Turist rehberi binlerce kişi bir buçuk senedir işsiz
“12 binin üzerindeki arkadaşımız ne kendi yaşamını ne de bakmakla yükümlü oldukları ailesini ve çevresinin geçimini 1 buçuk seneden beri gerçekleştirememekte.”
Fotoğraf: Pixabay
Erkan TALİ*
Turist Rehberliği mesleği 19. yüzyılın sonunda bir nizamname ile düzenlenmiştir. 1960’lı yıllardan itibaren profesyonelce yapılmaya devam eden faaliyet, 2012 yılında da “6326 sayılı Turist Rehberliği Meslek Kanunu” ile Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde bir meslek grubu olarak kabul edilmiştir.
Tamamına yakını üniversite mezunu, çoğunlukla da ikinci bir yabancı dili iyi seviyede konuşma yetisine sahip insanlardan oluşur.
Yaklaşık 130 yıllık bir geçmişi olan bu meslek grubu maalesef 2019 yılının aralık ayından itibaren ortaya çıkan Koronavirüs salgınından ve 2020 yılında Pandemiye dönen süreçte çok olumsuz etkilenmiştir. 2021 yılının tamamında da ağırlaşarak devam edecektir. Pandemi döneminin ağır süreci diğer sektörlerde olduğu gibi Turist Rehberliğinde de sert hissedildi. Geçimini bu meslekten sağlayan 12 binin üzerindeki arkadaşımız ne kendi yaşamını ne de bakmakla yükümlü oldukları ailesini ve çevresinin geçimini 1 buçuk seneden beri gerçekleştirememekte. Ki bütünü düşündüğümüzde bu sayı 100 bini geçmektedir.
Burada üzerinde durulması gereken birkaç nokta var. Ülkemizin en önemli döviz girdilerinden biridir turizm, dolayısı ile Turist Rehberliği mesleği. 2019 yılı istatistiklerine bakıldığında ülkemizi ziyaret eden turist sayısı 35 milyonun üzerinde ve bu faaliyetten dolayı bırakılan döviz miktarı yaklaşık 40 milyar doları bulmuştur.
Turizm sadece bu trafikten ibaret değildir. 50’den fazla iş kolu ile temas eden bir sektördür. Tarlasında domatesi üreten çiftçiden hayvansal faaliyetleri ile geçimini sağlayan ailelere ya da transfer araçlarından yedek parçaya kadar birçok işkolu ile iç içe geçmiştir.
Dolayısıyla zincirin bir halkasının kopması diğer iş kollarını da olumsuz etki yapacaktır ve yapıyor.
Biz 12 binin üzerinde sayısı olan profesyonel turist rehberleri bu süreçten çok olumsuz etkilendik. Birçok arkadaşımın dediği gibi Turist Rehberliği bir hobi değildir, yaşamlarını idame etmeye çalıştıkları bir meslek dalıdır. Pandemi sürecini en sert şekilde hisseden meslek kollarından birisidir.
Bugüne kadar devletten yardım alamamış meslek gruplarından da biridir. -10 bin TL altı ay ötelemeli faizli kredi dışında- herhangi bir yardım gerçekleşmemiştir.
2021 Nisan ayı sonu itibari ile turist rehberlerine aşı yaptırma hakkı memnuniyetle karşılansa da vatandaşlarımızın büyük bir kısmının hâlâ aşıya ulaşamamış olması haklı olarak hem sağlık hem de seyahat konusunda kaygılarımızı gidermemiştir.
Diğer yandan ülke yönetiminde bulunan kişilerin yurtdışında yaptıkları açıklamalarda, “Ülkemize gelecek turistlerin sağlıkları çerçevesinde rehberlerin de içinde bulunan turizm çalışanlarının aşılanacağının” söylenmesi bizleri derinden üzdüğü gibi karşı tarafta daha olumsuz bir algı oluşturmuştur.
İşin diğer bir acı tarafı da hayatlarını kaybeden arkadaşlarımızın olması. Peki yapılması gerekenler nelerdir.
Ülkemizde yaşayan herkesin ama herkesin “Aşıya ulaşımı” sağlanmalı. Birçok rehber arkadaşımız iç turizmde aktif rehberlik yapıyor. Hem misafirlerimizin sağlıklı seyahat edebilmeleri hem de istihdam açısından bu çok önemli olacaktır.
Turizm de normal sürece dönene kadar yaşamlarını bu mesleği icra ederek devam eden rehberlerimize hibe dahil olmak üzere ekonomik anlamda yardımlar sağlanmalı. Turizm ve rehberlik mesleği algı üzerine kurulu bir sektördür. Ülkemize dair var olan bu olumsuz algı bir an önce düzeltilmeli, pandeminin yanlış yönetildiği kabul edilmeli ve bir an önce bu sürecin daha iyi yönetilmesi konusunda ki tavsiyeler dikkate alınmalıdır. Her şey çok daha geç olmadan.
* Antalya Rehberler Odası (ARO) ve Muğla Turist Rehberleri Odası (MUTRO) Kurucu üyesi
