İktidara yakın medyanın Boğaziçi tutumu: Hükümet aktör, öğrenci hedef gösterilen

Sivil Alan Araştırmaları Derneği, “Haberlerdeki Üniversite” başlıklı bir rapor hazırladı. Rapor sonuçları Beyza Kural tarafından kaleme alınırken Prof. Dr. Burak Özçetin ise raporlaştırma sürecinde danışman olarak görev aldı. 4 Ocak-31 Mart 2021 tarihleri arasında A Haber, Akşam, Yeni Şafak, Takvim, Sabah ve Yeni Akit’te yayımlanan 353 haberin analizine dayanan araştırmadan öne çıkan bazı bulgulara göre demokratik, özerk üniversite talepleriyle eylem yapan öğrenciler haberlerde "provokatör" ve "terörist" ilan edildi.

353 haberin analizinde şu sorular cevaplandırıldı:

• Haberin tonu nedir? (pozitif, negatif, nötr)
• Haberin baskın teması nedir? (terör, provokasyon, dini değerlere saygısızlık, suç, vandalizm, sapkınlık)
• Haberde kimlerin sesi duyulmaktadır? (öğrenci, akademisyen, rektörlük, savcılık, valilik, emniyet, hükümet, muhalefet vd.)
• Öğrenciler nasıl tanımlanıyor? (öğrenci, terörist, provokatör, şüpheli, sözde öğrenci, eylemci/gösterici/protestocu, vandal, sapkın)
• Haberde kimler hedef gösteriliyor? (öğrenci, öğrenciler, akademisyenler, destekçiler, LGBTİ+, muhalefet partileri vd.)
• Haberde öğrencilerin talepleri yer alıyor mu?

EYLEMİ ÖĞRENCİLER YAPTI, MEDYADA HÜKÜMETİN SESİ DUYULDU

Rapora göre, haberlerin çok büyük bir kısmı negatif; haberlerdeki baskın teman "provokasyon"; haberlerde sesi en çok duyulan aktör hükümet temsilcileri oldu. Öğrenciler ise haberlerde hedef gösterilen aktör olarak yer aldı. Raporda, bu genel bulguların hükümet yanlısı medyanın Boğaziçi Üniversitesi protestolarında tek yanlı ve partizan bir şekilde tutum aldığı belirtildi.

Rapora göre, haberlerde iktidarın ve iktidarın direktifleri ile hareket eden kolluk kuvvetlerinin tüm söylem ve eylemlerinin tartışmasız bir şekilde meşrulaştırıldığı görülürken protestocular sistematik bir şekilde suçlulaştırıldı, şeytanlaştırıldı, düşmanlaştırıldı.

BOĞAZİÇİ CIA ÜSSÜNE BENZETİLDİ

Raporda yer alan veriler ise şöyle:

• İncelenen 353 haberden 342’si negatif tonlu. En baskın tema 122 haberle “provokasyon”. Provokasyon temasını 110 ile “terör” takip etti. 25 haberde “suç”, 20 haberde “dini değerlere saygısızlık”, 19 haberde “sapkınlık”, 7’sinde de “vandalizm” baskın tema olarak yer aldı.
• Öğrenciler yer aldıkları haberlerin 75’inde “öğrenci”, 58’inde “provokatör”, 29’unda “terörist”, 11’inde “sözde öğrenci”, 16’sında “eylemci/gösterici/protestocu”, 24’ünde “şüpheli”, 16’sında “sapkın”, yedisinde “çocuklarımız/gençler/gençlerimiz”, altısında “vandal”, ikisinde “LGBT destekçisi” olarak tanımladı.
• Provokasyon temalı haberler yalnızca basında yer almakla kalmadı, aynı zamanda savcılık tarafından protestolarla ilgili hazırlanan iddianamelerde de dayanak olarak kullanıldı.
• Haberlerde Boğaziçi’ni CIA üssüne benzeten benzetmelere rastlandı.
• Muhalefet partileri sıkça “teröristleri örgütleyen” olarak konumlandırılırken, eylemlere katılanların sanıldığı gibi öğrenci değil de “terörist”, “militan” hiç değilse “terörle iltisaklı” oldukları yazıldı.
• Haberlerin 105’inde hükümet temsilcisi ya da destekçilerinin sözlerine yer verildiği görüldü. 105 haberden 22’sinde doğrudan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın sözleri vardı. 22 haberde valilikler, 17 haberde Melih Bulu ya da Boğaziçi Üniversitesi Rektörlüğü, 17 haberde emniyet, 10 haberde savcılık, 13 haberde ise diğer resmi kaynakların açıklamalarıyla karşılaşıldı.
• Öğrenciler haberlerin 182’sinde hedef gösterildi. 182 haberin 16’sında öğrenciler tek tek, 166’sında grup olarak hedef gösterildi.
• LGBTİ’ler hedef gösterilirken nefret söylemi eksik olmadı. LGBTİ’ler 80 haberde hedef gösterilirken bu haberlerin bir kısmında LGBTİ dernekleri de yer aldı. Haberlerde nefret söylemi yaygındı.
• Öğrencilerin talepleri haberlere yansımadı. 353 haberden sadece 5’inde Bulu’nun istifası talebi yer aldı.
• Öğrencilerin karşılaştığı polis şiddeti haberlere “iddia” olarak yansıdı. Gözaltındaki öğrencilerin çıplak aramaya dair beyanları da “yalanlama” açıklamaları ile görüldü.

NE OLMUŞTU?

Melih Bulu’nun Cumhurbaşkanı kararıyla Boğaziçi Üniversitesine rektör olarak atanmasının ardından 4 Ocak’ta başlayan protestolar hâlâ sürüyor. Akademisyenler rektörlük binasına sırtını dönüyor, öğrenciler gerek kampüsteki gerek kampüs dışındaki çeşitli etkinliklerle taleplerini yineliyor. Bu süreçte 1000’e yakın öğrenci gözaltına alındı, tutuklamalar gerçekleşti, birçok öğrenci hakkında disiplin soruşturması açıldı ve öğrenciler nefret söylemleriyle karşı karşıya kaldı.

Raporun tümüne buradan ulaşılabilir.

(İstanbul/EVRENSEL)

Boğaziçi direnişi 100'üncü gününde | Mücadele sürecek

İktidar medyası yine Boğaziçi öğrencilerini hedef aldı

Sosyal medyada Boğaziçi paylaşımı yapan 8 kişi gözaltına alındı

Boğaziçine destek veren öğrenci, sosyal medya paylaşımları gerekçesiyle tutuklandı

Boğaziçi Direnişi'nin 100. günü | İlk günden bu yana gün gün neler yaşandı?