tasdik edildi. Karar Nevşehir Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğünce onaylanarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğüne gönderildi. Karaburç Platformu Gavurhöyük Tümülüsü için ise girişimlerin devam ettiğini açıkladı.
İSMAİL SİVRİSİ TÜMÜLÜSÜ ARKEOLOJİK SİT KORUMASINA ALINDI
Özkonak'taki madenn sahası | Fotoğraf: Kapadokya Siyanüre Hayır Platformu
Yine geçtiğimiz aylarda Kapadokya bölgesinde yapılan altın madenleri sondajı sürecinde gündeme gelen Özkonak Ziyaret Tepesi ve İsmail Sivrisi ile ilgili de koruma başvuruları yapılmıştı. Altın madenciliğine karşı mücadele eden kurumların ve yöre köylülerinin girişimleri sonucu Altıpınar ve Karacauşağı köy sınırları içerisinde kalan İsmail Sivrisi 1. derece arkeolojik sit olarak koruma altına alındı. Nevşehir Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulunun kararına göre İsmail Sivrisi Tümülüsü’nün “korunması gereken taşınmaz kültür varlığı” özeliliği göstermesi nedeniyle 1. derece arkeolojik sit alanı olarak tescil edilirken, koordinatları belirtilen bölgenin korunmasına yönelik gerekli tedbirlerin alınmasına karar verildi.
MÜCADELE ALTINCI ŞİRKETİ GERİ PÜSKÜRTTÜ
Bölgede koruma altına alınan İsmail Sivrisi Tümülüsü’nün yakınında bulunan Ziyaret Dağı’nda Kanadalı Centerra Gold şirketi tarafından yapılan altın madeni sondajlarına yoğun tepki gösterilmişti. Henüz 4-5 yıllık ağaçlandırma ve ormanlaştırma çalışmasının yapıldığı Ziyaret Tepesi Dünya Kültür Mirası listesinde bulunan Kapadokya’nın sınırlarında yer alıyordu. Avanos ve Özkonak’ın sularının alındığı kaynakların üzerinde bulunan tepenin korunma altına alınması ve madencilik faaliyetlerinin sona erdirilmesi talepleriyle ülke geneline yayılan tepkilerin ardından altın madencisi şirket “rezerv yetersizliği” gerekçesi ile bölgedeki çalışmalarına son verdiğini açıklayarak alanı terk etmek durumunda kalmıştı.
