SODEV raporu: Gençler daha eğitimli ancak daha yoksul

Sosyal Demokrasi Vakfı (SODEV) tarafından hazırlanan "Gençlik Araştırması Raporu"na göre gençlerin %53,8’i anne ve babasından daha eğitimli olmasına rağmen daha düşük gelire sahip. Gençlerin %51,7’si ekonomik olarak ailesine bağımlı yaşıyor ve yakın geleceğe dair umutlu değil. Konut ve araç sahibi olmak bir tarafa, gençler arasında tatile çıkabilecek maddi yeterliliğinin olduğunu söyleyenlerin oranı sadece %27,8.

Sosyal Demokrasi Vakfı (SODEV) tarafından gerçekleştirilen “Gençlik Araştırması Raporu” ZOOM üzerinden düzenlenen online basın toplantısıyla kamuoyuyla paylaşıldı. Eğitimli gençlerin ekonomik durumlarının tespiti ve beklentilerinin ölçülmesi amacıyla gerçekleştirilen araştırmada, 1.067 ön lisans, lisans ve yüksek lisans mezunu 20-30 yaş arasındaki gençlerle görüşüldü.

Sosyal Demokrasi Vakfı Başkanı Ertan Aksoy, söz konusu araştırmaya ilişkin şu ifadeleri kullandı: “Araştırma özetle, AKP iktidarının öncesindeki Cumhuriyetin önemli başarılarından birisi olan eğitim sayesinde gerçekleştirilebilen sosyal geçişin ortadan kalktığını gösteriyor. Bu araştırmayla, düşük gelirli ailelerin çocuklarının eğitim alması halinde, orta ve üst gelirli ailelere dönüşebilmesinin bir gerçekliğinin kalmadığını görüyoruz. Bunun en temel nedenlerinden birisi yaratılan üniversite popülizmiyle, ihtiyaç fazlası ön lisans ve lisans mezunun verilmesi” dedi.

AİLESİNDEN DAHA EĞİTİMLİ, DAHA DÜŞÜK GELİRİLİ

Araştırmaya katılan gençlerin %53,8’i hem anne hem babasından daha eğitimli olmasına rağmen ebeveynlerinden daha düşük gelire sahip. Her iki ebeveyninden daha eğitimli olup, anne ve babasından daha yüksek gelire sahip olanların oranı %31,4. Eğitim durumu en az bir ebeveyninden daha yüksek olan gençlerin, gelir durumu anne ve babaları ile karşılaştırıldığında, araştırmaya katılanların %53,9’u anne ve babalarından daha düşük gelire sahip.

EĞİTİMLİ GENÇLERDE GELİR DÜZEYİ ALGISI: DÜŞÜK GELİRLİ YA DA ORTA GELİRLİ

Araştırmada, “Sizce eğitimli bir gencin gelir durumu nasıldır?​” sorusuna katılımcıların %39’u “düşük gelirli” yanıtını verirken, %53,3’ü “orta gelirli” demektedir. “Yüksek gelirli” diyenlerin oranı %5,3 ve “zengin” diyenlerin oranı ise sadece %2,3 olmuştur. Cumhur İttifakına oy veren gençler bu soruya %29,1 ile “düşük gelirlidir” yanıtını verirken, Millet İttifakına oy veren gençlerin %50,8’i “düşük gelirlidir” demektedir. Bu soruya yanıt veren kadınların %41,7’si “düşük gelirlidir” yanıtını verirken, erkeklerde bu oran %36,3 seviyesindedir.

GENÇLER EKONOMİK OLARAK BAĞIMSIZLIĞINI KAZANAMIYOR

Raporda, gençlerin ailelerinden ekonomik olarak bağımsızlıklarını kazanamadıklarını görüşü öne çıkıyor. “Ekonomik olarak ailenizden bağımsızlığınızı kazanabildiniz mi?​” sorusuna gençlerin %51,7’si “hayır kazanamadım” yanıtını verirken, %48,3’ü “evet kazanabildim” demekte. Millet İttifakına oy veren gençlerin %61,7’si ekonomik olarak ailemden bağımsızlığımı “kazanamadım” derken, bu oran Cumhur İttifakına oy veren gençlerde %44’e düşüyor. Raporda yer alan verilere göre bu soruya yanıt veren kadınlar, erkeklere göre ailelerinden ekonomik bağımsızlığını kazanma konusunda daha dezavantajlı görünüyor. Kadınların %55,3’ü ekonomik bağımsızlığını kazanamadığını söylerken, bu oran erkeklerde %48’e geriliyor.

"AİLEMİN DAHA İYİ MADDİ İMKANI OLSAYDI DAHA İYİ BİR EĞİTİM ALIRDIM"

Rapordaki sonuçlara göre, gençler “ailemin maddi imkanları daha iyi olsaydı, daha iyi eğitim alabilirdim” görüşünde birleşiyor. Araştırmaya katılanların, %65’i “ailemin maddi imkanları daha iyi olsaydı, daha iyi eğitim alabilirdim” derken, bu görüşe katılmayanların oranı %15,7 seviyesinde kaldı.

Araştırmaya katılan gençlerin %63,9’u, “arkadaşlarım içerisinde benden daha az yetenekli ama aileleri zengin olduğu için daha iyi eğitim alanlar var” derken, bu görüşün aksinde fikir beyan edenlerin oranı sadece %13,1 seviyesinde gerçekleşti.

"AİLEM BENİM YAŞIMDAYKEN DAHA ÇOK KAZANIYORDU"

Araştırma raporundaki en çarpıcı sonuçlardan bir tanesi de gençler kendilerini ailelerinin genç olduğu dönemle kıyasladıklarında ailelerinin daha avantajlı olduğu görüşüne sahip olması. Raporda yer alan sonuçlara göre, “ailemin benim yaşımdayken kazandığından daha az kazanıyorum” diyen gençlerin oranı %57 seviyesindeyken, “ailemin benim yaşımdayken kazandığından daha çok kazanıyorum” diyenlerin oranı ise sadece %23,7.

GENÇLER GELECEĞE DAİR KARAMSAR

Araştırmaya katılan gençler “5 yıl sonra gelirinizin nasıl olacağını düşünüyorsunuz?​” sorusuna büyük ölçüde karamsar cevaplar veriyor. Bu soruya gençlerin sadece %36,5’i “bugünkünden daha iyi olacak” yanıtını verirken, “daha kötü olacak” olacak diyenlerin oranı %26,7 olarak açıklandı. “Bugünkü ile aynı kalacaktır” diyen gençlerin oranı ise %36,8. Millet İttifakına oy veren gençlerde geleceğe dair karamsarlık daha yüksek seviyede. Millet İttifakına oy verdiğini belirten gençlerin sadece %28’i 5 yıl sonra gelirinin daha iyi olacağını düşünürken, bu oran Cumhur İttifakına oy verdiğini belirten gençlerde %40,7’ye yükseliyor.

Araştırmaya katılan gençlerin %48,7’si 5 yıl sonra “giderim gelirimden daha çok olacak” görüşünü paylaşıyor. “Gelirim giderimden daha çok olacak” diyenlerin oranı ise sadece %16,3 seviyesinde kalıyor.

ÇOCUK SAHİBİ OLMAK VE EV GEÇİNDİRMEK İÇİN MADDİ DURUM YETERLİ GÖRÜLMÜYOR

Rapora göre gençler, çocuk sahibi olmak ve çocukları için yeterli eğitim imkanlarının sağlanması konusunda yeterli maddi güce sahip olmadığı görüşünde. Araştırmaya katılan gençlerin, %81’i “sizce bugünkü geliriniz çocuk yapmak ve çocuğunuza yeterli eğitimi sunmak için yeterli midir?​” sorusuna “yeterli değildir” yanıtını veriyor.

Araştırmaya katılan gençler arasında, ailelerinden bağımsız olarak bir ev geçindiremeyeceği görüşü hâkim durumda. “Mevcut geliriniz ile ailenizden bağımsız olarak bir evi geçindirebilir misiniz?​” sorusuna gençlerin %70’i “hayır geçindiremem” diyor. Ailelerinden bağımsız ev geçindirebileceğini düşünen gençlerin oranı ise %30 seviyesinde kalıyor.

MEVCUT GELİRİYLE KONUT ALABİLECEĞİNE İNANANLARIN ORANI SADECE YÜZDE 6,8

Araştırmadaki en çarpıcı sonuçlardan bir tanesi de eğitimli bir gencin elde etmesi düşünülebilecek konut, araç, özel sağlık sigortası sahibi olmak, tatile gidebilmek ve tasarruf edebilmek gibi özelliklerin tamamında tablonun karamsar olması.

Gençlerin %71,2’si tasarruf yapamadığını, %93,8’i mevcut gelirinin konut almak için yeterli olmadığını, %87,7’si araç sahibi olmak için yeterli gelire sahip olmadığını belirtiyor.

Raporda gençlerin, %79,8’i özel sağlık sigortası yaptırmak için yeterli gelir seviyesine sahip olmadığını dile belirtirken, “Sizce mevcut geliriniz tatile gitmek için yeterli midir?​” sorusuna gençlerin %72,2’si “hayır yeterli değildir” diyor.

ÖĞRENCİLİK DÖNEMİNDE ALINAN BORÇLAR BİLE ÖDENEMİYOR

Araştırmada öne çıkan bir diğer çarpıcı sonuç ise, gençlerin sadece %25,2’si “borcum yok” diyor. Borçlu olduğunu dile getiren gençlerin ise, kredi kartı, KYK, ihtiyaç kredisi, konut kredisi ve taşıt kredisi gibi çeşitli borçları var.

Gençler için %43,3 ile kredi karı borcu en büyük borçluluk kalemini oluştururken, %34,2 ile KYK borcu en fazla borçluluğun olduğu ikinci başlık olarak dikkat çekiyor.

SODEV'in "Gençlik Araştırması Raporu"nun tamamına ulaşmak için tıklayın.

(HABER MERKEZİ)

EMEP: Gençlik parasız, bilimsel, demokratik eğitim, güvenli gelecek istiyor

TÜİK'in araştırmasına göre mutlu hisseden gençlerin sayısı azaldı