TTB’den çocuklara favipiravir uyarısı: Sorumluluk aileye yüklenecek

TTB favipiravirin çocuklarda açılmasına ilişkin yaptığı açıklamada, 14 ay sonra hidroksiklorokinin rehberden çıkarıldığı hatırlattı. Benzer bir sorunun yaşanmaması konusunda uyarıda bulunan TTB Merkez Konsey Üyesi Kazım Doğan Eroğulları, “Yetişkinlerde kullanımın bilimsel dayanakları bu denli cılız bir ilacın pediatrik yaş grubunda ‘Kimi riskli durumlarda parantezi ile aile onamı alınarak uygulanabilir kılınması’ da etik tartışmalar barındıran bir öneridir. Aileler Favipiravir ile sınanacaktır. Onam sorumluğunu aileye yüklemek, ortaya çıkması olası bir sağlık sorununda sorumluluktan kaçınmak anlamını taşıyacaktır” dedi.

TTB Pandemi Çalışma Grubu ‘Covid-19 Tedavisinde İlaç Kullanımı’ adlı Pandemi Bülteni’ni paylaştı. TTB tarafından Covid-19 tedavisine yönelik Sağlık Bakanlığı düzenlemeleri izlenerek toplumu aydınlatma ve gerekli uyarıları yapma sorumluluğu yerine getirilmeye çalışıldığını belirten TTB Merkez Konsey üyesi Kazım Doğan Eroğulları, “Hidroksiklorokin kullanımı ile ilgili ancak 14 ay sonra karşılık bulmuş ve bu ilaç tedavi rehberinden çıkarılmıştı. Bilimsel bilgiye dayanan tedavi rehberi uygulamayan bakanlık şimdi de erişkinlerdeki etkisi daha tartışılmakta olan Favipiravir için çocuklarda kullanma amacıyla yeni bir düzenleme yapmıştır. SARS-CoV-2 virüsünün neden olduğu Covid-19 hastalığı için etkili bir antiviral henüz bulunmamıştır. Klinik öncesi erken çalışmalar ve hayvan deneyleri Favipiravir’in SARS-CoV-2 virüsüne etkili olabileceğini düşündürmüştür. Kanıta dayalı, uluslararası rehberler hafif olgularda herhangi bir tedavi verilmeden, risk faktörleri varsa hasta ile iyi iletişim yakın izlem önermektedir” diye konuştu.

“BAĞIMSIZ BİLİMSEL KURULLAR DEĞERLENDİRMELİ”

Türkiye’de Favipiravir Sağlık Bakanlığının verdiği ruhsat ile 5 ayrı firma tarafından üretilmekte olduğunu aktaran Eroğlulları, “Bu ilaç için bir perakende satış fiyatı belirlenmiş değildir. Bakanlıkla firmalar arasındaki sözleşmede satın alınma garantisi olup olmadığı, kutu başına ödenecek rakam açıklanmamıştır. Bu ilaç tıpkı Bakanlığın tanı-tedavi rehberinden bütün eleştirilere karşın ancak 14 ay sonra çıkarılabilen Hidroksiklorokin gibi Bakanlık tarafından stoklanmıştır.  Hidroksiklorokin için bir milyon kutu aldıkları söylenmiştir. Favipiravir için de buna yakın bir rakamla stok yapılmış olması muhtemeldir. Kaç yüz bin kutu kullanıldığını bilmek olanaksızdır. Favipiravir’in erişkinlerde etkinliğine yönelik değerlendirme yapmak uygun olacaktır. Sağlık Bakanlığı yüz binlerce kutu kullanılmış bu ilacın klinik sonuçlarına ilişkin müthiş bir veri madenine, bilgi birikimine sahiptir. Bağımsız bilimsel kurulların değerlendirmesine açılması gereklidir. Sonuçlara göre klinik bir başarı söz konusuysa devam edilebilir. Tedavi başarısı yoksa sonu 14 ay beklenilen Hidroksiklorokinden farklı olmayacaktır. Bakanlık kendi kayıtlarına bakmayacaksa varsa elindeki veri setinde paylaşmak zorundadır. Aksi takdirde ilacın etkinliğine yönelik tıbbi ve toplumsal kaygılar sürecektir” dedi.

FAVİPİRAVİR ÇOCUKLARDA KULLANIMI İÇİN SAĞLIK BAKANLIĞI REHBERİNDE

Favipiravir şimdi de çocuklarda kullanımı gündeme getirildiğini söyleyen Eroğulları, “Bakanlığın Tanı-Tedavi Rehberine girmiştir. Kararın hangi kanıtlara dayandığı anlaşılmamaktadır. Sayısal ve niteliksel olarak da yeterli değildir. Bakanlığın bu konudaki değerlendirmesini hangi bilimsel veri setine dayandığını ve verdiği kararı nasıl aldığını açıklamak zorundadır. Aksi takdirde erişkin kullanımındaki kaygılar, tartışmalar aynen sürecektir. Biz 14 aylık Hidroksiklorokin sürecinin bir benzerinin yaşanmasının kaçınılmaz olduğunu öngörüyoruz ve buna engel olunmasını istiyoruz” diye konuştu.

“KAYGILARIN ARTMASINDAN BAŞKA İŞE YARAMAYACAK”

İlacın kullanımı için ebeveynlerin vereceği onam koşulunu getirmesine dikkat çeken Eroğulları, “Yetişkinlerde kullanımın bilimsel dayanakları bu denli cılız bir ilacın pediatrik yaş grubunda ‘kimi riskli durumlarda parantezi ile aile onamı alınarak uygulanabilir kılınması’ da etik tartışmalar barındıran bir öneridir. Aileler Favipiravir ile sınanacaktır. Onam sorumluğunu aileye yüklemek, ortaya çıkması olası bir sağlık sorununda sorumluluktan kaçınmak anlamını taşıyacaktır. İnsanların ilaçla imtihanı bakımından artçı dalgalar üretecek tedavi uyumu sorunları yaratacaktır. Bilimsel bilgiye dayalı bir tedavi rehberi olmaması sonucunda hastanın kendisi ve yakınları eliyle ‘kişiselleştirilmiş- ben dedim ki-’ doz değiştirme pratiği sahada belirgin olarak izlenmektedir. Sonuç olarak Favipiravir’in erişkinde kullanımına ilişkin kaygıların artmasından başka bir işe yaramayacaktır. 14 aylık Hidroksiklorokin felaketinin bir benzerinin yaşanmamasından kamu sağlığı adına korktuğumuzu vurguluyoruz. Uyarımızı tekrarlıyoruz” diye konuştu. (Ankara/EVRENSEL)