Soğan garabeti: Üreticide fiyatlar dip yaptı, markette fiyat düşmedi

İhracat kısıtı ve tüketimde daralma nedeniyle soğan fiyatları tarlada dibi gördü. Tüccarın üretim maliyetinin altında verdiği fiyat nedeniyle çiftçi, soğan tarlasını hasat yapmadan sürdü. Erkenci soğan olarak bilinen ve Adana ile Hatay/Reyhanlı bölgesinde üretilen soğan fiyatı tarlada 40-50 kuruşa kadar düştü.

10 bin dönüm tarlada erkenci soğan üretiminin yapıldığı Reyhanlı’da, üretici köylü bir bir tarlasını hasat yapmadan sürüyor. Kışlık soğan üretimi yapan ve hasada temmuzda başlayacak olan Türkiye’nin en büyük soğan üreticisi ili Amasya’da ise üretici karamsar. Reyhanlı'da çiftçi, “Ekonomi kötü, ihracat yok. İç piyasaya fazla geliyor. Stok bayağı fazla. İstanbul’dan değil de buradan görmek lazım. Şu anda burada çiftçi kan ağlıyor” derken Amasyalı çiftçi, “İşin açığı, böyle giderse ekecek kimse kalmayacak 3-5 yıla. En son sırtımızdaki ceketi de satarız, ondan sonra ithal edilir. Buğday, mısır gibi olur, soğan da ithal edilir” dedi.

TONLARCA SOĞAN "ÇÖP" OLUYOR

Reyhanlı’da soğan üretimi yapan Çiftçi Cuma Çetintaş, soğan ektiği 50 dekar arazisini fiyatların üretim maliyetini karşılamaması üzerine hasat yapmadan sürdü. Evrensel’e konuşan Çetintaş, “Bugün başka çiftçi 30 dekar sürdü. Bu yavaş yavaş artarak sürüyor. Soğan şu anda para etmiyor, 40-50 kuruş veriyorlar. Bu, işçilik maliyetini bile karşılamıyor. Üstüne bir de işçilik maliyetini karşılayamayız” dedi.

Geçen sene bir hektarda ürettikleri soğanı 2 bin 500 lira ile 5 bin lira arasına satabildiklerini söyleyen Çetintaş, “Şu anda bize dönüm maliyeti 3 bin 500 lira. Bizden 500 liraya istiyorlar. Giderimiz çok, gelirimiz yok. İşçilik, komisyoncu derken bir daha cepten gidecek” dedi.

ÇİFTÇİ KAN AĞLIYOR

İhracat kısıtı ve tüketimde meydana gelen düşüş nedeniyle soğanın iç piyasaya fazla geldiğini kaydeden Çetintaş şöyle konuştu:

“Ekonomi kötü, ihracat yok. İç piyasaya fazla geliyor. Stok bayağı fazla. İstanbul’dan değil de buradan görmek lazım. Şu anda burada çiftçi kan ağlıyor. İhracatın açılmasını istiyoruz. Şu an Adana’da soğanı sürüyor. Burada artık parça parça ekim yapıyoruz. Mısır, pamuk, fıstık, soğan ekiyoruz. Çiftçi ne ekeceğini şaşırmış durumda. Soğan da para etmeyince böyle oluyor. Ben soğan, fıstık, mısır, pamuk ekiyorum. Birini tutturmaya çalışıyoruz. Türkiye şartlarında ne yapacağımızı bilmiyoruz. Arazimiz var ne ekeceğimizi şaşırdık.”

175 BİN LİRA ZARARDA

Mazot, zirai ilaç ve gübre için bankalara borçlu olduğunu söyleyen Çetintaş, sadece soğandan 175 bin lira zararı olduğunu söyledi. Çetintaş, “Çalışıp kazanıp ödemeye çalışacağım. Sürdüğüm hektara fıstık ekeceğim. Devletten talebimiz ihracatın açılması. Bundan sonrası kurtarılabilir” dedi.

MARKETLERDE FİYAT DÜŞMEDİ

Türkiye’de en çok soğan üretiminin yapıldığı il olan Amasya’da ise çiftçi karamsar. 1 liraya mal ettikleri soğanı devletin 50 kuruşa satın aldığını söyleyen Soğan Üreticisi Ömer Faruk Karaca, “Devlet maliyetinin altında soğan aldı. Üstüne soğanlarımızın yarısı depoda çürüdü. Soğan marketlerde hâlâ 2.5-3 liradan satılıyor. Maalesef onları engellemiyor. İşin açığı, böyle giderse ekecek kimse kalmayacak 3-5 yıla. En son sırtımızdaki ceketi de satarız, ondan sonra ithal edilir. Buğday, mısır gibi olur, soğan da ithal edilir” dedi.

"BÜYÜK PATRONLAR YARATTILAR, DEVLET GARANTİLİ ÜRETİM YAPACAKLAR"

Çiftçinin tamamının ‘son limit’ borçlu duruma geldiğini söyleyen Çetintaş, “Çiftçi traktörünü, tarlasını satsa devlete borcunu zor öder. Büyük patronlar yarattılar, onlar gelecek bizim tarlalarımızı satın alacak. Ondan sonra devlet garantili ekim yapacaklar. Yol gibi, köprü gibi devlet garantili yapacak” ifadeleriyle tepki gösterdi. (İstanbul/EVRENSEL)

"Fındık üreticisi, alan bazlı gelir desteği ödemelerini bekliyor"

Son 23 ayın en yüksek enflasyonu: Nisan ayında yüzde 17,14'e yükseldi