Turizm işçileri: ‘Sermaye’ olarak görülüyoruz, perişanız

Hasan ALKAN
Antalya

AKP iktidarının turizm geliri için hazırladığı ve turizm işçileri için hazırlanan, “Eğlen! Aşılandım” yazılı maske turizm işçilerinin tepkisini çekti. Pandemi aylarında işsiz kalan turizm işçileri kısa çalışma ödeneğinden dahi yararlanamazken, hükümet aileleriyle birlikte milyonlara destek vermedi. Hükümete tepkisi artan turizm işçileri, “Turizm geliri için onurumuz kırıldı. Hükümet turizm işçilerini sermaye olarak görüyor” dedi.Antalya’daki turizm işçileri ile yaşadıkları sorunları konuştuk.

Pandemi öncesi bir restoranda müdür olarak çalışan İsmail Koplay, pandemi nedeniyle çöküş yaşanan turizmde gelirsiz kalanlardan. Bir yıldır işsiz olmasına rağmen kısa çalışma ödeneğinden dahi yararlanamayan Koplay, Turizm Bakanlığının yayımladığı videoyu ‘ihanet’ olarak değerlendiriyor. Koplay, “Bizim üstümüzden bu şekilde oyunlar oynuyorlar. 1 yıldır cebimden yiyorum. Emeklilikte yaşa takılanlardanım. Sigortam dolduğu halde yaşı bekliyorum” dedi. Koplay, İşsiz ve gelirsiz olmasına rağmen bir de kendisine genel sağlık sigorta borcu çıkarıldığını söyledi.

Koplay hükümete şu sözlerle tepki gösterdi: “İşsizlik fonundaki parayı bizlere değil, patronlara veriyorlar. Patron da canının istediğini işe çağırıyor. Turizm Bakanı da kendi otellerinin geliri için bizim üstümüzden her türlü oyunu çeviriyor. Burada aç kalıyoruz. Bu yüzden yurt dışında gemide çalışıyordum ama bir senedir gidemedim.”

Bir otelde kat şefi olarak görev yapan bir kadın işçi ise kısa çalışma ödeneği alabilen ‘şanslı’ turizm emekçilerinden. 1.5 aydır çalışmadığını ve temmuz ayına kadar çalışamayacağını söyleyen işçi, “Eski çalışan olduğumuz için bizleri gönderdiler, yeni personele öncelik verildi. Onlar çalışıyor. Şaka gibi bir durum. Bizleri düşünen mi var? Biz turizm emekçilerini düşünseler baştan doğru düzgün önlem alırlardı. Bizleri eve turizm düzelsin diye tıktılar ama yok. Rusya vatandaşını göndermiyor. Gelenler de önceden rezervasyon yaptıranlar. Turisti getirebilmek için bizleri ne hale koyuyorlar, ama bittik artık” dedi.

Eşinin emekli maaşı ile geçindiklerini söyleyen kadın işçi, “Emekli maaşı olmasa açız. Bizleri yine düşünmüyorlar. Geçen yıl da aynısını yaptılar, kapattılar sonra turizm canlansın diye her tarafı açtılar olan bize oldu. Az işçi ile sezonu bizlere tamamlattılar, turistler maskesiz dolaştı; bizler maske dezenfektan kullanmaktan perişan olduk. Bu yıl da bizleri böylemi dolaştıracaklar şaka gibi!” ifadelerini kullandı.

"SONBAHARDA KAPININ ÖNÜNE KONULACAĞIZ"

Turizm İşçisi İshak, “Göstermelik önlem ve tedbirlerle buraya kadar geldik. Hükümet turizm işçilerini sermaye olarak görüyor” dedi. Turizm sezonu öncesine kadar hükümetin kendilerini düşünmediğini söyleyen İshak, “Bize bugün iyi bakmak zorunda kaldılar çünkü her şeyin garantisi biz olacağız. Turizm işçilerinin sağlığı da, geleceği de her zaman ipin ucunda bugün para geleceği için iyiyiz ama eylül, ekim ayında herkesi tekrar kapının önüne koyacaklar” dedi.

Çalıştığı otelin ise şu an kapalı olduğunu söyleyen İshak, “Otelin açılıp açılmayacağı belli değil. İşçilerin çoğu aşılanmadı, şimdi aşılansam ikinci dozu olduğumda sezon ortası olacak. Doğal olarak bir anlamı olmuyor. Düne kadar bizi düşünmeyenler bugün iyi bakmak zorunda çünkü her şeyin garantisi biz olacağız, ondan dolayı da bu tip açıklamalar videolar beni şaşırtmıyor” ifadelerini kullandı.

"ONURUMUZ KIRILDI"

Bir otelde ‘Housekeeping’ (temizlik görevlisi) olarak çalışan Leyla Berber, yayımlanan video  nedeniyle turizm işçilerinin onurunun kırıldığını söyledi. “Burada çalışan işçilerin canı yurt dışından gelenlerden daha mı değersiz” diye soran Berber, “Sırf para gelecek diye insanları bu gibi onur kırıcı duruma düşürmeye kimsenin hakkı yok. 1 yıldır insanlar işsiz, kısa çalışma ödeneğinden faydalanan kaç kişi var” diye konuştu.

KISA ÇALIŞMA ÖDENEĞİ BİLE YOK

Patronlara sürekli teşvik paketleri açıklandığını anımsatan Berber, “Biz işçilere sürekli engeller çıkarılıyor. Sigorta günün dolmadıysa kısa çalışma ödeneğinden bile faydalanamıyorsun. Keşke işçilerin sağlığı ve nasıl yaşayacaklarına dair mücadele edilseydi. Bugün para gelmeyince hemen işçilerin sağlığını düşündüklerini ifade ediyorlar. Bu video ile de bizim sağlığımız değil, turistlerin sağlığını ne kadar düşündüklerini bir kez daha gösterdiler” dedi.

KİMİ İNŞAATTA İŞÇİ OLDU, KİMİ REZİDANSTA KAPICI

Birçok ‘şanslı’ turizm işçisinin geçici günlük işlerde çalışmak zorunda kaldığını söyleyen Berber, “Kimi inşaatlarda işçilik yapıyor, kimi yeni yapılan rezidanslarda aile olarak kapıcılık yapıyor” diye konuştu.