Almanya'da Merkel'den sonra başbakan kim olacak?

Yücel ÖZDEMİR
Köln

Almanya, Merkel'in 16 yıllık başbakanlığından sonra kimin başbakanlık koltuğuna oturacağını tartışıyor. Anketlerde birinci parti görünen CDU/CSU'da Armin Laschet ile Markus Söder arasındaki çekişme Laschet’in lehine sonlandı.

Almanya’da 26 Eylül’de yapılacak genel seçimler öncesinde hem partiler arasında hem de partiler içinde tartışma devam ediyor. 2005’te yapılan erken genel seçimlerden sonra başbakanlık koltuğuna oturan Angela Merkel’in, Ekim 2018’de hem Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) partisi genel başkanlığından çekileceğini ve de 2021’deki genel seçimlerde yeniden aday olmayacağını açıklaması üzerine başlayan süreç, partisi içinde ciddi bir lider yaratabilmiş değil.

Merkel’den sonra partide genel başkanlık koltuğuna oturan Annegret Kramp-Karrenbauer, partiye hakim olamadığı gibi birçok açıdan da beklentilere yanıt veremedi. Bu nedenle genel başkanlıktan istifa ederek Savunma Bakanı olarak kalmayı tercih etti.

Ardından yeniden başlayan başkanlık yarışında ipi göğüsleyen Kuzey Ren Vestfalya Eyaleti Başbakanı Armin Laschet de özellikle koronavirüs krizinin derinleşmesiyle birlikte kamuoyunda eleştirilerin hedefi oldu, kamuoyu desteği sürekli olarak azaldı.

2018’DEN BERİ SÜREN TARTIŞMA

2018’in sonundan bu yana başkanlık yarışı ve tartışması içinde olan CDU cephesinde şimdi de “K-Sorunu” (Kanzler/Başbakan sorunu) yaşanıyor. Bavyera’da örgütlü kardeş parti Hristiyan Sosyal Birlik (CSU) partisi başkanı ve eyalet başbakanı Markus Söder’in başbakan adaylığında ısrar etmesi üzerine her iki parti arasında günlerce süren ciddi bir kriz ortaya çıktı.

Gizli ve açık yapılan hiçbir görüşmeden uzlaşma çıkmadı. Daha muhafazakar kesimler Söder’in adaylığı için kampanya başlatırken Merkel çizgisinin devam etmesini isteyenler ise Armin Laschet’in aday olması için çalışmada bulundu. CDU içinden buna rağmen pek çok kesim Söder’in aday gösterilmesini talep etti. Gençlik örgütü Junge Union içinde yapılan oylamada, 16 eyaletten 14’ü Söder’in adaylığına destek verdi.

YÖNETİM LASCHET DEDİ

En son 18 Nisan günü Berlin’de bir görüşme daha yapan Laschet ve Söder, yine anlaşmayınca bu kez CDU yönetim kurulu toplanarak kararını verdi. Altı saat süren sanal görüşmenin ardından parti yönetimi oy çoğunluğuyla Laschet’in Merkel’den sonra CDU/CSU’nun başbakan adayı olmasına karar verdi.

Yapılan açıklamaya göre 46 kişilik yönetim kurulunda Laschet’e 31, Söder’e 9 yönetim kurulu üyesi destek verdi. 6 kişi ise çekimser kaldı. Bu sonuçla Laschet’in adaylığı kesinleşmiş görünüyor. Söder, daha önce CDU yönetim kurulunun vereceği karara saygı duyacağını açıklamıştı.

Basında, toplantıda çok sayıda tanınmış ismin Laschet’in adaylığına destek verdiği haberleri yer alıyor. Bunlar arasında Meclis Başkanı Wolfgang Schaeuble, Savunma Bakanı Kramp-Karrenbauer, Hessen Başbakanı Volker Bouffier de bulunuyor. Merkel’e yakınlığıyla bilinen Federal Ekonomi Bakanı Peter Altmaier’in ise sürpriz şekilde Söder’den yana görüş belirttiği ifade edildi.

Son anketlere göre CDU/CSU’nun ülke genelindeki oyu yüzde 27 civarında. Seçimlerde anketlerdekine benzer bir sonucun çıkması durumunda, CDU/CSU-Yeşiller koalisyon hükümeti en güçlü olasılık olarak görünüyor.

ARMIN LASCHET KİMDİR?

Angela Merkel’den sonra başbakanlık koltuğuna oturmaya en yakın isim olan Laschet, 1961’de Aachen’de doğdu. Laschet, 1981-1987 yıllarında Münih ve Bonn üniversitelerinde hukuk, 1987-1988’de gazetecilik eğitimi aldı. 1994’e kadar Bavyera’da serbest gazeteci olarak çalışan Laschet, aynı zamanda dönemin Federal Meclis Başkanı Rita Süssmuth’a danışmanlık; 1994-1998’de Federal Meclis’te, 1999-2005’te Avrupa Parlamentosu’nda milletvekilliği yaptı. Laschet, 2005-2010 yıllarında Kuzey Ren-Vestfalya’da Aile, Kadın ve Uyum Bakanlığını üstlendi; 2017’de ise Kuzey-Ren Vestfalya eyaletinin başbakanı oldu.