ABD Dışişleri Bakanı Blinken Ortadoğuda | ABD çatışmayı çözmek değil yönetmek istiyor

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, İsrail ile Hamas arasında Gazze’de varılan ateşkesi desteklemek gerekçesiyle çıktığı Ortadoğu turunda ilk durağı İsrail oldu.

İsrail ile Hamas arasında 21 Mayıs’ta varılan ateşkesi desteklemek ve Gazze Şeridi'ne insani yardımların ulaştırılması konularının gündemde olacağının açıklandığı tur kapsamında Blinken’ın İsrail, Filistin, Mısır ve Ürdün'de temaslarda bulunacağı açıklanmıştı. Blinken’ın İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ve Dışişleri Bakanı Ashkenazi ile görüştükten sonra Ramallah’a geçerek Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ve Başbakan Muhammed Iştiyye ile bir araya gelmesi bekleniyor.
Ziyaret, Biden yönetiminin İsrail'i Filistinlilere yönelik hak ihlallerinden sorumlu tutması için artan iç baskının yanı sıra ABD'nin İsrail hükümetine verdiği destek ve silah satışına yönelik artan eleştirilerin ortasında gerçekleşti. Ziyaret ABD, İsrail ve bölge basınında geniş yer buldu. 

‘BIDEN YÖNETİMİNİN GERÇEK BİR ÇÖZÜMÜ YOK’

Katar merkezli el Cezire’nin haberinde, Blinken’in Ortadoğu turunun “çatışmayı çözmek değil yönetmek” amaçlı olduğuna dikkat çekilerek, “Biden yönetimi, eleştirmenlerin başarısız olduğunu iddia ettiği on yıllık bir ABD dış politikası kitabına büyük ölçüde bağlı kaldığı” vurgusu yapıldı.
El Cezire’ye konuşan Oklahoma Üniversitesi Ortadoğu Araştırmaları Merkezi Direktörü Joshua Landis de “Blinken ve Biden yönetiminin Filistin-İsrail çatışmasına bir çözümü yok. İmkansız bir görev olarak gördükleri şeyin içine çekilmek istemiyorlar” dedi: “Gazze'deki bir sonraki savaşın başka birinin gözetiminde çıkmasını umuyor. Ve sonra… buna biraz para koyabilir, yeniden inşa etme sözü verebilir, İsrail’i gerçekten aptalca bir şey yapmamaya ikna edebilir, belki yerleşim yerlerini yavaşlatabilir veya en azından daha az görünür hale getirebilir. Yapabileceği tek şey bu: Meseleye yeteri kadar anne tavukluk yapmaya devam etmek, Filistinlilere biraz para sağlamak ve onları dört yıl daha satın almak."
El Cezire analizinde, Biden’ın daha önce de Filistin meselesini öncelikleri arasında görmediğinin işaretini verdiği ve Afganistan ve İran nükleer anlaşma gibi meselelere ağırlık verdiği ancak İsrail’in Gazze’ye saldırılarının ABD Başkanı’nın konuya eğilmeye zorladığı belirtildi. Görüşlerine yer verilen eski bir ABD diplomatı ve Amerikan Üniversitesi’nde uluslararası ilişkiler profesörü olan William Lawrence, Blinken’in gezisi sırasında “barış sürecinden” bahsetmesini beklemediğini söyleyerek “Bir barış süreci hakkındaki anlaşmazlığın kendisi ateşkesi tehdit edebilir” dedi.
Washington’daki Arap Merkezi’nde araştırma ve analiz direktörü olan Imad Harb ise, Blinken’in ziyaretinin olumlu bir adım olduğunu söylese de “Blinken oraya gidiyor, bu, yönetimin meselenin gelişimiyle gerçekten ilgilendiği anlamına geliyor, peki ama hangi temelde? Ne sunacak? Ne önerebilir?​” sorularını yöneltti. Harb’ın görüşü, Filistinlilerin kendi kaderini tayin hakkı ve ulusal hakları gibi temel meselelerin ele alınması gerektiğini yönünde. Ancak Blinken’ın, Netanyahu’ya yapmak istemediği herhangi bir şeyi yapması için baskı uygulayıp uygulamayacağı konusunun ise şüpheli olduğunu vurguluyor. 

‘İSRAİL’İ EN ÇOK KORKUTAN GAZZE VE BATI ŞERİA’NIN BİRLEŞMESİ’

İsrail merkezli Haaretz’de Zvi Bar’el imzasıyla yayımlanan “Hamas’a yönelik yeni bir ABD yaklaşımı hazırlanıyor olabilir” başlıklı analizde ise Biden yönetimi yetkililerinin de yazılmasına katkıda bulundu 2018 tarihli Yeni Amerikan Güvenliği Merkezi raporuna dikkat çekildi: “Brookings Enstitüsü ile birlikte yazılan 2018 raporuna göre, ABD ‘Gazze ve Batı Şeria’nın siyasi ve fiziksel yeniden entegrasyonunu iki devletli bir çözümü teşvik edecek ve iki bölgenin kalıcı olarak ayrılmasını önleyecek şekilde sürdürmelidir’. Ayrıca, ‘Gazze’yi istikrara kavuşturmak, korkunç insani ve ekonomik koşulları ele almak ve Hamas ile İsrail arasında gelecekteki çatışmaları önlemek veya gerekirse kısaltmak’ için de çalışmalıdır.”
Yıllar boyunca İsrail-Filistin çatışmasıyla ilgili yayınlanan binlerce belge ve öneriden biri olduğuna değinilen rapor için, “Bu çalışmanın ABD Başkanı Joe Biden’ın çatışmayı ele alma çabasının temelini oluşturabileceği ortaya çıktı” yorumu yapılan yazıda şu ifadeler de dikkat çekti: 
“İsrail’i El Fetih ile Hamas’ın, Batı Şeria ve Gazze’nin birleşmesinden daha fazla tehdit eden bir hareket yok çünkü onları ayırma stratejisi iki devletli çözümü engelleme amaçlı. Bu bağlamda İsrail, iki devlet çözüm olmamasını sağlamak için bir tür ekonomik normalleşmeyi sürdürmeye, malların transferine izin vermeye ve Gazze Şeridi’ne elektrik arzını artırmaya; kısacası, Hamas’ı bir yönetici güç olarak korumaya isteklidir. Soru, İsrail’in Hamas’a bakışını değiştirmeye, doğrudan veya Mısır üzerinden Gazze’ye yardımları artırmaya ve belki de ‘Gazze Şeridi’ndeki ılımlı unsurlarla’ toplantılar düzenlemeye karar vermesi durumunda ABD yönetimiyle nasıl başa çıkacağıdır. Donald Trump, Taliban’a koşer sertifikası verdikten ve Biden Husileri terör örgütleri listesinden çıkardıktan sonra Beyaz Saray’dan telefon alma sırası Hamas’a gelebilir.”

NY TIMES: HAMAS’A KARŞI ABBAS’A DESTEK

ABD merkezli New York Times’ın “Blinken, İsrail ile Hamas arasındaki ateşkesi güçlendirmeye çalışacak” başlıklı haberinde ise “Uzmanlar, heyetin, bir Amerikan yardım programını yenilemek ve Washington’un Filistinlilerle ana temas noktası olacak Kudüs’te bir konsolosluğu yeniden açma planı gibi atılacak adımları belirleyebileceğini söylediler” denildi: “Pazartesi günü Blinken’ın yola çıkmasından önce gazetecilere konuşan üst düzey bir Dışişleri Bakanlığı yetkilisi, bölgedeki Amerikan diplomatik çabalarının kısmen Filistin Yönetimini (Mahmud Abbas yönetimi kastediliyor) Gazze’ye yeniden entegre etmeye çalışacağının sinyalini verdi. Bu da (Gazze’yi yöneten) Hamas’ın kontrolünü marjinalleştirmeyi gerektirecek ve büyük olasılıkla aralarındaki güç mücadelesini körükleyecek. Yetkili, bu hamlenin Gazze’de daha iyi bir istikrar için gerekli koşulları yaratmaya çalıştığını söyledi.”
Haberde, ayrıca, ziyaretin Abbas’ın çıkarına olduğu vurgusu da yapıldı: “Ziyaret, büyük olasılıkla Batı destekli Filistin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas’a bir destek sağlayacaktır. 22 Mayıs'ta yapılması planlanan ve uzun zamandır beklenen Filistin genel seçimini iptal etmesi ve ardından rakibi Hamas’ın kendisini İsrail’e karşı direnişin lideri ve Kudüs’teki Filistinlinin savunucusu olarak göstermesiyle, zaten sallantıda olan meşruiyeti daha da azalmıştı. Abbas’ın bu ziyareti, otoritesinin gücünü ve etki alanını yeniden savunmak için kullanması bekleniyor.” (DIŞ HABERLER)

İsrail, Gazze'de sığınmacıların kaldığı okula saldırdı 5 Filistinli öldü

Gazze'de can kaybı 44 bin 930'a yükseldi

İsrail Gazze'de 434 günde en az 44 bin 875 Filistinliyi katletti

BMGK, Gazze'de kalıcı ateşkes karar tasarısını kabul etti