İşçinin cebinden patronun kasasına | AKP işçiden aldı, patrona verdi
İşsizlik Sigortası Fonu bültenine göre, pandemi döneminde patronlara yapılan teşvik ve destekler işçilere yapılan nakdi ücret desteğinin iki katına çıktı.
Fotoğraf: DHA
Kovid-19 döneminde işçilerin ücretlerinden kesintilerle biriken İşsizik Fonundan patronlara 18,3 milyar TL teşvik ve destek verildi. Kovid-19 döneminde 2,5 milyon işçiye ise 10,2 milyar nakdi ücret desteği verildi. Patronlara verilen desteğin 10 milyarı işçilere ödenseydi nakdi ücret desteği asgari ücret düzeyinde olacaktı. Patron teşvikleri olmasaydı fon varlığı 91,3 milyar TL değil, 145 milyar TL olacaktı.
İŞKUR mart 2021 dönemine ait İşsizlik Sigortası Fonu (İSF) bültenini 12 Nisan’da yayımladı. Bültende yer alan çarpıcı verilerden biri pandemi döneminde işverenlere yapılan teşvik ve desteklerin işçilere yapılan nakdi ücret desteğinin (ücretsiz izin ödeneğinin) iki katına çıkması oldu.
Bültende yer alan İşsizlik Sigortası Fonu gelir-gider tablosuna göre Kovid-19 döneminde de işverenlere devasa kaynaklar aktarılmaya devam edildi. Bilindiği gibi Kovid-19 döneminde 17 Nisan 2020’de başlayan işten çıkarma yasağından dolayı ücretsiz izin uygulamaları yaygınlaştı. Bu dönemde ücretsiz izne çıkarılan ve kısa çalışma ödeneğinden yararlanamayan işçiler nakdi ücret desteğine mahkum edildi. Ücretsiz izne çıkarılan işçilere “nakdi ücret desteği” adı altında günde 39 TL (aylık 1168 TL) ödendi. Nakdi ücret desteği salgından 9 ay sonra, ocak 2021’de günde 47 TL (aylık 1431 TL)’ye yükseltildi. Mart 2021 itibarıyla salgın döneminde toplam 2,5 milyon kişi nakdi ücret desteği aldı.
FONU PATRONLAR ERİTTİ
DİSK-AR raporuna göre nisan 2020 ile mart 2021 dönemi arasında Kovid-19 kapsamında İşsizlik Sigortası Fonu’ndan işçilere 10,2 milyar TL nakdi ücret desteği ödemesi yapıldı. Salgın döneminde işverenlere yapılan teşvik ve destekler nakdi ücret desteğinin neredeyse 2 katına ulaştı. Salgın döneminde işverenlere yapılan teşvik ödemelerine 18,2 milyar TL ayrıldı. 2,5 milyon işçiye 10,2 milyar TL nakdi ücret desteği ayrılırken işverenlere 18,2 milyar TL doğrudan teşvik ve destek ayrılması İşsizlik Sigortası Fonunun amaç dışı kullanımının yeni bir örneği oldu.
Fonun toplam varlığı Kovid-19 dönemi öncesinde 132 milyar TL’ydi. İşsizlik Sigortası Fonunun varlığı mart 2021 itibarıyla 91,3 milyar TL’ye düştü. Kovid-19 döneminde fon varlığının azalmasındaki en büyük etken nakdi ücret desteği ve kısa çalışma ödemeleri olarak görünse de işverenlere yapılan devasa destekler fon varlığındaki erimenin asıl nedeni oldu.
3 YILDA PATRONA İŞKUR’DAN 53 MİLYAR LİRA KAYNAK
2017 ve 2021 yılları arasında İŞKUR’dan işverenlere yapılan doğrudan teşvik ve destekler 52,9 milyar TL’yi buldu. 2017 yılından beri işverenlere verilen teşvikler olmasaydı şu anda fon varlığı 144,2 milyar TL olurdu. Böylece daha fazla işçi daha yüksek ödenek alabilirdi.
İŞÇİNİN PARASI İŞÇİ İÇİN KULLANILSAYDI NE OLURDU?
İşçiler pandemide asgari ücretin yarısı civarında nakdi ücret desteğine mahkum edildi. Oysa işçinin parası işçi için kullanılsaydı 2,5 milyon işçiye en az asgari ücret tutarında destek verilebilirdi. Bunun toplam ödemesi 20,4 milyar TL olurdu. Diğer bir ifadeyle işverenlere ayrılan kaynağın 10 milyar TL’si işçilere aktarılsaydı nakdi ücret desteği asgari ücret düzeyine çıkmış olurdu. (EKONOMİ SERVİSİ)