HDP, Dersim Katliamı için online anma programı düzenledi

Halkların Demokratik Partisi (HDP) Dersim Katliamı’nın yıl dönümünde online düzenlediği programla anma gerçekleştirdi. HDP Parti Meclisi (PM) Üyesi Nesimi Aday’ın moderatörlüğünde gerçekleşen programa, HDP Milletvekilleri Alican Önlü ve Kemal Bülbül’ün yanı sıra, tarihçi yazar Dr. Sedat Ulugana, Avrupa Alevi Birlikleri Konfederasyonu (AABK) Onursal Başkanı Turgut Öker, HDP Dersim İl Eşbaşkanı Nurşat Yeşil ile sanatçılar Ali Baran, Fadıl Öztürk, Gulê Mayêra ve Doğan Çelik katıldı.

HDP Dersim Milletvekili Alican Önlü, programa Dersim’in Nazimiye ilçesine bağlı Civirak (Sarıyayla) Köyü’nden bağlandı. Dersim Tertelesi’nin sadece iki yıllık bir süreç olmadığını belirten Önlü, “Şuanda bulunduğum yerde önümde karakol var, ezan okunuyor. Tertele her türlü devam ediyor. Dersim inancına, diline, kültürüne, doğasına dönük tertele günümüzde devam ediyor. Bunun önüne geçmemiz gerekiyor” dedi.

"İLK KATLEDİLEN TÜRKMENLERDİR"

Ardından söz alan HDP Antalya Milletvekili Kemal Bülbül, “Türkiye’de şu anda tek din, tek devlet, tek millet diye tek tek sıralanan tekçiliğin finalinden birisidir Dersim. Fakat öncesinde şu var. Tarih araştırmacıları ve siyasetçiler şu hakikati dikkate almalı. Selçuklu, Osmanlı ve Cumhuriyet tarihi boyunca susturulan ve yok edilmeye çalışılan halklardan birisi Türkmen halkı. Selçuklu ve Osmanlı’da ilk katledilen Türkmen halkıdır. Türkmen halkının akabinde Rumlar, Süryaniler, Ermeniler ve akabinde de Kürt halkı katliama tabi tutulmuştur. Tabii bu kronoloji süresince Alevi toplumu her zaman hedef durumundadır ve katledilmiştir” diye belirtti.

"TUNCELİ KANUNU YÜRÜRLÜKTE"

Dersim Katliamı öncesinde Koçgiri’de katledilenlerin Kürt halkı ve Alevi toplumu olduğunu belirten Bülbül devamla, “Koçgiri’de o zaman hala ocak sistemi vardır. Osmanlı ocak sistemini dağıtmak için çok büyük oyunlar katliamlar yapmış. Dersim’de de birçok ocağımız var. Bunların da katliama tabi tutulduğunu görüyoruz. Dersim soykırımı, etnik olarak Kürt halkına inançsal olarak Alevi toplumuna uygulanan sistematik bir soykırım olup buradan tek kimlik yaratılmak istenmiştir. Kasım 1925’te çıkarılan ‘Tunceli Kanunu’ da bununla alakalıdır. Dersim katliamı bitmemiştir. Bugün Dersim’de kuşatmayla, barajla, yasak bölgelerle doğaya müdahaleyle, insanları sürgüne tabi tutmayla, dile inanca müdahale etmeyle devam etmektedir. Tunceli Kanunu hala yürürlüktedir ve bugün tüm Kürdistan Tunceli kanunuyla yönetilmektedir” ifadelerini kullandı.

"DERSİM CANLI BİR KİTAP"

Dersimlilere de seslenen Bülbül son olarak şöyle konuştu: “Sevgili Dersimliler dünyanın neresinde olursanız olun, inancınıza, dininize, kültürünüze, dilinize, tarihinize sahip çıkın. İnancınızı kitaplardan öğrenmek yerine canlı bir kitap olan Dersim’e gidin. Dersim’de ağacın, suyun, doğanın her şeyin bir dili var. Dersim’de yapılan katliam dünya insanlığına karşı işlenen bir suçtur. Bu işlenen suçu biz dünyaya anlatamadık. Acıyı yaşamak elbette ki insanı olgunlaştırır ama acıdan bir düşünce, felsefe, ideoloji çıkarmak ki, hakikat uğruna can baş gidenler bu ideolojinin yolunu ve taşlarını örmüşlerdir. Bu yolu ve taşları görerek buna yaklaşmak lazım.”

"TEK ŞANSIMIZ BİR ARADA YAŞAMAK"

Ardından söz alan AABK Onursal Başkanı Turgut Öker de, “Bugün sembolik de olsa anma yapmak çok önemli. Bizim topraklarımızı kana bulayan bu faşist, tekçi zihniyet karşısında tüm farklı dillerin, kültürlerin bir arada yaşaması tek şansımız. HDP’nin bunu gündemine alması önemli bir ısrar. Umuyorum en azından pandemi koşullarından dolayı bu yıl yerine getiremediğimiz planlamamızı önümüzdeki yıl yerine getiririz. Katliamda yaşamını yitirenleri saygı ile anıyorum” dedi.

"DERSİM’DE YAŞAM HER ZAMAN VAR OLACAK"

Kapanış konuşmasını yapan Nesimi Aday ise, “Osmanlıların bir sözüdür; ‘dersime sefer olur zafer olunmaz’ diye. Evet bu seferler defalarca yapılmıştır ama başarıya ulaşamamıştır. Soykırım da yapsalar, önderlerini de yok etseler orada o yaşam her zaman var olacaktır. Çünkü Dersim taşıyla toprağıyla bir rıza şehridir. Kendi ekosistemiyle barış içinde yaşadığı sürece oranın bertaraf olması kolay kolay gerçekleşmeyecektir. Buradan bir kes daha seslenelim, bu rıza şehri toprağından elinizi çekin” şeklinde konuştu.

Program Aday’ın konuşmasının ardından son buldu.

(MA)

Dersim Katliamı'nın üzerinden 84 yıl geçti | "Barıştan yana bir tutum alınmalı"

Dersim Katliamı'nın 84. yıl dönümünde siyasi partilerden ve kurumlardan tepki

Dilenmemiş bir özür, yüzleşilmemiş bir geçmiş: Dersim 1937-1938*

Helin Evrim Sommer: Nazi Almanyası'nın Dersim Katliamı'ndaki rolünü netleştirin