04 Mayıs 2021 12:50

"Dünyanın eczanesi" Hindistan nefes alamıyor

Önemli bir ilaç ve aşı üretim merkezi olan Hindistan'da hükümet bilime kulak tıkadı ve ülkeyi nefessiz bıraktı. Sosyal medya “acil oksijen” talepleriyle dolu. Aralarında bizzat hastaneler de var.

Fotoğraf: AA

DÜNYA

Paylaş

Elif GÖRGÜ
İstanbul

“Neredeyse her saat başı ‘başınız sağ olsun’ mesajı yazıyorum. Bu rakamlar bizi insanlıktan çıkaracak”. Facebook’ta böyle yazmış Hindistanlı Yazar ve Gazeteci Amandeep Sandhu.

Haksız değil. Hindistan’da aktif hasta sayısı 20 milyonu geçmiş durumda. Bu sayıya her gün yüz binlercesi ekleniyor. Yine her gün binlerce insan ölüyor. Krematoryumların yetmediği ve cesetleri yakmak için otoparkların dahi kullanıldığı, geçen hafta basına yansımıştı. Bazı yerlerde ölüleriyle vedalaşmak isteyenler bilet alıp sıraya girmek zorunda kalıyorlar.

Ve daha da kötüsü Hindistan’ın oksijeni bitiyor!

Tıbbi oksijen bulunamadığı için ölümlerin arttığına dair haberler geliyor. Pazartesi akşamı iki hastanede 24 kişinin oksijen yetersizliğinden öldüğü ileri sürüldü.

Ülkeyi boğan politikaların sahibi merkezi iktidardaki Hindu milliyetçisi hükümetin Başbakanı Naredna Modi olarak görülüyor. Türkiye’den alışık olduğumuz bir tutumla uyarıları dikkate almadı. Önemli bir ilaç ve aşı üretim merkezi olan, “Dünyanın eczanesi” denilen Hindistan, bilime kulak tıkadı, kapitalist ve milliyetçi politikaların müttefikliğinde halkın ihtiyaçlarına karşı kazılan siper, bir büyük toplu mezara dönüştü ve artık ülke nefes alamıyor. Sosyal medya “acil oksijen” talepleriyle dolu. Aralarında bizzat hastaneler de var.

13 muhalefet partisi lideri kısa bir ortak açıklama yayımlayarak hükümete seslendi.

Açıklamada acil oksijen tedariki talep ediliyor: “Ülkemizde salgın kontrol edilemeyen bir yükseliş döneminde. Merkezi hükümeti, ülke çapındaki tüm hastanelere ve sağlık merkezlerine kesintisiz oksijen tedariki akışını sağlamaya ve tüm dikkatleri bu konu üzerine yoğunlaştırmaya çağırıyoruz. Merkezi hükümeti ülke çapında derhal ücretsiz bir toplu aşılama programı başlatmaya çağırıyoruz. Aşılama programı için ayrılan 35 milyar rupilik bütçe bunun için kullanılmalıdır”.

Hindistan'da oksijen sırası bekleyen insanlar. — Fotoğraf: AA

SOSYAL MEDYADA OKSİJEN ÇIĞLIĞI

Twitter’da nereden oksijen bulunabileceğine dair listeler elden ele dolaşıyor. Acil oksijen talep eden mesajlar ise artıyor. Dün akşam gönderilen bir mesajda, “Delhi, Triton hastanesinde yaklaşık bir saatlik oksijen kaldı. Kovid dışı bir çocuk hastanesidir ve oksijen kullanan en az 10, ventilatör desteği alan 6 çocuk var” deniyor ve iletişim bilgileri veriliyor.

Triton hospital in Nehru Enclave, Delhi, has just about one hour of Oxygen left. It is a non-Covid children's hospital and has atleast 10 children who are on Oxygen and 6 who are on ventilator support. Please help. Contact Dr. Deepali Gupta 8860747416
Verified at 9:20
— gurpriya singh (@gurpriyasingh) May 3, 2021

2 Mayıs tarihli bir mesaj doğrudan bir hastanenin resmi hesabından yayımlanıyor:

“Yaklaşık 3 saatlik oksijenimiz kaldı. @inoxairproducts (şirket) bugün için planlanan siparişi erteledi. Oksijen alan 150 hastamız var, 70’i yoğun bakımda.”

We are left with around 3 hours of oxygen. @inoxairproducts has delayed scheduled supply for today. Please help with SOS top up. We have 150 patients on Oxygen out of which 70 are in the ICU. #OxygenEmergency #OxygenShortage @CMODelhi @raghav_chadha @TheRahulMehra
— Jaipur Golden Hospital (@JaipurGolden) May 2, 2021

Bir başkası isyan ederek soruyor: “Ajmer'deki büyük özel hastanelerden biri, oksijen azlığı nedeniyle hasta yakınlarından hastalarını yarın saat 10'dan önce başka hastanelere götürmelerini istedi. Neden bu kadar çaresiziz?

#OxygenCrisis
One of the big private hospitals in #Ajmer has asked patients' attendants to take their patients to other hospitals before tomorrow 10 am due to #shortage of #oxygen Why we are so helpless? @PMOIndia @RajGovOfficial @RajCMO @RaghusharmaINC @CMHelpdesk
— Kirti Pathak AAP (@kirtispathak) May 3, 2021

Soruya net bir cevabı dün yazılı bir açıklama yapan Devrimci Demokrasi örgütü vermiş:

“Yaklaşan felakete hazırlanmak yerine, Modi hükümeti muhalefet partileri yönetiminde bulunan eyaletlerin siyasi fethiyle meşguldü. Bu, birçok eyalette son derece çekişmeli seçimler ve kitlesel seçim mitingleri, seçim şiddeti vb. ile sonuçlandı. Üçüncü dalga başladıktan sonra Kumbh Mela adlı Hindu dini festivaline milyonlarca insanın bir araya gelmesine izin vererek dini tutkulara yönelmeye çalıştı. Sağlık önlemleri önemsenmeden büyük toplantılara izin verdi.”

Açıklamada 2020’deki ilk dalgada milyonlarca şehirli yoksul ve orta sınıf Hindistanlının işsizlikle yüz yüze kaldığı hatırlatılarak, ekonominin kötüleştiği gerekçesiyle kapitalistlerin taleplerinin yerine getirildiğine vurgu yapılıyor: “Pandeminin ilk yılında zaten süper kâr elde eden kapitalistlerin çıkarına yatırımları ve kârları artırmak için emeği, çiftçileri ve azınlıkları koruyan yasaların işleyişi askıya alındı. Hükümet, uluslararası sermayeyi çekmek için ekonomiyi ve büyüme oranını ‘canlandırmayı’ umuyordu. Bu nedenle, salgının mevcut dalgası kontrolden çıktığında bile tam bir kapanma uygulamaya isteksiz davrandı.”

Açıklamada Modi hükümetinin sağlığa GSYİH’nın yüzde 1,3'ünden daha az para harcadığı ve sağlık sektörünü “kentsel alanlardaki süper zenginlere hizmet veren özel sağlık hizmetleri”ne bıraktığına da işaret ediliyor.

YETERLİ AŞI YAPILABİLECEK Mİ?

Hindistan hükümeti, Kovid-19’un tedavisinde kullanılabilecek sağlık malzemeleri üzerindeki gümrük vergisini kaldırdığını açıkladı. Buna Remdesivir enjeksiyonu, tıbbi oksijen ve Kovid-19 aşıları da dahil. Ancak 1,4 milyar nüfuslu ülkenin yeteri kadar aşı bulup bulamayacağı hâlâ tartışma konusu.

Modi hükümeti 1 Mayıs itibariyle 18 yaş üstü yetişkin herkesin aşılanmasına başlanacağını duyurmuştu. Ancak en az 15 eyalet “aşı yetersizliği” nedeniyle bu programı erteledi.

İngiliz AstraZeneca’nın aşısı Covishield ve Bharat Biotech şirketinin yerli aşısı Covaxin’i üreten Hindistan’da şu anda sadece 159 milyon insan aşılanmış durumda. Bu sayı nüfusa oranla oldukça az.

Aşılar Hindistan Serum Enstitüsü (SII) tarafından üretiliyor. Dünyanın en büyük aşı üreticisi olan şirketin CEO’su Adar Poonawalla, “isimsiz tehditler nedeniyle” gittiğini açıkladığı İngiltere’de, The Times gazetesine konuştu. Hindistan’da bakanlar, iş adamları gibi nüfuzlu kişilerin Kovid-19 aşısının üretiminde artış talep eden “agresif” telefon görüşmelerinden bahsetti.

"YETERLİ AŞI ÜRETİMİ AYLAR ALABİLİR"

Adar Poonawalla, Financial Times’ta (FT) pazar günü yayımlanan röportajında, Narendra Modi hükümetinin sadece 21 milyon doz aşı siparişi verdiği ve mart ayında ikinci dalga vurana kadar başka sipariş olmadığı bilgisini verdi. Ayrıca Hindistan’ın ihtiyacı olan aşının üretilmesinin “aylarca” sürebileceğini belirtti. Temmuz ayında üretimin 100 milyon doza çıkabileceğini söyledi. Neden İngiltere'de olduğu konusunda FT’ye farklı konuşan Poonawalla, bu kez de iş için burada olduğunu ve önümüzdeki hafta Hindistan’a geri döneceğini belirtti .

Poonawalla pazartesi akşamı Twitter hesabından “yanlış anlaşılmaları” düzeltmek için bir açıklama yayımladı. “Aşı üretimi özel bir süreçtir, bu nedenle üretimi bir gecede artırmak mümkün değildir. Ayrıca şunu anlamalıyız ki Hindistan’ın nüfusu devasa ve tüm yetişkinler için yeterli dozu üretmek kolay bir görev değil. En gelişmiş ülkeler ve şirketler dahi göreceli daha küçük nüfuslar için zorluk çekiyorlar” dedi.

Amongst multiple reports it is important that correct information be shared with the public. pic.twitter.com/nzyOZwVBxH
— Adar Poonawalla (@adarpoonawalla) May 3, 2021

Poonawalla, önceki açıklamasının aksine bu kez hükümetin 260 milyon doz aşı sipariş ettiğini söyledi ve hükümeti övmeyi de unutmadı: “Geçtiğimiz nisan ayından bu yana Hindistan Hükümetiyle yakın çalışıyoruz. Bilimsel, yasal ya da finansal her türlü desteği gördük.”

Hindistan, son olarak Rusya’dan 200 bin doz kadar Sputnik V aşısı satın aldı ve 1 Mayıs’ta bu aşılar yapılmaya başlandı.

Happy to share that the first batch of the #SputnikV vaccine delivered in Hyderabad! As #RussiaIndia continue dedicated joint efforts to combat the #COVID19, this move is especially important to support the Indian Government’s endeavors to mitigate deadly 2nd wave & save lives. pic.twitter.com/0zY0bTTOKl
— Nikolay Kudashev (@NKudashev) May 1, 2021

Rus aşısının Hindistan’da üretimi de planlanıyor.

İKTİDAR PARTİSİ 5 EYALET SEÇİMİNİN 4’ÜNDE KAYBETTİ

Salgın konusundaki tüm uyarılara kulak tıkayan Hindistan Başbakanı Narendra Modi’nin partisi Bharatiya Janata’nın (BJP), geçtiğimiz pazar beş eyalette gerçekleşen seçimlerde sadece bir eyaleti kazanabilmesi de kimseyi şaşırtmadı.

Seçim kampanyası boyunca 20 konuşma yaptığı ve basındaki yorumlara bakılırsa varını yoğunu koyduğu, ülkenin en kalabalık dördüncü eyaleti Batı Bengal’i de geçtiğimiz pazar netleşen sonuçlara göre yine kazamadı. Bu arada eyalette mart başında günlük 250 olan yeni vaka sayısı bugün günde 17 bin yeni vakaya kadar yükselmiş durumda. Bunda, Modi’nin 20 seçim mitinginin de etkisi olduğu düşünülüyor. Modi, ancak 22 Nisan’da, artık ülke genelindeki vaka sayısı günlük 350 bine ulaştığında seçim mitinglerini iptal etti.

Öte yandan eyaleti üçüncü kez Mamata Banerjee liderliğindeki Trinamool Kongre Partisi (TMC) kazandı. Parti 292 sandalyeden 213’ünü aldı. TMC, 1997 yılında Kongre Parti’sinden ayrılarak kuruldu. TMC, anti komünist ve milliyetçi bir parti olarak tanınıyor. Banerjee, Hindistan’daki tek kadın eyalet başbakanı ve 2011’den beri Batı Bengal’i yönetiyor. Batı Bengal, 2011 öncesi 34 yıl boyunca Hindistan Komünist Partisi (Marksist)- CPI(M) liderliğindeki Sol Cephe tarafından yönetilmişti.

TAMİL NADU EYALETİNİ STALİN YÖNETECEK

Bu arada Tamil Nadu eyaletinde M.K Stalin liderliğinde Dravida İlerleme Federasyonu Partisi (DMK) kazandı. Araya küçük bir detay sıkıştıralım; annesi, onu doğurduktan 4 gün sonra yaşamını yitiren Sovyet Lider Stalin’in ölümü üzerine oğluna bu ismi vermiş. Liderliğini yürüttüğü parti ise sosyal demokrat bir parti olarak biliniyor.

Tamil Nadu eyaletinde, BJP ile ittifak yapan uzun isimli “Tüm Hindistan Anna Dravida Munnetra Kazhagam”ı (AIADMK) ikinci parti olabildi.

BJP, zaten kazanmayı beklenmediği Kerela eyalet meclisinde sahip olduğu tek sandalyeyi de kaybetti. Kerela’da Hindistan Komünist Partisi (M) önderliğindeki Sol Demokratik Cephe iktidardaki yerini korudu. Puduçeri Birlik Toprağı’nda Tüm Hindistan NR Kongresi (AINRC) mecliste çoğunluğu elde etti.

BJP ise Assam eyaletinde başarılı olabildi.

Federal bir cumhuriyet olan Hindistan’da 28 eyalet ve 8 “birlik toprağı” bulunuyor. Eyaletler kendi hükümetleri tarafından yönetilirken, birlik toprakları merkezi hükümetin atadığı valilerce yönetiliyor. Sadece Puduçeri ve Delhi, birlik toprağı olmalarına rağmen kabineye ve seçilmiş meclise sahipler.