Jeofizik Mühendisi Karabulut’tan İkizdere uyarısı: Daha kuvvetli heyelanlar olabilir!

Eylem NAZLIER
İstanbul

Rize İkizdere’de Cengiz İnşaat için açılan taş ocağı çalışmalarının başladığı İşkencedere Vadisi’nde ağaçların katledilmesi nedeniyle önceki gece heyelan yaşandı.

Konuya ilişkin görüştüğümüz Jeofizik Mühendisi, Deprem Bilimi Doktoru Dr. Savaş Karabulut uyarıda bulundu: "Yarın öğlen başlayacak yağmur yağışı bu durumu arttırabilecek özellikte olabilir! Bu nedenle bir Jeofizik Mühendisi ve aktif heyelanlarda çalışmış bir akademisyen olarak uyarıyorum. Yarın daha kuvvetli bir heyelan yaşanabilir."

"ÇED RAPORUNDA HEYELAN ANALİZİ YAPILMAMIŞTIR"

ÇED Raporunda, “Ayrıca bölgenin jeolojik ve topoğrafik yapısı nedeniyle bazalt ocağı işletmeye müsait olması; maden işletmelerinin ekonomik olabilmesi ve amacına uygun olarak işletilebilmesi için işletmeler malzemenin bulunduğu alanda kurulması gerekliliği nedenleri ile alternatif bir alan arayışına gidilmemiştir” ifadelerini yer aldığını aktaran Karabulut şu hususlara dikkat çekti: "Ancak bölgenin topoğrafyası (Ek-5) incelendiğinde dik yamaçların varlığı bölgede patlatma ve işletme faaliyetleri sırasında ayrışma derecesine bağlı olarak heyelanlara sebep olabilecek düzeydedir. Oysa, tüm bu durumlara karşı raporda bir heyelan analizi yapılmamıştır. Karadeniz coğrafyasının en temel sorunları arasında yoğun yağış ve bu yağış nedeniyle meydana gelen heyelanların yaşandığı gayet iyi bilinmektedir. Mevcut kaya ocağının işletilmeye başlanması durumunda; şantiye alanı veya yakın çevresinde yapılan yapay patlatmalarla birlikte kayaçlardaki kırık ve çatlaklar boyunca ayrışmanın doygunluk seviyesine gelebileceği, mevsimsel yağış koşulları yanında küresel iklim değişikliyle aniden meydana gelen ve bir kastasrofa neden olabilecek ölçekteki yağış durumunun bu yamaçlarda alterasyon derinliğinin tüm bu çalışma kapsamında artması nedeniyle şevlerde yenilmelerin başlaması muhtemel değil, kesinlik arz edeceği düşünelerek mühendislik hesapları yapılmalıdır. Bu noktada hem statik hem de dinamik yükleri merkeze alan heyelan duyarlılık haritalarının oluşturulması elzemdir. Açılması planlanan kaya ocağında bulunan bazaltların özellikle camsı özelliğe sahip olması durumunda ayrışmalarının daha fazla ve hızlı olabileceği durumu söz konusu olacağından, özellikle yoğun yağışlarla birlikte şevlerde ve doğal yamaçlarda kütle hareketlerinin meydana gelmesi durumu da söz konusudur. Bu noktada ÇED raporunda yukarıda ifade edilen bölgenin jeolojik ve topoğrafik yapısının, işletme için müsait olduğu savı, bilimsel temelden uzaktır ve heyelan gibi mühendislik problemlerine (heyelan, kaya düşmesi, göçme, çökme vb) ilişkin ÇED raporunda yapılan bir ölçüm ve hesap olmaması ise şaşırtıcıdır. Kayalarda heyelan analizine girdi olacak RQD, TCR vb, kırık çatlak sisteminin anlaşılmasına yarayacak ölçümlerin var olmadığı raporlarda görülmektedir. Maden sahalarında özelikle bu kapsamda kinematik analizlerin yapılması gerekmektedir."

"SORUMLU SİYASİ İKTİDAR VE PATRON CENGİZ'DİR"

Yarın ve daha sonraki günlerde yağışların olacağını ifade eden Karabulut, "Yağmurun yarın öğlen başlayacağını meteorolojinin sayfasından öğrendiğim ve tüm hafta devam edecek olan bu yağışlarda dikkatli olmakta fayda var! Dün yaşanan şev yenilmesinin özellikle yol için açılan alanın alt kısmında herhangi bir güvenlik önlemi alınmadan açılan bir dik yamaca dönüşmesi nedeniyle daha büyük bir kütlenin yenilmesi yani şevin göçmesi meydana gelebilir. Bu bir olasılıktır. Bu daha doğanın ilk emeklemeleri; hele bir yağmur başlasın o zaman doğa sizin açtığınız o yolları kapatacak... Sadece o bölgede yaşayan İkizdereliler değil, aynı zamanda bir emekçinin burnu kanarsa sorumlusu hâlâ bu projeyi savunan siyasi iktidar ve patron Cengiz’dir" dedi.

İkizdere’de nöbet alanına jandarma baskını: Çadırlar söküldü