İsveç’in "ilk Vietnam protestocusu" Sköld Peter Matthis yaşamını yitirdi
ABD’nin Vietnam’ı işgal etmesine tepki gösterip İsveç’te ilk ABD karşıtı gösteriyi yapan Sköld Peter Matthis 83 yaşında yaşamını yitirdi.
Sköld Peter Matthis | Fotoğraf Matthis'in Facebook hesabından alınmıştır
Murat KUSEYRİ
Stockholm
İsveç’te devrimci ve ilerici çevrelerin yakından tanıdığı Sköld Peter Matthis, dün Stockholm’de bir kamyonun çarpması sonucu ağır yaralandı. Hastaneye kaldırılan Matthis doktorların müdahalesine rağmen yaşamını yitirdi. Matthis’e çarptıktan sonra kazanın olduğu yerden kaçan kamyon şoförü hakkında başkasının ölümüne neden olmak suçundan soruşturma açıldı.
Haber ajansı TT’ye açıklama yapan Sköld Peter Matthis’in oğlu Simon Matthis, ”Bir trafik kazası oldu ve şimdi polis soruşturmayı sürdürüyor” dedi.
Matthis, İsveç’in en tanınmış göz doktorlarından biriydi. Yaşamı boyunca savaşa karşı çıktı ve barış yanlısı eylemlere önderlik yaptı. İsveç’te ABD’nin işgaline karşı ilk eylemi Matthis tek başına gerçekleştirdi.
1965 yılında Stockholm’un en işlek semtlerinden olan Hötorget Meydanı’nda ABD’nin Vietnam işgalini protesto etmek için elindeki ”Vietnam. ABD’nin barışı halk için terördür” yazılı pankratla gösteri yaptı.
Gösteri iznini almasına rağmen polis, ”ABD’ye karşı eylem yapmanın yasak olduğunu” öne sürerek eylemi sonlandırmasını istedi. Matthis, polisin emrine uymayı reddedip gösteriyi sürdürünce göz altına alındı.
Mahkeme, izin almasına rağmen Matthis’i yasa dışı eylem yapma suçudan çok yüksek bir cezaya 19 bin kron tazminat ödemeye mahkum etti. Gerçekleştirdiği eylem ve mahkemenin ceza verilmesinden sonra Mattthis, tüm İsveç toplumu tarafından İsveç’in ABD’nin Vietnam işgalini protesto eden ilk göstericisi olarak tanındı.
Matthis’e verilen rekor düzeydeki ceza kamuoyunun ilgisi ve tepkisini çekti. Cezanın ödenmesi için ülke çapında bağış kampanyası başlatıldı. Daha sonraları aralarında Olof Palme’nin de bulunduğu tanınmış politikacılar Vietnam’ı işgal eden ABD’yi protesto eylemlerine katıldı. Eylemler giderek kitlesel bir hal aldı.
Matthis, yaşamı boyunca savaşa karşı barışı savunmayı sürdürdü. Ezilen halklardan yana tutum aldı. ABD’nin Irak’ı işgaline hazırlandığı dönemde Stockholm’de kurulan savaşa karşı platformun örgütlenmesine önderlik edenler arasında yer aldı.
2003 yılında Stockholm’de 35 bin kişinin katıldığı ABD’yi protesto eylemlerine öncülük eden komitenin üyesiydi.
ABD’nin Irak’ı işgal etmesinden sonra Irak halkıyla dayanışma amacıyla kurulan komitede yer aldı. Ölene kadar ABD karşıtı ve barışı savunan eylemlere katılmayı sürdürdü.
