Türkiye'de Kovid-19 aşılaması ve tedarikinde son durum ne?
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın "100 milyon doz aşının hepsi mayıs sonuna kadar elimizde olacak ve 50 milyon kişinin aşısı tamamlanacak" açıklamasından ne kadar uzaktayız?
Fotoğraf: DHA
26 Mart 2021: Sağlık Bakanı Fahrettin Koca: “Planlarımıza göre, 100 milyon doz aşının hepsi mayıs sonuna kadar elimizde olacak. Ve 50 milyon kişinin aşısı tamamlanacak.”
6 Mayıs 2021: Gelen aşı sayısı 30 milyon. 24 milyon 509 bin doz Covid-19 aşısı yapıldı.
Türkiye koronavirüs salgınına karşı aşılama çalışmalarına 14 Ocak'ta başladı. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın aşıların ne kadar ve ne zaman geleceğine dair farklı farklı açıklamaları oldu.
2021 Şubat ayı sonuna kadar 50 milyon doz aşı Türkiye’ye gelecekti, 10 Şubat’ta gelen aşı miktarının 15 milyon doz olduğu açıklandı. “Nisan, en geç mayıs ayı sonuna kadar 105 milyon doz aşıya erişeceğimizi biliyoruz” denildi, 6 Mayıs’a kadar gelen aşı miktarı 30 milyon 500 bin doz oldu. (26 milyon doz Sinovac, 4,5 milyon doz da BioNTech aşısı)
Öte yandan “Biz gerektiğinde 1,5 milyona kadar hatta 2 milyon olabilir aşı yapılabilir sağlık sistemi potansiyeline sahibiz” diye övünülse de günlük ortalama 300 bin doz aşı yapılıyor. Koca, en geç mayıs ayına kadar 52,5 milyonun aşılanmış duruma gelmesini bekliyordu ancak sadece 14 gün sonra yaptığı açıklamayla 50 milyonluk kısmın aşılanmasını sonbahara öteledi. 5 Mayıs’a geldiğimizde ise yapılan aşı sayısı 24 milyon 509 bin (ilk doz: 14 milyon 406 bin 917, ikinci doz: 10 milyon 102 bin 806)
BAKAN KOCA HANGİ TARİHTE, NE DEDİ?
Koca, 5 Mayıs’ta Türkiye’nin 100 milyon doz Sinovac ile, 90 milyon doz Biontech ile, 50 milyon doz da Sputnik ile anlaşma imzaladığını açıkladı. Koca’nın daha öncesinde geleceğini duyurduğu ve önemli bir kısmı gerçekleşmeyen aşı miktarları şöyle:
18 Kasım 2020: Çin aşısı ile ilgili aralık ayında en az 10 milyon gibi bir aşıyı alabilir olacağız.
26 Kasım: Çin menşeli inaktif aşı adayından aralık, ocak ve şubatta toplam 50 milyon doz satın almak üzere sözleşme imzalandı.
1 Aralık: Aralık ayında en az 10 milyon, ama muhtemelen 20 milyon gibi temin etmiş olacağız. Ocak ayında 20 milyon, şubat ayında 10 milyon.
19 Aralık: İlk gelecek parti aralık ve ocak ayı için 20'şer milyon toplam 40 milyondu. Şubat ayı için 10 milyon. 20 milyonun ilk 3 milyonu gelmiş olacak önümüzdeki günlerde.
25 Aralık: (Biontech) Mart sonuna kadar 4,5 milyon doz aşı ülkemize teslim edilecektir.
30 Aralık 2020’de Sinovac aşıların 3 milyon dozluk ilk bölümü Ankara'ya ulaştı. 13 Ocak 2021’de ilk koronavirüs aşısı Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’ya yapıldı. 29 Ocak’ta yapılan açıklamada İnaktif aşıların 10 milyon dozluk 2. sevkiyatının birinci bölümü (6,5 milyon doz) Türkiye’ye ulaştı. 10 Şubat’ta Bakan Koca “Ülkemiz yaklaşık 15 milyon doz aşıyı temin etti ve toplamda 100 milyon dozdan fazla aşı için anlaşmalarını tamamladı” açıklaması yaptı.
EN GEÇ MAYIS SONUNA DENİLDİ SONBAHARA KALDI
25 Şubat 2021: Toplamda baktığımızda 52,5 milyon insanımız, 20 yaşın üzerinde herkesi yapabilir duruma gelmiş olacağız. Ne zamana kadar? En geç mayıs ayına kadar bitirmek istiyoruz, hazirana gelmeden bu sayıyı yakalamak istiyoruz”
11 Mart: Planladığımız şekilde nüfusumuzun 50 milyonluk kısmının aşısını sonbahardan önce yaparsak salgın üzerimizde ağır bir baskı olmaktan çıkacak.
24 Mart: “700 bin dozdan fazla Biontech aşısı daha ülkemize ulaştı. Böylece yaklaşık 1,4 milyon doz kullanıma hazır aşı ulaşmış oldu”
25 Mart: “Mayıs ayı sonuna kadar 100 milyon doz aşı gelecek! Bunun şu ana kadar gelen kısmı 18 milyon dozun üzerinde. Aşının 14 milyon dozu uygulandı. 10 milyon doza tekabül eden, “bulk” haldeki aşı ise elimize bugün ulaştı. 100 milyon dozla, 50 milyon kişinin aşısını yapmış olacağız.”
12 Nisan: Türkiye'ye bugüne kadar 26 milyon doz Sinovac, 4,5 milyon doz da BioNTech aşısı geldiği açıklandı. Bakan Koca, “Haziran'da 30 milyon Biontech aşısı gelmesini bekliyoruz” dedi.
28 Nisan: “Türkiye, Sputnik V aşısından 6 ay içinde 50 milyon doz almak üzere anlaşmayı imzaladı. İlk sevkiyat mayıs ayı içinde gerçekleşecek”
“Haziran ayı ile birlikte Biontech aşısının da teslim alınan miktarı 30 milyon dozu geçmiş olacak.”
“Aşı tedariki önümüzdeki 2 ay için güçleşiyor ancak sonrasında aşı bolluğu yaşanması bekleniyor.”
30 Nisan: “Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumumuz yaptığı inceleme ve değerlendirmeler sonunda Sputnik V aşısının acil kullanımına onay vermiştir”
"Erken dönemde nisan ayı sonunu itibariyle 100 milyon aşının (Sinovac) gelmesi gerekiyordu. Üretilen ülke öncelikle kendi vatandaşlarına uygulamak istedi, sözleşme gereği olan bu aşı miktarı gelmemiş oldu."
3 Mayıs: “Biontech aşısı Haziran ayı sonuna kadar 30 milyon doz olarak ülkemize teslim edilmiş olacak. Toplam 90 milyon doza ulaşacak.”
5 Mayıs: Şu anda Türkiye; 100 milyon doz Sinovac ile, 90 milyon doz Biontech ve 50 milyon doz da Sputnik ile anlaşma imzalamış durumdadır. Yaklaşık nüfusumuzun 3 katı kadarlık doz aşı için anlaşmalar imzalanmıştır.
Bugüne dek 30 milyon 500 bin aşı getirebilen Türkiye’nin söz konusu 240 milyon doz aşıyı ne zaman ve nasıl getireceği belirsizliğini koruyor. (İstanbul/EVRENSEL)