Kamu emekçisinin maaşı son sözleşmeden bu yana 104 dolar eridi

Damla KIRMIZITAŞ
Ankara

Milyonlarca kamu emekçisi ve emeklinin gözü ağustos ayında kurulacak toplu sözleşme masasında. Pandemi, kriz ve son toplu sözleşmede düşük zamla alım gücü azalan kamu emekçilerinin maaşı son sözleşmeden bu yana 556 dolardan 452 dolara düştü. Hedeflenen enflasyon rakamlarıyla yapılan zamların ardından 6 ayda bir maaşlara yansıtılan enflasyon farkları ise çarşı pazardaki alım gücünden bir hayli uzakta.

2019 yılında yapılan ve 2020-2021 yıllarının kapsayan 5. Dönem Toplu Sözleşme görüşmeleri uzlaşmazlıkla sonuçlanmıştı. 11 üyesinden 6’sı doğrudan Cumhurbaşkanı tarafından atanan Kamu Görevlileri Hakem Kurulu kamu emekçilerinin maaşlarında 2020 yılında yüzde 4+4, 2021’de  yüzde 3+3 artış yapılmasına karar vermişti. İki üç ayda yaşanan gerçek enflasyonun toplu sözleşmedeki maaş artışını geçmesine rağmen kamu emekçileri enflasyon farkının yansıtılması için altı aylık sürenin dolmasını beklemek zorunda kalıyor. Her zaman düşük tutulan resmi enflasyon karşısında eriyen maaşlarını kısmen telafi edebilmek için bile üç dört ay beklemek zorunda kalan kamu emekçilerinin aldığı fark, yine birkaç ayda enflasyon karşısında eriyor.

ENFASYON FARKINI BEKLERKEN...

TÜİK’e göre 2020 Ocak-2021 Mayıs döneminde, yani bir buçuk yılda enflasyon yüzde 21,9 oranında arttı. 2021 yılının ilk 5 ayında enflasyon ise yüzde 6,39 arttı. Bu durumda beş aylık enflasyon toplu sözleşme ile 2021’nin ilk altı ayı için verilen yüzde 3’lük artış oranını yüzde 3,39 puan aşmış oldu. Ancak henüz altı aylık süre tamamlanmadığı için, haziran ayı enflasyon oranı belli olduktan sonra ortaya çıkan fark maaşlara yansıtılacak. Bu nedenle bu dönemde kamu emekçilerinin ve emeklilerinin maaş artış oranı yüzde 18,3’te kaldı.

TÜİK, 2020 yılı enflasyonunun yüzde 14,6 olarak açıklarken bağımsız iktisatçılardan oluşan Enflasyon Araştırma Grubu (ENAGRUP) 2020 enflasyonunun yüzde 36,72 olduğunu açıklamıştı. Pazarda yaşanan gerçek enflasyon ile TÜİK’in açıkladığı resmi enflasyon arasında en az yarı yarıya fark ortaya çıkıyor. Bu nedenle kamu emekçilerinin maaşlarındaki artış açlık-yoksulluk rakamları, döviz kuru, altın fiyatlarındaki yaşanan artış oranlarıyla kıyaslandığında alım gücünün ne kadar düştüğü ortaya çıkıyor.

KAMU-AR'ın araştırmasına göre mayıs ayı açlık sınırı 3 bin 472 TL’ye, yoksulluk sınırı ise 11 bin 863 TL’ye yükseldi. Sadece 2020 Ocak- 2021 Mayıs ayı döneminde, yani yaklaşık bir buçuk yılda 4 kişilik ailenin yoksulluk sınırı 4 bin 634 TL arttı. Fakat aynı dönemde en düşük kamu emekçisinin maaşında yaşanan ortalama artış sadece 895 TL’de kaldı.

2019 yılında yapılan son sözleşme ile birlikte Aralık itibari ile 3 bin 312 TL olan en düşük kamu emekçisi maaşı 2020-2021 yıllarını kapsayan toplu sözleşme maaş artışları ve enflasyon farkları ile 613 TL artarak 2021 Mayıs ayı itibari ile 3 bin 925 TL oldu. 1 buçuk yılda en düşük kamu emekçisi maaşı ile 556 dolar alınabiliyorken bugün ise alınan dolar 104 dolar azalarak 452 dolara indi. Yine en düşük kamu emekçisi maaşı ile alınan çeyrek altın sayısı 7 adet alınabilirken bugün 5 çeyrek altına indi.

İhsan Çaralan

Kamu emekçileri toplu sözleşme görüşmelerine hazırlanırken...